Presenteren met charisma en overtuigingskracht

Sommige mensen hebben ‘het’ gewoon. De ‘X-factor’, charisma, of hoe je het ook wilt noemen. Anderen hebben het niet. En ze zullen het ook nooit krijgen, luidt de gangbare opvatting. Want charisma is een aangeboren eigenschap. Niks van waar, stellen de Amerikaanse onderzoekers Anders Ericsson en Michael Prietula. Charisma is gewoon een vaardigheid, net als bijvoorbeeld schaken of vioolspelen – en het valt dus wel degelijk te leren. Goed nieuws, want charisma is een fijn hulpmiddel voor wie makkelijker iets van anderen gedaan wil krijgen.

Maar hoe weten ze dat van die leerbaarheid zo zeker? Psycholoog Ericsson onderzocht jarenlang wat het verschil uitmaakt tussen gemiddelde presteerders en experts op allerlei terreinen. Hij ontdekte dat je zelfs als je bulkt van het talent, niet ver komt zonder training. En dat je, andersom, ook zonder talent een eind kunt komen mét training. De toverformule bleek deliberate practice: geregelde oefening net boven je ‘comfortniveau’, waarbij je je concentreert op wat je nog niet goed afgaat.

Dat was precies wat Michael Prietula, hoogleraar aan een businessschool, zijn studenten aanbood in speciale theaterlessen. De topmanagers in spe werden daarin knalhard getraind in het geloofwaardig neerzetten van toneelpersonages als Shakespeare’s Henry V. Zijn idee: wie