Vergroot je intelligentie – Het Mozart-effect

In 1993 maakten Amerikaanse neurobiologen bekend dat luisteren naar muziek effect kan hebben op je IQ-score. De onderzoekers hadden dat ontdekt door hun proefpersonen een aantal ruimtelijke tests laten doen nadat ze eerst aan verschillende ‘geluidscondities’ waren onderworpen.

Het Mozart-effect

Deelnemers die voorafgaand aan de tests hadden geluisterd naar het eerste deel van Mozarts Sonate voor twee piano’s in D majeur (K.448), bleken 8 tot 9 ruimtelijk-IQ-punten hoger te scoren dan proefpersonen die ontspanningsoefeningen te horen hadden gekregen of een tijdje in stilte had doorgebracht. De krantenkoppen jubelden: luisteren naar klassieke muziek maakt slim!

Het effect bleek echter maar een minuut of vijftien aan te houden. Bovendien zijn er sinds 1993 maar enkele andere muziekstukken ontdekt die dezelfde werking hebben. Deze hebben met elkaar gemeen dat ze zeer regelmatig en symmetrische van opbouw zijn. Een van de mogelijke verklaringen voor het effect luidt daarom nu dat de ‘architectuur’ van Mozarts sonate het hersendeel dat ruimtelijke taken afhandelt, op dezelfde manier aan het werk zet als ruimtelijk-IQ-tests. De sonate zou als het ware een opwarmertje voor de hersenen zijn.

Wat zit daarachter?

Een andere mogelijke verklaring ligt in de opwekkende werking van Mozarts vlotte riedeltje. Een heel wat trager, droeviger stuk als Albinoni’s Adagio in G mineur bleek bijvoorbeeld geen enkel effect te hebben op de testscores. Bovendien vonden weer andere onderzoekers dat luisteren naar een verhaal van Stephen King ook een positief IQ-effect had. Overigens wel alleen onder liefhebbers van Stephen King…

Al met al lijkt K.448 niet de toverformule die er eerst in werd gezien. Wie echt duurzaam intelligenter wil worden, kan beter muziek gaan máken dan beluisteren; mensen die actief een instrument bespelen, blijken namelijk gemiddeld drie tot vier IQ-punten meer te scoren op tests.

Niettemin kun je het natuurlijk proberen, even naar K.448 luisteren voor je getest wordt. Dat wil zeggen, als je van Mozart houdt.

Zelf proberen?

Het Mozart-effect heeft zich in experimenten voorgedaan bij deze composities:
Sonate voor 2 piano’s in D majeur (K.448) – W.A. Mozart
en
Acroyali/Standing in Motion – Yiannis Hrysomallis en.wikipedia.org/wiki/Mozart_effect

Het Mozart-effect bleek tijdens experimenten niet op te treden bij deze compositie: Albinoni – Adagio in G mineur http://www.youtube.com/watch?v=XMbvcp480Y4

auteur

Anne Pek

Anne Pek is (wetenschaps)journalist en eindredacteur.

» profiel van Anne Pek

Lees ook deze artikelen

Hoe slim ben je?
Test

Hoe slim ben je?

De IQ-test is waarschijnlijk de bekendste zelfkennistest. Maar de test is niet onomstreden. Want is het begrip intelligentie wel t...
‘We bieden een luisterend oor, dat is vaak al genoeg’
Branded content

‘We bieden een luisterend oor, dat is vaak al genoeg’

Gaat het even niet zo lekker? Dan kun je als jongvolwassene bellen of chatten met de Alles Oké? Supportlijn. Geen onderwerp is te...
Assertiever worden?
Artikel

Assertiever worden?

Op een rustige manier ‘ik wil’ zeggen. Of: ‘Nee, dat gaat niet lukken.’ Best moeilijk. Want straks vindt de ander je onaar...
Assertiever worden?
Artikel

Assertiever worden?

Op een rustige manier ‘ik wil’ zeggen. Of: ‘Nee, dat gaat niet lukken.’ Best moeilijk. Want straks vindt de ander je onaar...
Ronald Plasterk: ‘Er zit wel iets manisch in mij’
Interview

Ronald Plasterk: ‘Er zit wel iets manisch in mij’

Als wetenschapper moet hij zijn team onderzoekers stimuleren en motiveren. Als columnist kan hij op felle toon misstanden aan de k...
Hoe denk je over intelligentie?
Test

Hoe denk je over intelligentie?

Een hoge IQ-score lijkt heel begerenswaardig, maar een garantie voor succes is het niet. De beroemde Stanford psychologe Carol Dwe...
Kunnen dieren denken?
Artikel

Kunnen dieren denken?

Sluipwespen kunnen bommen opsporen, salamanders kunnen tellen en meerkatapen waarschuwen ­elkaar met 36 verschillende klanken voo...
Daniel Goleman ‘Aandacht is de basis van alles’
Artikel

Daniel Goleman ‘Aandacht is de basis van alles’

Op de juiste momenten je focus kunnen richten op de juiste zaken. Volgens Daniel Goleman, de psycholoog achter de term ‘emotione...
Karakter versus IQ: dit is bepalend voor schoolsucces
Kort

Karakter versus IQ: dit is bepalend voor schoolsucces

Lang dacht men dat vooral het IQ bepalend is voor het schoolsucces van kinderen. Maar er spelen veel meer eigenschappen een rol, b...
Nieuwe oude mode
Artikel

Nieuwe oude mode

Eerst keerden de jaren zestig terug in het modebeeld, toen de jaren zeventig en momenteel zijn de jaren tachtig weer helemaal bon ...
7474