Inzicht 1 Durf te twijfelen en te wagen
‘Ik heb een paar keer in mijn leven een waagsprong genomen, een stap waarvan ik niet precies wist wat er daarna zou komen en waarvan ik bang was spijt te krijgen. Een ervan was het verlaten van de universiteit. Ik weet nog hoe ongelooflijk blij ik was toen ik de baan als docent literatuurwetenschap kreeg, want de competitie was enorm. Leukere en zinvollere cursussen dan ik gaf, kon je bijna niet bedenken. “Mooi en lelijk” over schoonheid, bijvoorbeeld. Maar na acht jaar dezelfde cursussen ging het me tegenstaan. Ik voelde me opeens een repeterende plaat. Ik dacht: hoe kan ik dit blijven doen? Het rommelde ook op de universiteit en ik had weinig onderzoekstijd. Ik was een beetje een lesboer geworden.
Bevrijd jezelf van oude pijn
- Ontdek hoe oude ervaringen nu nog meespelen in je keuzes en gedrag
- Verwerk je mentale pijn met bewezen effectieve technieken
- Ervaar meer innerlijke rust, zelfvertrouwen en vrijheid
69,-
Het was een enge beslissing. Ik wist dat dit mijn einde als wetenschapper zou betekenen. Het heeft me een jaar of twee gekost voor ik de knoop durfde doorhakken. De beslissing klopte, ik heb de universiteit niet gemist. Het was een vergissing te denken dat de universiteit de exclusieve plek voor denkers is. Ik zie die twee jaar niet als verloren tijd, alles heeft zijn eigen procestijd nodig. Twijfelen is iets moois. Je twijfelt omdat je de waarde van beide kanten inziet.
“Durven is even je evenwicht verliezen, niet durven is jezelf verliezen.” Deze uitspraak van de Deense filosoof Søren Kierkegaard vind ik misschien wel de mooiste uit de filosofie. Zo wil ik zijn. Voor mij is het een aanmoediging: weet dat als je je laat weerhouden door angst, je jezelf kunt verloochenen. In het Deens staat er trouwens ‘wagen’ en dat is nog iets sterker dan durven.’
Inzicht 2 Je lichaam meldt zich wel
‘Ik heb behoorlijk hard moeten werken om in contact te komen met mijn gevoel. Al voor het verlaten van de universiteit ben ik een opleiding gaan doen tot kundalini-yogadocent. Voor mij was het helder: ik moet dit doen, want anders verlies ik mezelf. Ik geloof in een eigen kracht en wijsheid van het lichaam. Als je daar niet naar luistert, dan meldt het lichaam het zelf wel. Dat gebeurde aan het einde van mijn periode op de universiteit ook. De tegenzin werd fysiek. Ik ging door mijn rug en ik ademde niet meer goed door waardoor ik hoofdpijn kreeg.
De yoga-opleiding bestond uit allemaal kleine waagsprongen: durf ik mijn emoties te uiten, kan ik me overgeven aan het groepsproces en bijvoorbeeld samen lang onder een koude douche gaan staan? Eén mantra is me erg bijgebleven, die heette fearlessness. Zonder angst. We moesten onszelf aansporen, zoals je een paard aanspoort, maar dan met onze ellebogen in onze flanken, daar waar je levenslust zit. Alleen al het woord fearlessness raakte me enorm, want ook dat gaat over durven loslaten. Angst kan je waarschuwen en helpen, maar ook beklemmen, verlammen, tegenhouden. Angst voor verandering, voor zelfverlies, voor afwijzing. Zonder angst, hoe ziet dat eruit?
In veel spirituele bewegingen worden denken en voelen tegenover elkaar gezet of is denken zelfs volstrekt verdacht. Dat staat me enorm tegen. Het gaat erom dat er heelheid ontstaat, dat je subtiel je gevoelens kunt onderscheiden en benoemen en daarover kunt nadenken. Neem de term ‘reflectief verdriet’, weer van Kierkegaard. Je kunt verdriet hebben, maar je kunt er ook over nadenken, op reflecteren en er verder door komen. Dat is toch prachtig? En helend.’
