Ontrouw: hoe vind je elkaar weer terug?

Onder welke omstandigheden zijn mensen geneigd om vreemd te gaan?

‘Vaak missen mensen iets essentieels in hun relatie. Ze voelen zich bijvoorbeeld niet voldoende gezien, gewaardeerd of erkend. In het begin van de relatie ben je nog volop gericht op elkaars positieve kanten en geef je elkaar complimenten. Maar er zijn maar weinig mensen die daarmee doorgaan als ze langer bij elkaar zijn.

Daarnaast kan ook een gebrek aan intimiteit, genegenheid of seks een aanleiding zijn. Soms wordt gedacht dat vrouwen vaker intimiteit missen en mannen seks, maar de behoeften liggen dichter bij elkaar dan we vaak denken.’

En wat kunnen verder aanleidingen zijn voor ontrouw?

‘Mensen missen soms ook een kant van zichzelf. Als iemand zichzelf wegcijfert in een relatie, kan het bijvoorbeeld zijn dat iemands leuke kanten steeds meer naar de achtergrond verdwijnen. Als diegene dan iemand ontmoet die deze leuke kanten weer naar boven haalt, kan dat ook een aanleiding zijn om vreemd te gaan.

Als dit soort zaken zich opstapelen en daar niet over gecommuniceerd wordt, kan er verwijdering ontstaan in je relatie. En als er dan toevallig iemand in de buurt is die je vaak ziet, waar je het gezellig mee hebt en waar je misschien zelfs belangrijke dingen mee deelt, kan dat een aanleiding vormen voor ontrouw.’

Gaan sommige mensen vaker vreemd dan anderen?

‘Vaak wordt gedacht dat mannen vaker vreemdgaan dan vrouwen, maar in mijn praktijk zie ik dat eigenlijk niet. Wat ik wel zie is dat impulsieve mensen sneller vreemdgaan dan bedachtzame mensen. Net als mensen met bindingsangst en mensen een grote hang naar vrijheid. Een andere belangrijke factor is alcoholgebruik.

Wat ook weleens gebeurt, is dat de omstandigheden ontrouw in de hand werken. Bijvoorbeeld wanneer de partner ziek wordt en veel verzorging nodig heeft. Als de verzorgende partner dan iemand tegenkomt bij wie het fijn voelt en bij wie diegene even niet de rol van verzorger op zich hoeft te nemen, is de stap snel gemaakt.

Uiteindelijk kan iedereen vreemdgaan. Zelfs de meest integere personen die ontzettend liefdevol in hun relatie staan, kunnen onder bepaalde omstandigheden vreemdgaan.’

Hoe komt het dat het ene stel ervoor kiest om wel bij elkaar te blijven na ontrouw en het andere stel niet?

‘Het is mij niet exact duidelijk hoe dat komt. Ik weet wel dat mensen vóór ontrouw vaak denken dat zij in zo’n situatie de relatie zouden beëindigen.

Op het moment dat er dan daadwerkelijk sprake van is, willen mensen hun relatie in veel gevallen toch nog een kans geven. Vooral als er kinderen in het spel zijn, wat een goede aanleiding kan zijn voor een herstelpoging, mits het niet de enige reden is.

Meestal probeer ik deze vraag ook om te draaien: waarom zou je uit elkaar gaan als dit gebeurt? Er zijn zoveel andere dingen die moeilijk zijn in een relatie, en bovendien vaak minstens zo destructief als ontrouw.

Toch is de algemene overtuiging in onze maatschappij dat we bij ontrouw de streep horen te trekken en bij andere destructieve patronen in onze relatie niet. Dat vind ik zonde, omdat er vaak meer te herstellen valt dan mensen denken.

Het is uiteraard niet zo dat ik vind dat je bij elkaar móét blijven, maar ik denk wel dat het goed is om het een kans te geven als er een goede basis is. Als er geen goede basis is en de relatie nooit echt fijn of goed is geweest, dan wordt herstel een stuk lastiger.’

Kan ontrouw ook iets positiefs opleveren?

‘Eigenlijk blijven best veel mensen bij elkaar na ontrouw. Dit resulteert er dan vaak zelfs in dat de relatie gelijkwaardiger, fijner en volwassener wordt.

Een voorbeeld is een stel dat een goede vriendschap had, samen een bedrijf runde en een goed team vormde. Maar ze hadden ook weinig aandacht voor elkaar en voor de relatie. Toen uitkwam dat een van de twee ontrouw was geweest, zijn ze door een moeilijke periode gegaan.

Toch hebben ze de keuze gemaakt om te werken aan de relatie en zijn ze er uiteindelijk goed uitgekomen. Zo hebben ze geleerd om bepaalde negatieve patronen te doorbreken waardoor ze zich nu meer uitspreken, voor zichzelf opkomen en tijd en aandacht vrijmaken voor elkaar.

Je gunt het natuurlijk niemand, maar door ontrouw kan er ook een hoop verbeteren aan je relatie, het is een kans om de al aanwezige relatieproblemen aan te pakken.’

Wat wordt vaak over het hoofd gezien, terwijl het belangrijk is voor het herstel van de relatie?

‘Voor het herstel van de relatie is het belangrijk dat alles in één keer eerlijk wordt verteld, zodat er later in het herstelproces niet nogmaals dingen aan het licht komen. Een tweede punt is dat het noodzakelijk is om het contact met de derde partij te verbreken.

Op deze manier wordt voor de ander duidelijk dat je echt kiest voor de relatie. Daarbij is het belangrijk dat de partner die is vreemdgegaan voorop loopt in het proces. Vaak gebruik ik hiervoor de metafoor van bergbeklimmen.

Voor het herstel wil je samen de berg beklimmen en proberen erbovenop te komen, maar de partner die is vreemdgegaan moet voorop lopen en het pad vrijmaken van stenen en takken en net dat stapje extra zetten. Dat is nodig om de balans in de relatie te herstellen.’

Wat zou jij mensen die verder willen gaan na vreemdgaan tot slot nog mee willen geven?

‘Dat het herstellen van een relatie tijd kost en het dus belangrijk is om daar ook de tijd voor te nemen. Het gaat uiteindelijk zo snel als de langzaamste partner gaat, gun elkaar dus ook die tijd.

Daarnaast is het fijn om één of twee mensen in vertrouwen te nemen. In die eerste periode kun je je namelijk erg kwetsbaar voelen en dan heb je mensen nodig die je steunen, niet oordelen en niet teveel negatief praten.

Ook is het belangrijk om te beseffen dat er hulp is in diverse vormen: van een online training als Verder na vreemdgaan tot aan boeken en gesprekken met een relatiecoach. Het is gemakkelijker om het herstelproces te doorlopen wanneer je steun en houvast hebt.

Het laatste punt dat ik mee wil geven is, als je dan toch energie steekt in het herstel van je relatie, om het meteen goed aan te pakken. Pak ook negatieve relatiepatronen aan, zo versterk je je band en kom je er samen sterker uit.’