Welke therapie helpt bij werkklachten?

Heeft een psychotherapie wel zin als het in de eerste plaats om werkgerelateerde klachten gaat? Wilmar Schaufeli, hoogleraar organisatiepsychologie aan de Universiteit Utrecht, stelde al in 1990 dat een strikt persoonsgerichte benadering van burn-out gedoemd is te mislukken wanneer er niet ook op organisatieniveau iets verandert. Kees Hoogduin van instituut Hoogduin, Schaap en Kladler (hsk) vindt dat een iets te simpele voorstelling van zaken. ‘Schaufeli is een organisatiepsycholoog, hij ziet vrijwel nooit een patiënt. En organisaties zijn tamelijk onwrikbaar. Denk niet dat aandeelhouders of raden van bestuur staan te juichen als een paar psychologen het bedrijf even komen reorganiseren.’

De manier om burn-out te genezen, aldus Hoogduin, is cognitieve gedragstherapie. Daarmee probeert de hsk-groep, die inmiddels twaalf vestigingen in Nederland telt, jaarlijks enkele duizenden werknemers van voornamelijk grote bedrijven van hun psychische en werkgerelateerde klachten af te helpen. Cognitieve gedragstherapie is erop gericht iemands gedachten te herstructureren. Het gaat erom met rationale argumenten een negatieve spiraal te doorbreken. In het behandelprogramma van hsk staan klachtenreductie en conditie-verbetering centraal. Doel is dat een cliënt weer net zo goed als voorheen kan functioneren in het dagelijkse leven.

hsk werkt met vaste, geprotocolleerde modules. Hoogduin: ‘Uit onderzoek blijkt dat een geprotocolleerde behandeling het altijd wint van een op maat gesneden behandeling.’ Iedereen die in aanmerking komt voor behandeling, begint met een module gericht op klachtenvermindering. Hoogduin: ‘Vermoeidheid is een veel voorkomende klacht bij burn-out. We maken duidelijk dat het niet de vermoeidheid is die bepaalt wat je doet, maar we trainen mensen om zelf actief de controle daarover terug te winnen. Met de therapeut maak je afspraken dat je, hoe moe je ook bent, je bijvoorbeeld elke dag om twaalf uur een wandeling maakt. Als je je aan die discipline houdt, merk je na verloop van tijd dat