Octopussen kunnen verlegen zijn – wist u dat? En kunt u een timide fruitvliegje onderscheiden van een brutaal exemplaar? De karaktereigenschappen van dieren vormen een relatief nieuw onderzoeksveld. Veel wetenschappers zijn terughoudend in het toeschrijven van persoonlijkheid aan dieren. Maar als er biologische overeenkomsten zijn tussen mens en dier, waarom zouden er dan geen overeenkomsten zijn in karaktereigenschappen?
Big Five voor dieren
Een onderzoek naar de persoonlijkheid van dieren begint met de vraag wat persoonlijkheid eigenlijk precies is. Als er iets onverwachts gebeurt, reageert de een door er meteen op af te gaan; de ander kijkt voorzichtig de kat uit de boom. Consistente patronen in iemands gedrag maken dat we een beeld krijgen van iemands karakter. In de psychologie worden over het algemeen vijf dimensies gebruikt om de persoonlijkheid van mensen te beschrijven en te testen: extraversie (versus introversie), vriendelijkheid (versus vijandigheid), emotionele stabiliteit (versus neuroticisme), openstaan voor ervaringen en zorgvuldigheid (versus impulsiviteit).
Uit een vergelijkend onderzoek bij twaalf verschillende diersoorten, blijkt dat vier van deze vijf persoonlijkheidsdimensies ook bij dieren voorkomen. Er is bewijs dat chimpansees, andere apen, zoogdieren als hyena’s, katten, ezels, varkens en honden als individu zijn in te delen op de schalen van extraversie, neuroticisme en