Waarom is het zo moeilijk om iemand met een depressie te helpen?
‘Juist om wat je zegt: omdat we zo graag willen helpen. We willen iets kunnen dóén. De ander opvrolijken, er doorheen trekken, eindelijk weer die gezellige avond bezorgen. Maar je kunt iemands depressie niet weghalen of oplossen.
Wat je wel kunt doen, is er gewoon zijn. Luisteren, af en toe langsgaan, zeggen dat bellen altijd mag. Zodra je dat weet, heb je als betrokkene wat minder last van gevoelens van onmacht. Dan kun je je richten op de kleine dingen: dat er misschien geen diepgaand gesprek is gevoerd, maar degene met een depressie wél een gevoel heeft gedeeld. Zo houd je het ondersteunen langer vol.’
Gaan er vriendschappen door stuk?
‘Dat komt helaas wel naar voren uit de gesprekken die ik voerde voor mijn onderzoek voor de app. Er heerst nog veel onbegrip. Wie een depressie doormaakt, krijgt vaak goedbedoelde adviezen als: “Ga een stukje lopen, dan voel je je vanzelf beter.” De omgeving weet vaak niet dat dit al zó’n grote stap kan zijn als je depressief bent. En dan ontstaat er irritatie en denken vrienden dat je “gewoon” lui bent of niet wilt. Aan iemand met een gebroken been kun je makkelijk zien wat hij of zij wel en niet kan. Bij een depressie is het soms moeilijk om je in die ander te verplaatsen.’
Wat kun je doen als vriend of familie?
‘Een van de tips uit de app is om foto’s mee te nemen van leuke herinneringen. Gewoon, om over te kletsen, maar onderliggend ook voelbaar te maken: er waren tijden dat het prima ging. Eenmaal in een depressie kun je namelijk gaan denken dat het altijd zo ellendig was en ook altijd ellendig zal zijn. Een andere tip is om afgesproken codewoorden of emoji’s te appen bij bepaalde gevoelens. Zodat je, zonder dat er allerlei uitleg nodig is, weet: dit is een moeilijke dag en dit heeft hij of zij nodig.’
