Moeiteloos afvallen zonder dieet

Je eet gezond en niet te veel – denk je – en toch gaat op een dag de rits van uw broek niet meer dicht. Hoe kan het dat je wel ongemerkt zwaarder wordt, maar nooit ongemerkt lichter? Stel, je hebt een nieuwe baan en in de kantine liggen roze koeken. Elke middag bij een kopje thee eet je een roze koek, vijf dagen in de week. Na een jaar heb je een buikje en nog een half jaar later stap je eens op de weegschaal. Gefeliciteerd: je bent tien kilo zwaarder.

Je begint met een dieet dat een slanke toekomst belooft. En het werkt. Het is alleen zo jammer dat je een paar maanden later toch weer begint uit te dijen. Volgens de Amerikaanse voedingsdeskundige Brian Wansink werken diëten op de korte termijn altijd, omdat je nadenkt bij elke hap.

Maar ben je niet op dieet, dan schep je van alles op, zonder erbij stil te staan. Niet alleen denk je er niet bij na, je hebt geen idee hoeveel je eigenlijk opschept. Mensen zijn volgens Wansink slechte waarnemers zodra het om voedingswaarde gaat.

Benut de ‘onbewuste marge’

In zijn boek Mindless eating (vertaald als Hap slik weg) beschrijft Wansink talloze experimenten waaruit blijkt hoe mensen zonder het door te hebben veel te veel eten. Proefpersonen die een video bekeken en daarbij een grote zak M&M’s in handen kregen, snoepten twee keer zoveel als de proefpersonen met een kleine zak. Maar het opvallendst was dat de proefpersonen met de grote zak snoep niet doorhadden dat ze zoveel meer hadden gegeten.

Wansink en zijn collega’s herhaalden het experiment met soep, popcorn, spaghetti en drumsticks. Telkens bleek dat mensen ongeveer twintig procent meer of minder kunnen eten zonder dat ze zich daarvan bewust zijn.

Dat mechanisme kunnen we ook gebruiken voor gewichtsverlies. Het lichaam geeft pas signalen af wanneer je jezelf volpropt of uithongert. Maar lichaam en geest merken er niets van als je dagelijks 100 of 200 kilocalorieën minder eet dan normaal. Dit is volgens Wansink zo’n kleine marge, dat er in het lichaam geen alarmbellen afgaan die de stofwisseling veranderen. Afvallen zonder dieet is in feite gebruikmaken van het hetzelfde mechanisme waardoor ons lichaam ook niet waarschuwt wanneer we elke dag een beetje te veel eten.

Gezond en blijvend afvallen

De reden waarom geen enkel dieet blijvend resultaat heeft, is dat lichaam en geest in verweer komen wanneer de dagelijkse calorie-inname opeens met honderden kilocalorieën tegelijk wordt teruggeschroefd. Het idee van gedachteloos afslanken is dat je de onbewuste marge in uw voordeel laat werken.

Dat doe je door structureel drie kleine veranderingen in uw eetpatroon aan te brengen die samen 100 tot 200 calorieën besparen. Waarom maar drie? Wansink: ‘De meeste diëten mislukken omdat ze te veel van ons verlangen. Drie kleine veranderingen zijn heel goed te doen. Met drie kleine wijzigingen in je eetpatroon ben je over een jaar tien kilo lichter dan wanneer je niets zou hebben gedaan.’

Gedachteloos afvallen zonder dieet is volgens Brian Wansink de beste manier om blijvend gewicht te verliezen. Je hoeft alleen maar drie minieme veranderingen te kiezen waaraan je je voortaan kunt houden zonder dat het pijn doet, en dus zonder dat je erover hoeft na te denken. Welke drie dat zijn, is heel persoonlijk. Volgens Wansink duurt het ongeveer vier weken om met een oude gewoonte te breken en een goede gewoonte tot een automatisme te maken.

5 tips om af te vallen zonder dieet

Bedank dan voortaan vriendelijk. Graai je in een restaurant alleen maar uit gewoonte in het brood­mandje? Houd daarmee op. En blijf verder alles eten wat je lekker vindt. Gedachteloos afvallen is géén dieet. Het is een kleine herprogrammering van slechts drie vaste gewoonten.

2. Gebruik alleen de onbewuste marge

Vergeet dat het januari is. Laat je niet verleiden tot een streng dieet. Beperk je tot de onbewuste marge. Door 100 tot 200 kilocalorieën per dag minder te eten hou je lichaam en geest ‘voor de gek’ en krijg je geen afkickgevoel. Volgend jaar januari, wanneer al je dikbuikige, breedheupige vrienden en vriendinnen weer aan het worteltjessap gaan, ben je tien kilo lichter dan vandaag. En het mooie is: het lijkt alsof je er niets voor hebt hoeven doen.

3. Sluit compromissen

Vergeet alles wat je ooit hebt gelezen over gewicht verliezen. Blijf gewoon eten en drinken zoals je deed. Laat niets weg, maar sluit compromissen. Bijvoorbeeld: ‘Ik neem alleen een toetje als ik eerst fruit eet’, of ‘Ik eet zoveel als ik wil, maar schep nooit voor een tweede keer op’, of ‘Ik ben dol op kaas, maar gebruik altijd een kaasschaaf’. Drink bij het uitgaan drie glazen wijn in plaats van vier, of drink cola-light in plaats van gewone cola.

4. Houd je nieuwe gewoonten bij op een lijst

Je hebt drie veranderingen in uw eetpatroon gevonden die je gedachteloos kunt uitvoeren zonder veel offers te brengen. Schrijf ze op de kalender en hang deze op een duidelijk zichtbare plek. Zet elke dag een vinkje bij de veranderingen die je die dag werkelijk hebt doorgevoerd.

Houd vier weken lang elke dag bij of je je aan de veranderingen hebt gehouden. Het is de makkelijkste manier om over te schakelen van onnadenkend te veel eten naar gedachteloos minder eten. Na een maand zul je zien dat de veranderingen zo’n automatisme zijn geworden dat je er niet eens meer over hoeft na te denken.