Als het buiten guur is, nestelen we ons graag als een luie kat in een hoek van de bank. Desnoods dagenlang. Met uren vermaak op Netflix, een warme deken en thee binnen handbereik. Klinkt louterend, maar in de praktijk werkt te veel binnenblijven somberheid in de hand.
6 alternatieven voor antidepressiva
Je kampt met depressieklachten, maar je wilt geen pillen slikken. Zijn er ook andere mogelijkheden o...
Lees verderNatuurlijk, niet iedereen krijgt zomaar een winterdepressie, of de zogeheten seasonal affective disorder (SAD). Slechts 4 procent van de mensen krijgt in de winter een ontstellende behoefte aan slaap en kampt met lusteloosheid, ongeïnteresseerdheid en overmatige eetlust. Ze raken van slag als ze te weinig licht krijgen en herstellen spontaan in de lente.
Een veel grotere groep, ongeveer een kwart van de bevolking, geeft aan dat ze ’s winters last hebben van slaapproblemen en een slechtere stemming. Niet direct SAD, maar wel een duidelijke dip. Er zijn aanwijzingen dat het gaat om mensen die toch al wat somber worden van donkere dagen en daardoor ook nog eens vaker binnenblijven. Met als gevolg dat ze een neergaande spiraal in gang zetten.
Dag-Nachtritme
Waarom is naar buiten gaan zo goed voor ons? De crux zit ’m in daglicht. Bepaalde cellen in het oog vangen licht op en geven dat door aan de hypofyse, een klein orgaan in de hersenen dat de aanmaak van hormonen regelt. Hoe meer helder daglicht je ogen vangen, hoe hoger het niveau van het ‘gelukshormoon’ serotonine in je brein.
Daglicht heeft ook invloed op de productie van twee hormonen die het dag-nachtritme bepalen: het stresshormoon cortisol en het slaaphormoon melatonine. Hoe meer daglicht de netvliescellen opvangen, hoe meer cortisol er wordt aangemaakt om je wakker te houden en hoe meer de melatonine-aanmaak wordt onderdrukt.
En hoe sterker de aanmaak van melatonine overdag wordt onderdrukt, hoe meer er vrijkomt in de nacht. Van melatonine worden we slaperig. Kortom: wie overdag voldoende licht binnenkrijgt, zal ’s nachts lekker slapen.
Iedereen heeft daglicht nodig om alert, productief en vrolijk te blijven, en om ’s nachts diep te kunnen slapen. Op een zonnige dag is dat eenvoudig, dan valt er zo’n honderdduizend lux op je netvlies.
Maar zelfs op een bewolkte dag vang je buiten gemakkelijk 1.000 lux. Kantoorlicht daarentegen heeft een intensiteit van een luttele 500 lux. Vaker naar buiten gaan is dus de beste remedie tegen een winterdip. En dat kan beslist vaker dan je denkt.
Dit artikel is samengesteld op basis van verschillende artikelen die eerder in Psychologie Magazine zijn verschenen.
6x buitenspel
Dauwtrappen
Een flink portie licht aan het begin van de dag zet de biologische klok gelijk. Juist in de ochtend bevat het licht namelijk het meeste blauw. Reden te meer om meteen ’s ochtends even te gaan lopen of fietsen.
Schatzoeken
Met het spel Geocaching ga je op zoek naar een cache, ofwel schat. Ze staan verzameld op geocaching.nl en zijn te vinden met gps. Onderweg los je puzzels op voor coördinaten.
Ommetje
Een kwartier buiten levert al genoeg daglicht op voor een gezonde nachtrust. Eet je boterham dus eens tijdens een blokje om.
Natuurlijk
Wie fotografeert, tekent of schildert vindt bakken inspiratie buiten. Win-winsituatie.
Outdoor
Hardlopen, fietsen, bootcampen: sommige sporten kun je het hele jaar buiten beoefenen.
Picknickproof
Met een thermoskan soep of glühwein houd je het buiten op een bankje best even uit.
