Robbers Cave experiment: Oorlog op zomerkamp

Wat is het Robbers Cave experiment?

Om beter te begrijpen hoe groepsconflicten ontstaan, bedacht Muzafer Sherif in de jaren zestig een serie ingenieuze experimenten. Hij stuurde jongens van 11 en 12 op kampeervakantie naar Oklahoma’s Robbers Cave Park. Daar werden ze in twee groepen verdeeld: de Eagles (Adelaars) en de Rattlers (Ratelslangen). Iedere groep kreeg zijn eigen hut, en ontwikkelde al snel zijn eigen regels. Na een poosje lieten de onderzoekers de teams om mooie prijzen tegen elkaar strijden in bijvoorbeeld voetbal- en honkbalwedstrijden.

Wat was het resultaat?

Hoewel de jongens willekeurig over de twee groepen waren verdeeld, en sommigen zelfs eerst vrienden waren met jongens uit de andere groep, ontstonden in een rap tempo vijandigheden – zelfs al vóór de competities werden geïntroduceerd. Daarna was het hek van de dam: de jongens speelden gemeen vals en maakten elkaar uit voor rotte vis. Op een gegeven moment verbrandden de Adelaars een vlag van de Ratelslangen, waarna er over en weer plunderingen plaatsvonden. Kortom: het eens zo vredige zomerkamp met keurige jongens leek meer op een oorlogszone. In de laatste fase van het experiment probeerde Sherif de twee groepen te verzoenen. Dat was lastiger dan gedacht: pogingen om de jongens samen iets leuks te laten doen, liepen op niets uit. Wat uiteindelijk wél effect had: een gemeenschappelijk doel. Toen de onderzoekers deden alsof de watervoorziening stuk was, werkten de jongens samen om het lek te vinden.

Wat we ervan geleerd hebben:

Dat er heel weinig nodig is om tussen twee groepen vijandigheid uit te lokken, maar ook dat je ze door gemeenschappelijke doelen weer met elkaar kunt verzoenen.

Sociaal experiment bij BNN: Dat Wordt Oorlog!

Dinsdagavond 16 mei om 20:30 is de laatste uitzending van Dat wordt oorlog. Alle afleveringen zijn hier gratis terug te kijken via NPO.nl.