Eerst het slechte nieuws: met het ouder worden neemt het volume van onze hersenen af, volgens sommige studies zelfs met zo’n 1,6 procent per jaar. De voor het geheugen belangrijke hippocampus wordt kleiner, er sterven cellen af, sommige verbindingen tussen cellen verdwijnen en de vettige stof myeline rond de uitlopers van hersencellen – belangrijk voor het doorgeven van informatie – wordt minder. Met als gevolg dat we ons niet meer herinneren wat we vorige week dinsdag deden, meer moeite hebben met multitasken en trager reageren in het verkeer.
Boekenwijsheid: Schrijfster Myrthe van der Meer
Schrijfster Myrthe van der Meer kiest de boeken uit haar kast die haar het meest hebben geraakt.
Lees verderEn dan nu het goede nieuws
we hoeven het onvermijdelijke verval niet lijdzaam te ondergaan, want we kunnen de conditie van onze hersenen beïnvloeden. Margriet Sitskoorn, hoogleraar klinische neuropsychologie aan de universiteit van Tilburg, ijvert hier in haar boeken al jarenlang voor. Het ooit heersende idee dat onze hersenen zich alleen tot de volwassenheid ontwikkelen, heeft inmiddels plaatsgemaakt voor levenslange neuroplasticiteit: wat je doet, leert en meemaakt, verandert je hersenen tot op hoge leeftijd.
In Het 50+ brein legt Sitskoorn nog eens helder en beknopt uit welke veranderingen het oudere brein vanzelf doormaakt – overigens niet alleen ten kwade, maar ook ten goede – en wat we kunnen doen om ons brein zo fit mogelijk te houden. Dat laatste vat ze samen in een Schijf van Vijf voor het brein; aanbevelingen die voor het onthoudgemak allemaal met een ‘v’ beginnen. Verrijk je omgeving: doe nieuwe, uitdagende dingen, ga salsadansen, een cursus volgen, doe geheugentrainingen.
Verbind je met anderen: maak nieuwe vrienden, doe vrijwilligerswerk, ga bij een leesclub. Verhoog je hartslag door te bewegen: sport, wandel, fiets, lap de ramen. Voed je hersenen: eet gezond, niet te veel, gevarieerd en regelmatig vette vis. Voorkom ziektes: drink niet of matig, slaap genoeg en vermijd stress door bijvoorbeeld de vrije natuur in te gaan of te mediteren.
Test: hoeveel weet je over het geheugen?
Het is allemaal niet wereldschokkend nieuw, maar zo overzichtelijk samengevat nodigt het wel uit om er meteen mee aan de slag te gaan. Of je nu twintig bent of zeventig.
