‘Herschrijf de studieboeken maar,’ juichten breinonderzoekers afgelopen zomer. Aanleiding: Amerikaanse en Finse onderzoekers hebben onafhankelijk van elkaar ontdekt dat de lymfevaten doorlopen tot in het hersenvlies. Tot voor kort ging men ervan uit dat het lymfevatenstelsel, dat afvalstoffen afvoert en ons immunologisch bewaakt, net onder de schedelrand stopt. Wetenschapsjournalisten speculeren al dat het alzheimeronderzoek nu een heel andere kant op zal gaan.
En, gaat u uw onderzoek nu omgooien?
Ed van Bavel, hoogleraar vasculaire biofysica aan de UvA en bezig met onderzoek naar de afvoer van schadelijke eiwitten uit de hersenen: ‘Zó’n enorme doorbraak is het nu ook weer niet. Die lymfevaten reiken namelijk niet tot ín de hersenen, ze zitten in de vliezen eromheen. Dus de vraag hoe de hersenen zelf schoongespoeld worden, is nog niet beantwoord.’
Veel gedoe om niets dus?
‘Het is zeker een interessante vondst. Maar er was al een vermoeden dat die vaatjes daar zaten. We wisten namelijk dat schadelijke stoffen uit de hersenen in de lymfeknopen in de hals terecht kunnen komen. We snapten alleen niet hoe.’
Maar dat weet u nu dus nog steeds niet.
‘Een stukje van de puzzel is op zijn plaats gevallen. Overigens denk ik persoonlijk dat het functioneren van de bloedvaten belangrijker zal blijken voor het ontstaan van alzheimer dan het functioneren van de lymfevaten. Ik vermoed dat veel alzheimergevallen uiteindelijk teruggaan op een slechte doorbloeding.’
A dural lymphatic vascular system that drains brain interstitial fluid and macromolecules, Journal of Experimental Medicine, juni 2015 / Structural and functional features of central nervous system lymphatic vessels, Nature, juli 2015
