Sterre van Leer: ‘En nóú is het klaar met dat gejammer!’

‘Niet huilen voor de spiegel,’ zei mijn moeder inderdaad als een van ons op het grote bed zat te jammeren. Het was een van haar principes: huilen doe je alleen als er echt iets aan de hand is, en zelfs dan kan het beter zo kort mogelijk duren.

Van kijken naar je eigen doorgehuilde gezicht krijg je alleen maar melodramatische gevoelens en daar is nog nooit iemand beter van geworden.

Voordat het nu lijkt alsof mijn moeder een gevoelsgedepriveerde hork is: dat is ze niet. Ze kan volschieten van het minste of geringste, ze is onconventioneel en grappig. Toen wij klein waren liep ze op blote voeten door de tuin en ze maakte er geen punt van als ik in een hoek van de kamer plaste (er lag toch geen vloerbedekking). Toch heb ik haar als kind maar één keer in tranen gezien, en zelfs dat nam ze zichzelf kwalijk, want – nog zo’n principe – moeders huilen niet waar hun kinderen bij zijn. Zelfs niet als ze het liefste poesje van de wereld begraven.

Voor mijn dochters is mijn moeder die heerlijke oppasoma met het pluiszachte vest, met wie je eindeloos kan lezen en knuffelen op de bank. Juist daarom is het zo lekker veilig griezelen over oma die vroeger streng was en mama die klein was, en niet streng.

Want de ongeduldige moeder die ze vroeger ook kon zijn, die zien zij niet – dat ben ik nu. Ik zie het als ik mijn eigen spiegelbeeld opvang, de harde frons in mijn voorhoofd, de woedende schreeuw: ‘En nóú is het klaar met dat gejammer!’ Ik zie ze schrikken, en ik schrik van mezelf.

In elke familie is minstens één emotie taboe, zegt ontwikkelingspsycholoog Hedwig Montgomery. Die boodschap draag je mee, en het is heel lastig om die niet te herhalen in de opvoeding van je eigen kinderen.

Want kijk, ik vertel ze dat verhaal over de spiegel, en eigenlijk wil ik zeggen: lieverds, ga in vredesnaam lekker huilen als je je rot voelt en laat je pas troosten als je daaraan toe bent.

Maar wat doe ik? Ik geef de meisjes een knuffel en doe het licht uit. En ik beloof mijn dochter een sticker op haar papieren kroontje als ze straks niet eindeloos om me blijft roepen in bed.