Eén plank vrijmaken voor de herinneringen waar je maar eens per jaar doorheen bladert, maar die je toch niet kwijt wilt – net zoals je op zolder de hoek hebt voor de kampeerspullen en de schaatsen. Even goed stofzuigen, en dan maar genieten van de ruimte voor nieuwe postcodes, namen en gebeurtenissen.
Ik weet natuurlijk wel dat het zo niet werkt. Het geheugen is geen kast waar je alles in opbergt en net zo keurig opgevouwen weer uit tevoorschijn trekt als je het nodig hebt. Herinneren en vergeten zijn slordige processen, waar lange draden van associaties en emoties aan vastzitten – elke keer dat je iets ophaalt uit je geheugen laat dat sporen na. En om nieuwe dingen te onthouden heb je niks aan lege planken; je kunt ze beter vastknopen aan een doos met oude rommel.
En toch zou het fijn zijn, meer controle over wat er allemaal bewaard wordt daarboven. Al is het maar omdat ik aan de lopende band nuttige informatie kwijt ben. Wachtwoorden. Namen bij gezichten. De plek waar ik mijn auto geparkeerd heb. Wie in vredesnaam die dame was die zo enthousiast naar me zwaaide op de dijk (ik zou graag zeggen dat ik wél een ijzersterk geheugen heb voor gezichten, maar helaas).
Herkenbaar? Dan ben je vast reuze ingenomen met de trucs van hersenonderzoeker en geheugenkampioen Boris Konrad. Zijn verhaal kwam precies binnen toen de envelop met mijn nieuwe bankpas op de mat plofte, dus ik heb meteen de proef op de som genomen met zijn techniek voor het onthouden van pincodes. In plaats van vier nietszeggende cijfers in mijn hoofd te stampen, stelde ik me voor hoe een zwaan sierlijk langs een sneeuwpop gleed terwijl op de achtergrond iemand snuffelde aan een autoband. Ik prentte dat rare beeld goed in mijn hoofd. Toen gooide ik de brief van de bank in de vuilnisbak en fietste naar de supermarkt.
Lang verhaal kort: het werkte niet. ‘Pincode onjuist’ bleef het apparaat zeggen, ook toen ik de autoband, de zwaan en de sneeuwpop verwisselde omdat ik dacht dat ik me misschien vergist had. Teleurgesteld meldde ik me bij de bank voor een nieuwe code – om daar te ontdekken dat ik mijn pas nog niet had geactiveerd. Vandaar de foutmelding. Tja, tegen stommiteit helpt geen enkele geheugentechniek.
Het goede nieuws: Konrads truc werkt als een tierelier. Het slechte nieuws: tussen alle nutteloze rommel op zolder ligt nu ook een slechts eenmaal gebruikte pincode. Zie die nog maar eens weg te krijgen.
foto: Eric van den Elsen
