Waarom goede dansers aantrekkelijk zijn

Iedere vrijdagavond was het weer zover. Samen met mijn vriendinnen fietste ik door de polder naar de dansschool in het naastgelegen dorp. Daar waagde ik me aan de chachacha en de Engelse wals, regelmatig struikelend over mijn eigen voeten en die van mijn danspartner.

De dansles was dan ook niet waar ik eigenlijk voor kwam, dat was de disco na afloop van de les: daar was je niet verplicht om je aan voorgeschreven danspassen te houden en hoefde je niet bang te zijn om op elkaars tenen te trappen. Het einde van de danscursus heb ik dan ook niet gehaald, maar de vrije dansvloer behield in de jaren die volgden zijn aantrekkingskracht.

Maar waarom dansen we eigenlijk? Als er iemand is die weet waarom we ons op de dansvloer wagen, dan is het de Britse onderzoeker Peter Lovatt van de University of Hertfordshire. Lovatt doet niet alleen onderzoek naar de psychologie van de dans, maar was zelf professioneel danser. Ook tegenwoordig zit hij niet stil: naast zijn academische bezigheden doet hij onder andere aan tapdans, ballet, stijldansen, jive, latin en disco, en geeft hij dansles.

Om erachter te komen waarom we met de voetjes van de vloer gaan, besloot hij het mensen zelf te vragen op zijn website dancedrdance.com. ‘Voor veel vrouwen geldt dat het een haast automatische reactie is; ze “moeten” als het ware dansen, ze voelen een aandrang,’ vertelt Lovatt aan de telefoon. Voor mannen ligt het iets anders: ‘Mannen grappen dat ze dansen als ze dronken zijn. En ze zeggen vaak dat ze dansen om iemand aan de haak te slaan.’

Kijk naar mij!

Dat laatste staat volgens de wetenschap inderdaad hoog op de agenda van swingende mannen én vrouwen. Je danskwaliteiten geven volgens sommige onderzoekers namelijk een goede indruk van je kwaliteiten als partner.

William Brown, verbonden aan de University of London, liet Jamaicaanse mannen en vrouwen een minuut lang dansen op een populair liedje en maakte daar opnames van. Op de videobeelden verving hij de echte mensen door animaties, zodat degenen die de danskwaliteiten moesten beoordelen niet werden afgeleid door uiterlijk en kleding van de dansers.

Zo ontdekte hij dat de danspassen van mensen die bij precieze nameting een symmetrisch lichaam bleken te hebben, positiever werden beoordeeld dan die van dansers met een asymmetrisch lijf. Hoe symmetrischer je bent, hoe meer gebalanceerd en gecoördineerd je je lichaam namelijk beweegt, zegt Brown in het vakblad Monitor on Psychology; en omdat symmetrie een indicatie is van hoe gezond je bent en hoe goed de kwaliteit van je genen is, maakt het feit dat je goed kunt dansen je dus een aantrekkelijker partner.

Testosteroncheck

Opvallend was dat vrouwen meer afknappen op asymmetrische mannelijke dansers dan andersom. Mannen maakt het minder uit als een vrouw niet helemaal symmetrisch is. Volgens de onderzoekers komt dat doordat vrouwen sinds de tijd dat we nog in bontvellen rondliepen kieskeuriger zijn op de partnermarkt: ze investeren immers veel tijd en moeite in een zwangerschap en kunnen maar een beperkt aantal kinderen krijgen – zonde als ze dat doen met een man van ‘slechte kwaliteit’.

Door te dansen geef je dus onbewust een indruk van je kwaliteiten als partner, zegt dit onderzoek. Wervelend over de dansvloer laat je jezelf van alle kanten zien en zeg je eigenlijk tegen de ander: ik ben een gezonde partner, kies mij!

Dansen helpt je niet alleen een partner te veroveren, het kan ook bestaande banden verstevigen. In Monitor on Psychology zegt Brown: ‘Zwanen bijvoorbeeld zwemmen perfect synchroon met hun partners in cirkels in een meer – een beweging die potentiële indringers op afstand houdt. Bij mensen is dat wellicht ook het geval.’

Ook Peter Lovatt onderzocht de seksuele motieven achter die kekke bewegingen op de dansvloer. Hij deed dat niet in het laboratorium, maar ’s nachts in een nachtclub van de universiteit waar hij werkt. Lovatt observeerde de dansende menigte, waarna hij sommige mannen en vrouwen even in een apart hoekje liet swingen om hen te filmen. Die filmpjes bewerkte hij zó, dat alleen het silhouet van de dansers te zien was. Het resultaat liet hij later aan proefpersonen zien.

Dat leverde het inzicht op dat vrouwen niet alleen symmetrische mannen aantrekkelijke dansers vinden, maar ook mannen die blijkens de verhouding tussen hun wijsvinger en ringvinger als baby in de baarmoeder zijn blootgesteld aan veel testosteron. Wat hun dansstijl zo groovy maakte? De ’testosteronbommen’ maakten grotere bewegingen, dansten energieker, hadden een groter repertoire aan dansbewegingen en namen meer ruimte in op de dansvloer. Maar hun bewegingen waren wel gecoördineerd. Dus mannen: een beetje in het wilde weg gaan zwaaien met je armen werkt niet.

Waarom lopen vrouwen eigenlijk warm voor veel testosteron? ‘Het zou indicatief zijn voor een gezond gestel,’ zegt Lovatt. ‘Dit soort mannen presteert bijvoorbeeld ook beter op cognitieve taken, zo blijkt uit ander onderzoek.’

Voor vrouwen gold het tegenovergestelde: juist de dames met weinig testosteron waren volgens mannelijke toeschouwers de meest begerenswaardige dansers. Maar dat was niet het belangrijkste wat Lovatt ontdekte: ‘We lieten mannen video’s zien van dansende vrouwen op verschillende punten in hun menstruele cyclus. Daaruit bleek dat de heupbewegingen van vrouwen meer opvallen op het moment dat ze het meest vruchtbaar zijn. Ze bewegen hun andere ledematen dan minder, waardoor de aandacht van mannen naar hun heupen wordt getrokken. Mannen vinden vrouwen op dat moment dan ook het meest aantrekkelijk dansen.’ Lachend: ‘Als ik je niet aan de telefoon had, zou ik het even voordoen.’

‘Dad dancing’

Dit onderzoek leest als een instructie voor de perfecte dans. Kun je leren om een goede danser te worden? ‘Dat kan,’ zegt Lovatt – maar hij raadt het niet aan. ‘Er is niet zoiets als slecht dansen,’ benadrukt hij. ‘De beste dansstrategie is om te ontspannen en al je angsten los te laten, en te kijken wat er gebeurt.’

Belangrijk is volgens hem dat je je aanpast aan het ritme van je danspartner. ‘Dat voelt het beste en op die manier vind je vanzelf een partner die bij je past.’ Kopieer je de bewegingen van een ander, dan komt dat onnatuurlijk over en houdt de relatie niet lang stand, vermoedt hij.

Grappig genoeg ontdekte Lovatt dat de dansstijl van oudere mannen minder gecoördineerd en aantrekkelijk is – maar dat ze wel erg zelfverzekerd zijn over hun vaardigheden. Iets waarvoor hij de term ‘dad dancing’ bedacht. Dat doet denken aan het genante moment waarop je vader tijdens een familiebijeenkomst de dansvloer betreedt om uit te barsten in een soort vreemde paringsdans. Volgens Lovatt is er een verklaring voor dit dad dancing: het zou het signaal afgeven dat een man qua vruchtbaarheid niet meer op zijn top is. Maar, zegt hij: ‘Al is het misschien niet de beste manier om een partner aan de haak te slaan, het is wél de beste manier om je goed te voelen, te ontspannen en plezier te maken.’

Want dansen doe je niet alleen om iemand aan de haak te slaan, maar ook om je met anderen verbonden te voelen. Dat is volgens Lovatt dan ook de plus die dansen heeft boven hardlopen of een uurtje sportschool. ‘Dansen is een gedeelde ervaring – denk aan een groep mensen die aan linedancing doet of punkers die samen pogoën. Door te dansen voel je je één met de muziek en met andere mensen.’ Wie een groepje mensen met de armen in de lucht ymca ziet dansen of de macarena ziet doen, kan waarschijnlijk moeilijk de neiging tot meedoen weerstaan.

Dat dansen leidt tot verbondenheid bewijst ook experimenteel onderzoek. Scott Wiltermuth en Chip Heath van Stanford University lieten studenten in groepjes van drie over de campus lopen. Sommigen liepen met elkaar in de maat, anderen liepen zoals ze normaal zouden lopen. Degenen die samen hadden bewogen, voelden zich meer verbonden met de andere proefpersonen. Ze vertrouwden elkaar meer en waren minder zelfzuchtig in een spelletje dat ze later speelden. Ook onderzoek van Michael Hove en Jane Risen laat zien dat samen ritmisch bewegen mensen verbindt: mensen die met hun vinger hetzelfde tempo tikten als de experimentleider, vonden hem aardiger dan degenen die dat niet deden.

Fantastisch gevoel

Rest nog de vraag: waarom dansen sommige mensen níét? Er zijn mensen die nog liever een wortelkanaalbehandeling ondergaan dan dat ze een stap op de dansvloer zetten. De reden verschilt per sekse, vertelt Lovatt: ‘Mannen dansen niet omdat ze te veel op zichzelf gefocust zijn of omdat ze zich schamen voor hun bewegingen. Vrouwen – vooral die ouder dan dertig – dansen niet omdat ze bang zijn dat ze de verkeerde danspassen maken, dat ze uit de mode zijn.’

Lovatt vindt dat erg jammer. ‘Als mensen niet dansen omdat ze er totaal niet in geïnteresseerd zijn, vind ik het niet erg. Maar vaak wíllen mensen wel dansen, maar durven ze het niet. Dan missen ze ze iets heel belangrijks. Dansen kan je een fantastisch gevoel geven.‘