De eerste viel tijdens toespraken stil – of om, de tweede zou aan een ouderdomsdepressie hebben geleden en zijn eigen begrafenis hebben geënsceneerd. Met afbrokkeling van macht als gevolg. De tentoonstelling Gestoorde vorsten in het Museum Dr. Guislain in Gent brengt niet alleen treffend in beeld hoe macht wordt aangetast door aftakeling, ook de ingebeelde macht en de waanzin van de macht staan in de schijnwerpers.
Museum Dr. Guislain ligt in de zuidvleugel van het gelijknamige psychiatrisch centrum, België’s eerste ‘krankzinnigentehuis’. Het gebouw, opgetrokken in de jaren vijftig van de negentiende eeuw, is met zijn Romaans-Byzantijnse stijl een lust voor het oog. Dokter Guislain, oprichter van het huis, had daar duidelijke bedoelingen mee. ‘Het is noodzakelijk dat dit bouwwerk, bedoeld voor personen die aan (psychische) stoornissen lijden, het oog weet te strelen, de geest verlicht, op de harten inwerkt, de tevredenheid bevordert en, indien mogelijk, in de zieke het gevoel van geluk oproept’, zo schreef hij in 1861.
De bloedgravin
De eerste gestoorde vorsten tonen zich al in een van de prachtige binnentuinen, gegoten in brons en opgesteld in de galerij. Maar de echte waanzinnige verhalen komt de bezoeker pas binnen te weten. Zoals bijvoorbeeld dat van de negentiende-eeuwse Belgische prinses Charlotte, die voor korte tijd keizerin was van Mexico en zich nog steeds in die rol waande toen ze al jaren terug was in België. Bestempeld als gestoorde werd ze opgesloten in een kasteel in een buitenwijk van Brussel, waar ze volgens de geruchten haar dagen sleet door gesprekken te voeren met een levensgrote pop in keizerlijk gewaad. Bezoekers sprak ze pas aan nadat ze
twintig denkbeeldige andere gasten had begroet, en op een feestje dat 35 jaar na de terechtstelling van haar man Maximiliaan plaatsvond, riep ze verontwaardigd uit: ‘En Maximiliaan is er niet!’ Het verhaal van Charlotte is op de expositie niet alleen omlijst door schilderijen, maar ook door de tastbare zaken die ze achterliet: kousen, briefpapier, vorken met haar familiewapen en andere relikwieën.
