Suzanne van Hees, onderzoeker aan de HAN en Tilburg University, deed promotieonderzoek naar hoe dat zoveel mogelijk kan worden voorkomen.
Pak aan wat je dwarszit
Minder stress, ander werk, meer zingeving of iets anders waarbij je wel een duwtje in de rug kunt gebruiken? Een coach helpt je om sneller je doelen te bereiken.
Vind je ideale coachIs het juist niet goed om even te stoppen met werken als je psychische klachten hebt?
‘Wat ruimte om tot jezelf te komen kan zeker helpen. Het is vaak wel beter om met elkaar in contact te blijven – mits er geen conflictsituatie is natuurlijk. De aanleiding voor ons onderzoek is vooral de toename van verzuim, dat deels veroorzaakt wordt door psychische klachten. Werkgevers weten niet goed hoe ze daarmee moeten omgaan.’
Waarom vinden ze het zo lastig om werknemers met psychische klachten te ondersteunen?
‘Zodra je er als leidinggevende over begint, is het er ook echt en dan moet je er iets mee. Dat maakt ze terughoudend – zeker als ze al te weinig mensen hebben. Terwijl zo’n gesprek uitstellen alleen maar de kans vergroot dat iemand uiteindelijk uitvalt. En psychisch verzuim duurt gemiddeld langer dan verzuim bij andere klachten.’
Wat helpt om mensen met psychische klachten aan het werk te houden?
‘Relatief kleine werkaanpassingen kunnen al behoorlijk veel uitmaken. Zoals tijdelijk op een andere locatie werken, vrijer in te delen werkuren, of een taak wegnemen waar diegene heel erg tegenop ziet.
De nadruk moet liggen op wat iemand belangrijk vindt en nog kan en minder op de problemen. Daarbij is de relatie met de leidinggevende cruciaal. Een veilige sfeer en een goede band maken gesprekken mogelijk over werkaanpassingen of bijvoorbeeld ruimte om naar een psycholoog of coach te gaan.’
Dus de belangrijkste vraag is: wat lukt wel?
‘Dat, en: wat heb je van me nodig? Leidinggevenden, maar zeker ook collega’s kunnen praktische steun bieden, zoals taken tijdelijk overnemen. En zorg dat degene met klachten betrokken blijft bij belangrijke beslissingen; het gevoel van grip behoudt. Daarnaast zou het normaler moeten zijn om het erover te hebben. Het is belangrijk om onszelf te mogen zijn op het werk, ook als het minder gaat.’
Wat kun je als werknemer zelf doen om te voorkomen dat je uitvalt?
‘Je hoeft niet per se open te zijn over wat er precies aan de hand is. Ga vooral na in hoeverre het je werk beïnvloedt. Is dat niet het geval, dan hoef je het niet te zeggen als je dat liever niet wilt. Is dat wel het geval, benoem dan bij je leidinggevende zo concreet mogelijk wat je nodig hebt om goed inzetbaar te blijven.’
