Het omstandereffect: waarom we vaak niet ingrijpen bij onrecht

Zou je in gezelschap bewust een vraag verkeerd beantwoorden, alleen omdat anderen dat antwoord geven? Nee toch zeker?

Zou je iemand in nood helpen als niemand anders dat doet? Natuurlijk. Zou je er iets van zeggen als in je bijzijn seksistische grappen worden gemaakt? Absoluut. Althans, dat denken we. Maar onderzoek laat zien dat de meeste mensen:

• •meepraten met de meerderheid, ook als ze weten dat het niet klopt.
• geen hulp bieden in een noodsituatie wanneer anderen dat ook niet doen: het omstandereffect (zie het kader onderaan dit artikel).
• meebewegen met de groep ondanks hun twijfel of een besluit goed is: groepsdenken.
• hun mond houden wanneer iemand wordt gepest, een leidinggevende zich misdraagt of er een racistische of seksistische opmerking wordt gemaakt.

De invloed van anderen

Het probleem bij de bovenstaande voorbeelden is dat we onderschatten hoe sterk we worden beïnvloed door onze omgeving. We kunnen ons de kracht van die invloed gewoonweg niet goed voorstellen.