Zo pak je je werksituatie aan

Onderzoek eerst eens met deze test je persoonlijke top drie van werkaspecten die je het minst bevallen en ga na wat je precies stoort op die terreinen. Lees dan hieronder de adviezen hoe je daar verandering in aan kunt brengen

Bedenk dat niet iedereen alle werkaspecten even belangrijk vindt. Ontevredenheid over het werk zelf, over de leidinggevende en collega’s weegt voor de meeste mensen zwaarder dan bijvoorbeeld ontevredenheid over salaris of promotiekansen. Bovendien zijn sommige problemen in je werksituatie misschien maar tijdelijk, zegt arbeids- en organisatiepsycholoog Paul Spector. ‘Het is heel gebruikelijk dat je aanvankelijke gevoel van nieuwigheid en opwinding over een baan na een paar maanden wat afslijten. Maar uit onderzoeken blijkt dat na die dip de werktevredenheid na verloop van tijd vanzelf weer toeneemt.’

Moet ik mijn werksituatie veranderen als…

…te weinig salaris krijg?

Er zijn veel mensen die hun loon te laag vinden, dus dat is niet meteen een aanleiding om van baan te veranderen. Hoe belangrijk is salaris voor je? En krijg je echt zo weinig? Trek je wel de vergelijking met mensen met een gelijkwaardige baan? Bedenk ook dat meer geld hebben niet altijd beter is. Zo blijkt geld ons vermogen te ondermijnen om te genieten van klein geluk. In Belgisch onderzoek kregen proefpersonen een stukje chocolade te eten en werd hun gevraagd ondertussen aan geld te denken. Vergeleken met de controlegroep aten ze het lekkers veel sneller op en genoten ze er minder van.

…geen kans op promotie heb?

Vraag je leidinggevende om raad. Wat kun je doen om hogerop te komen? Is er meer kans op promotie als je meer vakkennis vergaart? Denk aan extra training of het volgen van een cursus om je capaciteiten te verbeteren. Voor promotiekansen zijn trouwens niet alleen iemands capaciteiten van belang. Ook zijn of haar houding telt mee, zo ontdekten de onderzoekers Kilduff en Galinsky. Wie zeker is over zijn eigen kunnen, is assertiever en komt competenter over op collega’s en leidinggevenden.

…ontevreden ben over mijn leidinggevende?

Is er sprake van pestgedrag of seksuele intimidatie? Dat verhoogt het risico op gezondheidsklachten en is een dringende reden om van baan te veranderen. Of misschien mag je je leidinggevende niet – maar wiens probleem is dat eigenlijk? Heb je last van zijn of haar gedrag, probeer dat dan met hem of haar te bespreken. Is hij of zij ronduit vijandig, reageer dan passief-agressief: doe alsof je het niet begrijpt, negeer opmerkingen en werk minder hard. Een onverwacht advies, maar uit Amerikaans onderzoek bleek dat werknemers die op deze manier omgaan met hun lastige leiding­gevende minder stress ervaren, en bovendien meer tevredenheid over hun werksituatie en loyaliteit aan hun baas rapporteren.

…slechte secundaire arbeidsvoorwaarden heb?

Meestal ligt dit soort afspraken vast in de organisatie en hebben leidinggevenden er weinig invloed op. Maar vragen staat vrij. Probeer te onderhandelen over je werksituatie met je leidinggevende. Zit er geen telefoon van de zaak in, een vaste dag thuiswerken misschien wel; of omgekeerd.

… weinig waardering krijg?

Een deel van waardering en erkenning bestaat uit feedback. Zorg dat je weet wat je leidinggevende van je verlangt en vraag collega’s en leidinggevenden hoe je het doet. Misschien raakt feedback geven zo een beetje ingeburgerd op je afdeling. Wees erop voorbereid dat je ook negatieve feedback kunt krijgen.

… het niet eens ben met bedrijfsbeleid of -procedures?

Suggesties doen kan altijd. Bespreek met je leidinggevende wat je graag anders zou zien. Bedenk wel dat het beleid vaak vastligt en het management daar niet altijd verandering in kan brengen.

… de omgang met collega’s onplezierig vind?

Emotionele mishandeling en pestgedrag van collega’s is aanleiding om op te stappen, ter bescherming van je eigen gezondheid. Misschien mag je bepaalde collega’s gewoon niet. Als dat het geval is, bedenk dan waarom. Kunnen ze daar iets aan doen of is het je eigen probleem? Als je vindt dat ze slecht werk leveren, hoe komt dat dan? Hebben ze te weinig kennis, werken ze niet zo hard, heb je onrealistische verwachtingen van ze? Blijf constructief en praat met je leidinggevende als je ziet dat het groepsproces eronder lijdt.

… het werk zelf niet leuk vind?

Bekijk je baan eens goed. Wat houdt het takenpakket eigenlijk precies in en wat vind je daarvan? Ben je gemotiveerd om iets te veranderen? Zo ja, zijn er taken die je kunt afstoten of juist naar je toe trekken om je baan interessanter te maken (job crafting)? Denk aan begeleiding van een nieuwe collega of lid worden van de ondernemingsraad. Het kan ook helpen om je werksituatie in een ander licht te bekijken. Als kapper kun je jezelf beschouwen als ‘haarknipper’, maar ook als ‘iemand die helpt mensen te laten stralen’.

… vind dat het management niet goed communiceert met werknemers?

Praat er met je leidinggevende over. Zeg niet dat je vindt dat het management niet deugt, maar leg uit dat je graag je werksituatie wilt verbeteren, en leg uit wat je daarvoor nodig hebt.

Bronnen o.a.: G. Kilduff, A. Galinsky, From the ephemeral to the enduring: How approach-oriented mindsets lead to greater status, Journal of Personality and Social Psychology, 2013 / J. Quoidbach e.a., Money giveth, money taketh away: the dual effect of wealth on happiness, Psychological Science, 2010 / B. Tepper e.a., On the exchange of hostility with supervisors: an examination of self-enhancing and self-­defeating perspectives; Personnel Psychology, 2015