Zo voed je jongens en meisjes gelijkwaardig op

Op een paar uitzonderingen na hebben kinderen een biologisch geslacht dat al bij de geboorte vaststaat: jongetje of meisje. De biologische kenmerken zijn niet het enige verschil. Bij dat geslacht hoort ook een gender, dus een geheel van maatschappelijke consequenties. Het gender kan een kind in de weg gaan zitten als zijn ouders, andere volwassenen en zelfs kinderen in de omgeving door hun eigen (vaak onbewuste) ideeën bepaalde ontwikkelingsgebieden voor het kind gaan afsluiten. Omdat ze daarmee misschien ook wel bepaalde talenten in de kiem smoren.

Een man mag niet huilen

Als een jongen bijvoorbeeld meekrijgt dat hij niet moet huilen omdat hij een jongen is, dan leert hij op die manier al vroeg zijn gevoelens niet te veel te tonen. En daarmee wordt het later wellicht moeilijker om een invoelende onderwijzer te worden, of een begripvolle arts die niet bang is voor het bespreken van het geestelijk leven van zijn patiënten.

Maar er zijn toch gewoon verschillen tussen jongens en meisjes? Dat is waar, zo is het brein van meisjes bijvoorbeeld iets taliger, maar op rekenkundig niveau zijn die verschillen er dan weer niet. En ook fysiek zijn er wel wat verschillen in bijvoorbeeld kracht en seksualiteit. Maar de overeenkomsten tussen jongens en meisjes zijn vele malen groter dan de verschillen. En die kleine verschillen hoeven we via de opvoeding niet uit te vergroten.

Kleine dingen

De meeste ouders geloven dat ze hun kinderen helemaal niet al te sekse-specifiek opvoeden. Hun dochter zit immers op voetbal en hun zoon leert koken. Maar het venijn zit hem in de kleine dingen, is al vaak uit onderzoek gebleken.

Zo werd bijvoorbeeld aan volwassen proefpersonen gevraagd om met een kind te spelen dat was aangekleed met typische kleding voor het andere geslacht. Daardoor dachten ze dus onterecht dat ze met een jongen of juist met een meisje speelden. De meisjes kregen zacht, paars en roze speelgoed aangeboden door de proefpersonen en er werd veel tegen hen gepraat. Terwijl de ‘jongens’ eerder dingen als auto’s en bouwstenen kregen aangeboden en er minder met hen werd gepraat. Achteraf schrokken de proefpersonen van hoe ze ongemerkt het geslacht van het kind lieten bepalen hoe en waarmee ze speelden.

Iets te kiezen

Het is natuurlijk niet de bedoeling dat we onze zonen dan maar poppen geven en onze dochters speelgoedauto’s. Waar het om gaat, is dat kinderen zo’n ruim aanbod krijgen dat ze zelf kunnen kiezen wat bij ze past en waar ze zich prettig bij voelen. Een ruim aanbod wil overigens niet zeggen ‘veel speelgoed’, maar ‘een gevarieerd aanbod aan speelgoed’. Zodat wat hun talent of wens ook is, er thuis voldoende speelgoed is om mee aan de slag te gaan.

Dus op de volgende verjaardag weet je wat je te doen staat. Daar zijn je neefjes weer. ‘Kom,’ zeg je tegen je dochter, ‘heb je zin om tegen me te racen?’ En als ze dan ‘ja’ zegt, zorg je ervoor dat je eerder bij de racebaan bent dan die neefjes. Ze mogen natuurlijk wel gewoon meedoen.

Bronnen o.a.: S.P. Yeung, W.I. Wong, Gender labels on gender-neutral colors. Do they affect children’s color preferences and play performance?, Sex Roles, 2018 / C. Rivers, R.C. Barnett, The truth about girls and boys. Challenging toxic stereotypes about our children, Columbia University Press, 2011

Steven Pont schrijft columns en boeken over opvoeding, het gezin en de ontwikkeling van kinderen. Kijk voor meer informatie op stevenpont.nl