Partner met asperger: ‘Eigenlijk moet zij me uitleggen wat liefde is’

‘Hij is heel betrouwbaar en meelevend,’ zegt Angelique Twellinga (40) met een warme blik op haar partner. ‘Veel meer dan andere mannen in mijn omgeving. Hij probeert me altijd te steunen door mee te denken en oplossingen aan te dragen.’

Maar een partner die meeleeft is iets anders dan een partner die zich inleeft. Dat laatste is bijzonder moeilijk voor iemand met het syndroom van Asperger, een contactstoornis die verwant is aan autisme. ­Angeliques man, Matthijs de Boer (43), hééft asperger. Dat beïnvloedt zijn hele leven, maar ook dat van hen samen.

Angelique: ‘Als ik moe thuiskwam van mijn werk, zei Matthijs vaak direct dat ik chagrijnig was. Hij begreep mijn gezichtsuitdrukking niet. Dan kregen we een conflict, omdat ik volhield dat ik gewoon moe was en hij dat niet geloofde.’

Hij: ‘Ik vind het nog steeds heel moeilijk om haar gezicht te lezen. Als zij er moe of mat uitziet, is mijn interpretatie dat ze het niet meer ziet zitten. En dat betekent dat mijn wereld in elkaar stort. Want als zij instort, stort ik ook in.’

Angelique, lachend: ‘Eigenlijk moet ik altijd stralend thuiskomen.’ Matthijs: ‘Ik begrijp nu wel dat ik haar gezichtsuitdrukking gewoon niet goed kan interpreteren en dat ik haar met rust moet laten. Maar dat paniekgevoel overkomt me nog steeds. Ik kan het begrijpen en het voelen niet bij elkaar brengen.’

De kunst afkijken

Mensen met asperger vinden het onder meer moeilijk om sociale situaties goed te interpreteren, hebben veel moeite met veranderingen en met drukke, inspannende activiteiten. Ondanks een vaak bovengemiddeld iq maakt dit het lastig om te functioneren in een baan. Matthijs zocht, met de moed der wanhoop, telkens weer werk, en kreeg telkens dezelfde problemen. ‘Ik had steeds conflicten; steeds werd me verteld: je communiceert vreemd, je doet niet méé. Terwijl ik bij God niet wist wat ik verkeerd deed.’

Op zijn 39e zocht hij eindelijk hulp. Een psycholoog gaf hem eindelijk een diagnose: asperger. Na dertig mislukte banen werd Matthijs officieel arbeids­ongeschikt verklaard.

Die diagnose – daar schrok hij niet van, en hij schaamt er zich niet voor. ‘Ik kon het wel van de daken schreeuwen! Eindelijk duidelijkheid; voor die tijd wist ik alleen maar dat het leven zo zwaar voelde als zwemmen door de stroop. Als kind ben ik heel hard op mijn hoofd gevallen bij een fietsongeluk – ik dacht dat ik een soort hersenbeschadiging had opgelopen die me anders maakte dan andere mensen.’