Dit zou u echter wel geld kosten, terwijl niemand precies controleert hoeveel u vangt. Als u veel vangt, kunt u de vis gemakkelijk op verschillende markten afzetten. U praat niet met andere vissers over de hoeveelheid vis die u vangt. Het is echt een zaak van uzelf. Wat vindt u dat u zou moeten doen? En welke beslissing zou op de lange termijn in uw voordeel uitpakken?
Het antwoord op de eerste vraag is duidelijk. De vangstbeperking is moreel superieur. Uit de experimenten van de Amerikaanse psycholoog Jonathan Baron blijkt echter dat bijna de helft van de proefpersonen voor deze optie kiest, omdat zij denken dat dit op de lange termijn in hun eigen voordeel is. Dit is echter volgens Baron een illusie. De ontwikkeling van de visstand is afhankelijk van de gezamenlijke actie van alle vissers, maar de bijdrage van een enkel individu is te klein om daadwerkelijk iets aan de situatie te veranderen. Voor de visser zelf heeft het dus alleen maar voordelen om de vangstbeperking te ontduiken.
Het geval van de visser is exemplarisch voor veel dilemma’s rond het milieu. We kunnen ons milieubewust gedragen met het oog op de kinderen van onze kinderen, maar tegelijkertijd is duidelijk dat het gedrag van een enkeling er feitelijk niets toe doet.
Als mensen zich ondanks dit besef toch dingen ontzeggen met het oog op het milieu, is er veel voor te zeggen om dit extra hoog aan te slaan. En omdat zo velen hiertoe bereid blijken, verandert er wel degelijk iets.
(Psychological Science, vol. 8, pag. 330-335, 1997)
