Wetenschapsjournalist Jon Palfreman: ‘Parkinson plundert je’

San Jose, Californië, 16 juli 1982. In het ziekenhuis wordt een jongeman binnengebracht die eruitziet alsof zijn lichaam in een kramp is geschoten. Hij kan zich niet bewegen en niet spreken, maar, constateren de artsen, wel nadenken. In dit bevroren lichaam huist een werkende geest. In de dagen erna worden nog vijf mensen in deze toestand aangetroffen. Ze blijken één ding gemeen te hebben: ze hebben synthetische heroïne gebruikt. Door een fout in de illegale productie zijn de drugs echter verworden tot een zenuwgif dat parkinson-achtige symptomen veroorzaakt.

Hoe tragisch ook voor de getroffen drugsverslaafden, voor het onderzoek naar de ziekte van Parkinson betekent de mislukte heroïne een doorbraak. Eindelijk is er een manier gevonden om de verschijnselen van de ziekte te imiteren bij proefdieren, het proces van aantasting van hersencellen te volgen en medicijnen te testen.

Als in een slechte film

Amsterdam, 18 februari 2016. In de lobby van het Ambassade Hotel aan de Herengracht staat wetenschapsjournalist Jon Palfreman (65). Hij maakte in 1986 de documentaire The case of the frozen addict, bleef het leven van de bevroren verslaafden volgen, legde ook dat vast op film, en schreef samen met de behandelend neuroloog een boek. Drie decennia later loopt hij op me af, met de schuifelende pas die zo typerend is voor parkinsonpatiënten. Zijn ingevallen gelaat geeft weinig gevoelens prijs, alleen zijn ogen twinkelen.