Zo geef je een goed cadeau (en zo niet)

Tips voor het uitzoeken van een goed cadeau

Heeft de ontvanger een verlanglijstje?

Ja

Mooi zo! Cadeautips volgen voelt misschien niet origineel, maar het werkt wél, aldus onderzoekers van Harvard en Stanford. Het komt attent over als je de wensen van de ander volgt. De ontvanger waardeert je daardoor meer dan wanneer je zelf zomaar iets uitzoekt.

Nee

Een cadeau uitzoeken dat de ander echt leuk vindt kan knap lastig zijn. Dat komt doordat we meestal vanuit ons eigen perspectief kijken. We vinden het moeilijk om ons in iemand anders te verplaatsen, zelfs wanneer we bewust stilstaan bij zijn of haar perceptie.

De ontvanger vraagt:

Een hele waslijst aan cadeaus

Probeer je aan die lijst te houden en beschouw de ruime keuze als een luxe. Trek je met een groep mensen lootjes? Doe het via websites als lootjestrekken.nl; daar kun je elkaar anoniem vragen stellen en zo dubbele cadeaus voorkomen.

Geld

Geld geven mag dan onpersoonlijk voelen, maar wordt wel op prijs gesteld: de ontvanger heeft het niet voor niks gevraagd. Geef je dus gewonnen en doe het maar. Met Sinterklaas of Kerst is een cadeaubon de chicste keus, voor een verjaardag kan een leuke kaart met cash best.

Voor wie is het?

Een kennis:

• We hebben een hechte band.
  Fijn, want ook als je niet het perfecte cadeau vindt beïnvloedt dat de relatie niet. Het positieve gevoel dat de ontvanger heeft over de moeite die je deed, weegt zwaarder dan het geschenk zelf, zo bleek in Amerikaans onderzoek. Overigens kan het geen kwaad om even te benadrukken dat je je best hebt gedaan.
• We kennen elkaar oppervlakkig.
  Maak je niet druk over een verkeerd cadeau. Een faux pas bevestigt slechts het idee dat jullie elkaar niet zo goed kennen. En grote kans dat het presentje wordt toegeschreven aan je eigen persoonlijkheid. Ben je dol op raceauto’s? Ah, dáárom gaf je een computermuis in Formule-1-vorm.
• We hebben niet zo’n goede band.
  Vraag naar een verlanglijstje. Als de ander bepaalde wensen heeft, kost het je weinig moeite om een cadeau uit te zoeken. Bovendien wordt je cadeau zeer gewaardeerd.

Een familielid:

• Het is voor mijn kind.
  Onthoud vooral: kinderen vinden het pedagogische cadeau verschrikkelijk. Laat het idee dus varen om een wereldbol te kopen voor een kind dat slecht is in aardrijkskunde. Geef dan liever een bon of geld. Misschien weet je niet precies welke games zoonlief speelt, maar wel in welke winkels hij graag komt.
• Het is voor mijn (groot)ouders.
  Andersom kan dat dan weer niet, zeggen de ongeschreven cadeauregels over geld. Ouders kunnen hun kinderen geld geven, terwijl van het omgekeerde raar wordt opgekeken. Geef je (groot)ouders eens een gezamenlijke ervaring cadeau. Kook bijvoorbeeld een lekker dinertje voor ze, of verzin een uitje om samen met de (klein)kinderen te ondernemen.

Mijn geliefde:

In het algemeen geldt: wees creatief, probeer buiten de gebaande paden te treden. Kookt je partner bijvoorbeeld graag, geef dan niet steeds een kookboek; denk eens aan een mand vol delicatessen of een kookles. Of wijk juist af van het culinaire thema.

• Het is voor een man.
  Opgepast: als mannen een cadeau krijgen dat ze niet leuk vinden, twijfelen ze eerder aan de toekomst van hun relatie dan vrouwen. Want, zo bleek in 2008 uit Amerikaans onderzoek, in tegenstelling tot vrouwen laten mannen het gevoel dat hun partner hen niet begrijpt toe, en ze durven het te betrekken op andere aspecten van de relatie. Overweeg dus toch om te vragen naar zijn wensen.
• Het is voor een vrouw.
  Dan heb je geluk. Vrouwen reageren positief op cadeaus, ook als ze die eigenlijk niet leuk vinden. Dat is geen bewust toneelstukje, maar een onbewust verdedigingsmechanisme om niet te hoeven twijfelen aan de relatie.
• Jullie kennen elkaar al lang(er).
  Denk goed na, want het gevaar ligt op de loer dat je iets geeft wat je zelf leuk vindt. Zwitserse onderzoekers vermoeden dat hoe langer je samen bent, hoe meer je allebei het gevoel hebt dat je op elkaar lijkt en dezelfde wensen hebt.
• Jullie kennen elkaar net.
  Goed nieuws: er kan eigenlijk weinig misgaan bij het uitzoeken van een cadeau. Ga af op je intuïtie. Stellen die elkaar net kennen blijken namelijk goed te zijn in het inschatten van elkaars algemene voorkeuren. De oorzaak is vermoedelijk dat jullie goed op elkaar letten. Geliefden die al lang bij elkaar zijn, hebben het gevoel dat de relatie toch wel goed zit en doen minder moeite voor het uitzoeken van een cadeau.

Ik weet het nog steeds niet.

Het moeilijkst vind ik dat ik…

…niks goed genoeg vind:

• Wring je niet in honderd bochten.
  Het mag dan wel voelen alsof de relatie hechter wordt wanneer je veel moeite steekt in het uitzoeken van een cadeau cadeau, maar de ontvanger voelt dat niet zo. Waarschijnlijk doordat hijzelf niet stilstaat bij je inspanningen.  Hak de knoop dus maar door. En mocht blijken dat de ontvanger niet zo blij is, benadruk dan hoeveel moeite je hebt gedaan. Grote kans dat hij je alsnog dankbaar is.

…dat ik écht niks kan bedenken:

• Geef een cadeau dat iets over je eigen persoonlijkheid zegt.
  Self-disclosure heet dat, een bekende methode in de psychologie. Doordat je jezelf blootgeeft voelt de ander zich met je verbonden. Zorg wel dat de ander je eigenschappen direct in het cadeau herkent. (En: hanteer deze aanpak niet te vaak bij dezelfde persoon, anders gaat hij of zij je verdenken van narcistische trekjes.)

…dat ik twijfel over een bepaald cadeau:

• Geef een ervaring, zoals samen naar een theater of museum gaan. Vaak durven mensen zo’n cadeau pas te geven als ze de ander goed kennen. Amerikaans onderzoek neemt die bezorgdheid weg: de relatie voelt juist hechter na een uitje dan na een materieel geschenk. Je voelt je verbonden doordat je samen iets onderneemt. Probeer wel goed aan te voelen of je allebei meer tijd met elkaar wilt doorbrengen.

Reageert de ontvanger minder enthousiast dan je hoopte?

Wees gerust, een feestelijke dag staat of valt niet met je cadeau. Het belangrijkste van zo’n dag is dat je er bent. Je wordt tenslotte niet uitgenodigd omdat je iets zult meenemen, maar omdat de ander graag tijd met je doorbrengt.