Soms met een bijbehorende kleur, zoals de DISC: ben je ‘rood’, dan ben je dominant en doelgericht, ‘geel’ is invoelend en interactief.

Dit ben ik

Dit ben ik

Ben je veerkrachtig of meer een tobber? Pietje-precies of een ras-chaoot? Ontdek welke eigenschappen...

Lees verder

De MBTI, die alleen al in de VS jaarlijks door minstens 1,5 miljoen mensen wordt gedaan, werkt met combinaties van letters. Ben je bijvoorbeeld een ENTJ, dan ben je extravert, intuïtief, nadenkend en oordelend.

Dit soort tests is lekker toegankelijk, en leuk voor feesten en partijen, maar zeer onbetrouwbaar. Uit onderzoek door de Marshall University (VS) blijkt dat van de mensen die de MBTI-test vijf weken later opnieuw invulden, 50 procent opeens een ander persoonlijkheidstype was.

Zo’n lage betrouwbaarheid wordt in de psychologie als onacceptabel gezien. De tests hebben bovendien geen voorspellende waarde: ze kunnen geen voorspellingen doen over iemands carrière of persoonlijke relaties.

Een ander probleem is dat persoonlijkheid eigenlijk niet valt uit te tekenen in types en afzonderlijke categorieën. Persoonlijkheidstrekken verlopen via een continuüm, waarbij mensen meer of minder van een bepaalde trek kunnen bezitten.

Neem zorgvuldigheid: er zijn mensen die heel zorgvuldig zijn, mensen die heel rommelig zijn, en veel mensen die iets ertussenin zijn. Bij het hanteren van types gaan deze nuances verloren. Iemand die ‘heel introvert’ is valt dan in dezelfde categorie als iemand die ‘een beetje introvert’ is.

Wat is je Big Five-persoonlijkheidstype?
TEST
Doe de test »

Wat is je Big Five-persoonlijkheidstype?

Dat veel mensen zich toch herkennen in het profiel van de populaire persoonlijkheidstests is te danken aan het ‘Barnum-effect’: de neiging om je te herkennen in vage, algemene persoonlijkheidsbeschrijvingen, zonder je te realiseren dat diezelfde omschrijving voor bijna iedereen opgaat.

Het Barnum-effect verklaart ook de populariteit van horoscopen. Die blinken uit in vage beschrijvingen, waar iedereen zich in zekere zin in herkent.

Bronnen: L. Al-Shawaf, Should you trust the Myers-Briggs Personality Test, Areo, 2021 / D. Pittenger, Cautionary comments regarding the Myers-Briggs Type Indicator, Consulting Psychology Journal Practice and Research, 2005