‘Niet elk verdriet is een depressie’

Uw boek heeft veel publiciteit gekregen. Waarom?
‘Veel mensen vragen zich af hoe kan het dat in welvarende landen als Nederland depressiviteit toeneemt in plaats van afneemt. Het is ook de meest fundamentele vraag over het leven die je kunt stellen. Als grotere welvaart, vrede en vrijheid niet tot vermindering van depressie leiden, wat heeft het dan nog voor zin om daarvoor ons best te doen?’

Hebben we misschien te veel eigen verantwoordelijkheid gekregen voor ons geluk?
‘Of het té veel is, kan ik zo snel niet beoordelen. Maar dat de eigen verantwoordelijkheid sterk is toegenomen, klopt. We zijn in biologische termen over geluk en ongeluk gaan denken. Op het eerste gezicht lijkt dat fijn, omdat somberheid dan je eigen schuld niet is. Maar dat is een vergissing, want tegenwoordig leren we voortdurend dat ons biologische innerlijk net zo maakbaar is als ons uiterlijk.’

Doet het woord depressie-epidemie niet een beetje tekort aan de mensen die echt zwaar en ernstig depressief zijn?
‘Juist niet, hoop ik. Het zou een belediging zijn voor intens depressieve mensen als we zouden zeggen dat hun problemen identiek zijn aan die van de miljoenen die depressie in een andere zin zijn gaan bestrijden.’

Een tikje somber is volgens u nog geen depressie. Hoe zou u het woord het liefst gebruikt zien?
‘De meeste mensen aanvaarden heus wel dat verdriet bij het leven hoort. Ze doen vooral verschrikkelijk hun best om aan allerlei standaarden te voldoen. Het is wel van groot belang te beseffen dat we het woord depressie in allerlei betekenissen door elkaar zijn gaan gebruiken.’