erst maar eens de proef op de som nemen. Ik kan liegen met een stalen gezicht, hoor ik mijn hele leven al. Nu is het moment om te ontdekken of ik daarbij ook mijn lichaam onder controle heb. Ik ga op bezoek bij de Belgische federale politie. Sinds 1999 maakt zij bij het verhoren van verdachten gebruik van een leugendetector. Aanvankelijk werden twee getrainde polygrafisten overgevlogen uit Zuid-Afrika en Canada om de testen af te nemen.
Zij bogen zich in eerste instantie vooral over vastgelopen zware dossiers van het kaliber Bende van Nijvel. Sinds mei 2001 doen de Belgen het zelf. Twee ervaren politiemensen zijn in Canada opgeleid bij een polygrafistenschool van de mounty’s. Stiekem neem ik mij voor een poging te doen de zo gevreesde leugendetector te verslaan. Toch een tikkeltje nerveus betreed ik het kleine lokaaltje op het hoofdkantoor in Brussel. Uiterlijk blijf ik kalm.
De mensheid zoekt al eeuwen naar een methode om leugens te detecteren. Alle technieken zijn tot nog toe gebaseerd op de veronderstelling dat liegen een onbeheersbare lichamelijke reactie teweegbrengt. De oude Chinezen gaven verdachten een hap droge rijst tijdens de verhoren. Bleven de korrels droog, dan was het bewijs van schuld geleverd. Want van liegen krijg je een droge mond.
Ook de beruchte Spaanse inquisitie rekende erop dat leugenaars met een tekort aan speeksel kampten, waardoor het gortdroge ‘waarheidsbrood’ aan hun gehemelte bleef kleven. Bedoeïenen lieten verdachten tijdens verhoren aan een gloeiende ijzeren staaf likken. Wie zijn tong verbrandde, was een leugenaar. Ook de moderne leugendetectie zoekt het in autonome fysieke reacties. Tijdens een ingewikkelde vragenprocedure registreert apparatuur hartslag, ademhaling en zweetafscheiding. De allernieuwste technieken meten zelfs gezichtstemperatuur of hersengolven.
