Het hoeft echt geen tijdrovend vrijwilligerswerk te zijn. Ook kleine goede daden hebben al een groot effect op het psychisch en lichamelijk welzijn – niet alleen van degene die we helpen, maar ook op dat van onszelf.
Het zijn de kleine blijmakers waar je echt gelukkig van wordt
Er gebeurt iets leuks of fijns, en je voelt het geluksgevoel stromen. Meestal is zo’n moment snel ...
Lees verderWetenschappelijk onderzoek levert steeds meer aanwijzingen dat je van een ander helpen zelf ook profiteert: je zou er stressbestendiger, gezonder en gelukkiger van worden.
Wat altruïsme je brengt
Zo publiceerde psychiater Emily Ansell van de Universiteit van Yale een studie waaruit bleek dat mensen op de dagen dat ze een helpende hand bieden aan vreemden – bijvoorbeeld iemand de weg wijzen of iets oprapen dat een ander laat vallen – beter bestand waren tegen stress.
Ansell en haar collega’s lieten enkele tientallen proefpersonen gedurende twee weken in een smartphone-app hun humeur beschrijven, plus hun eventuele goede daden en stressvolle activiteiten.
Op dagen dat ze – toevallig, ze hadden geen opdrachten gekregen – vaker dan normaal iets goeds deden voor een ander, was hun stemming beter, ongeacht de hoeveelheid stressvolle zaken waar ze mee te maken kregen, zoals uitpuilende mailboxen, conflicten met hun baas of partner en dreinende kinderen.
Hoewel het volgens Ansell natuurlijk ook zo zou kunnen zijn dat ze op dagen dat ze lekker in hun vel zaten, meer goede dingen voor een ander deden.
Relatietest: zijn jullie een goed duo?
Of twee mensen een fijne relatie kunnen hebben, berust niet op toeval. Uit psychologisch onderzoek k...
Lees verderMeer geluk
Bewúst vaker een goede daad verrichten kan je zeker helpen om in een betere stemming te komen, zegt Sonja Lyubomirsky, hoogleraar aan de Universiteit van Californië en auteur van De maakbaarheid van het geluk.
Zij deed een aantal jaren geleden onderzoek waaruit bleek dat proefpersonen die de opdracht kregen om elke week vijf goede dingen voor een ander te doen, na zes weken hoger scoorden op geluksgevoelens dan proefpersonen die die opdracht niet hadden gekregen (zie ook het kader onderaan dit artikel).
Hoe is dat positieve effect van altruïsme precies te verklaren? Volgens Lyubomirsky kan het komen doordat veel goede daden sociale contacten met zich meebrengen – dat die enorm belangrijk zijn voor ons geestelijk en lichamelijk welzijn is herhaaldelijk aangetoond.
Ook prikkelt ‘iets goeds doen voor een ander’ volgens hersenwetenschappers de genotscentra in het brein. In de hersenscanner is te zien dat die genotscentra actief worden als we bijvoorbeeld chocola eten of geld krijgen, maar ook als we bijvoorbeeld zelf een geldbedrag aan een goed doel doneren.
Minder stress
Als die hersengebieden gestimuleerd worden, maken we volgens psychiater Emily Ansell waarschijnlijk ook minder van het stresshormoon cortisol aan. Dat zou blijken uit onderzoek waarbij hulpvaardige mensen in een stressvolle situatie werden gebracht. En minder stresshormoon aanmaken is goed voor de gezondheid.
Door dit alles nog niet overtuigd? Recent Canadees onderzoek suggereert dat altruïstische mensen niet alleen aantrekkelijker worden gevonden door het andere geslacht, maar ook nog eens meer seks hebben.
Mannen en vrouwen die aangaven relatief vaak iets goeds te doen voor een ander, zoals bloed doneren of geld geven aan een goed doel, hadden niet alleen meer sekspartners gehad in hun leven, maar ook in de afgelopen maand vaker gevreeën met hun huidige partner.
Bronnen o.a.: E.B. Raposa, e.a., Prosocial behavior mitigates the negative effects of stress in everyday life, Clinical Psychological Science, 2016 / S. Lyubomirsky, De maakbaarheid van het geluk. Een wetenschappelijke benadering voor een gelukkig leven, Uitgeverij Archipel, 2008 / S. Arnocky e.a., Altruism predicts mating success in humans, British Journal of Psychology, nog te verschijnen
Zelf uitproberen?
Geluksonderzoeker Sonja Lyubomirsky toonde aan dat elke week bewust vijf aardige dingen doen voor een ander na zes weken een toename in geluk laat zien. Het gaat om ‘extra’ goede daden, ze komen dus boven op de vriendelijke dingen die je normaal gesproken ook al doet. Het is volgens haar wel van belang hoe je dat doet:
- Varieer in goede daden. Steeds hetzelfde doen gaat op den duur tegenstaan en bij routine is het effect op je geluk kleiner.
- Doe iets wat bij jou past en wat je leuk vindt. Op die manier is het veel makkelijker vol te houden.
- Plan de goede daden op één dag in de week. Bepaal aan het begin van de week welke dag het gaat worden en bedenk je goede daden.
Altruïsme: 40 dingen die je voor een ander kunt doen
- Leg een boek/tijdschrift/cadeautje voor een onbekende in de trein, met een briefje: ‘Ja, het is echt voor jou!’.
- Stuur een persoon of instantie waar je veel aan hebt (gehad) een ‘twee minuten dank e-mail’: je typt twee minuten lang alles waar je diegene dankbaar voor bent. Volgens psycholoog Shawn Anchor, auteur van De voorsprong van geluk, doet dat het gevoel van verbondenheid met anderen toenemen.
- Stop 10 euro in een envelop, schrijf erop: ‘Voor de vinder. Zomaar!’ en leg die ergens neer, bijvoorbeeld op het station.
- Geef een compliment over een ober of serveerster aan de baas van deze persoon.
- Koop of pluk een bos bloemen en zet die op het bureau van een collega.
- Neem een plastic zak mee als je gaat wandelen en stop daar al het afval in dat je tegenkomt.
- Pas een avondje op bij vrienden die er nodig tussenuit moeten.
- Stuur zomaar een kaartje aan een vriend(in) en leg uit waarom hij/zij zo belangrijk voor je is.
- Complimenteer een willekeurig persoon op straat met zijn jas/glimlach.
- Koop een extra kop koffie en geef die aan een dakloze.
- Hang aan je brievenbus een cadeautje voor de postbode of krantenbezorger.
- Schrijf een warme aanbeveling op een recensiesite over dat restaurant waar je zo lekker hebt gegeten.
- Post een compliment op Facebook of Twitter voor een persoon of instantie waar je veel aan hebt.
- Vraag aan de straatkrantverkoper voor de supermarkt of je iets te eten voor hem kunt kopen.
- Doneer oude dekens, handdoeken en lakens aan een dierenasiel.
- Doneer spullen die je niet meer gebruikt aan vluchtelingen, bijvoorbeeld via Dutch Parcels for Refugees.
- Neem zomaar eens koekjes of fruit mee naar je werk en deel die uit onder je collega’s.
- Kook voor een drukbezet familielid, een buurman of een vriend.
- Glimlach zomaar naar iemand op straat.
- Schaf bij elke bos bloemen die je koopt een extra bos aan, en geef die aan een vreemde.
- Gun iemand anders je parkeerplek of sta je zitplaats af in de trein of bus.
- Schrijf ‘Wat zie je er goed uit vandaag. Fijne dag!’ op een post-it en plak die op de spiegel in de toiletten van een café of op je werk.
- Maak ontbijt op bed voor je partner.
- Als je met meerdere mensen een huis deelt: doe de afwas, maak het toilet schoon of zet het vuilnis buiten – terwijl het niet jouw beurt of taak is. En zeg er niets over.
- Als je mensen over iemand hoort roddelen, zeg dan juist iets aardigs over diegene.
- Maak de stoep schoon of lap de ramen van je buren (als ze niet thuis zijn).
- Bied aan de boodschappentassen van een ouder iemand te dragen en maak onderweg een praatje met diegene.
- Doe een fietslampje uit dat nog aanstaat of veeg natgeregende zadels droog.
- Doneer bloed bij de bloedbank.
- Stop een reep chocola in de brievenbus van iemand die het moeilijk heeft.
- Stop een gulle fooi in de fooienpot in een café.
- Stop een lief briefje in de portemonnee van je partner.
- Vergeef iemand.
- Geef ouders een compliment over het gedrag van hun kinderen.
- Breng tijd door met een ouder familielid of iemand uit je buurt.
- Kook lekker voor je huisgenoten en dek de tafel extra feestelijk.
- Stuur iemand ’s ochtends een berichtje om te laten weten dat je aan hem of haar denkt.
- Teken een hinkelpad voor de deur van je werk.
- Stuur een tekening die je kind gemaakt heeft naar grootouders die verder weg wonen.
- Maak een welkomstmand voor een nieuwe buur of collega.
