Column Sterre van Leer: Wat ik intussen heb geleerd

Dan ziet iedereen wat ik diep vanbinnen allang weet,’ schreef ik, ‘maar waar ik mijn hele leven al voor wegren: dat het allemaal bluf was tot nu toe. Dat ik niks voorstel.’

Doodeng om te bekennen, juist omdat ik ook wel wist dat ik helemaal niet overkom als iemand met weinig zelfvertrouwen. (Logisch: imposters bouwen zorgvuldig aan hun beeld van een capabel, slim persoon aan wie je iets kunt overlaten, juist om die zelftwijfel te maskeren.) Maar zelden kreeg ik daarna zoveel reacties op een column. Zelfs afgelopen week nog schreef een jonge collega hoe bijzonder ze het vond dat iemand naar wie ze opkeek hier ook last van had. En het gekke is: het hielp. Hoewel ik het daar niet eens om deed.

Het is raar met zelfvertrouwen: je denkt dat het groter wordt als je eraan bouwt. Maar het wordt pas stevig als je het fundament onderzoekt, ook als dat betekent dat je zwakke plekken vindt. Hoe opener je bent over die zwaktes, hoe meer bijval en herkenning je krijgt van anderen – en hoe meer er te lachen en te relativeren valt. En hoe meer relativering, hoe zwakker de zelftwijfel staat, met al zijn ondermijnende gejammer langs de kant. Openhartigheid helpt. Dat is een van de dingen die ik intussen heb geleerd.

Het andere dat ik leerde: we kunnen elkaar veel meer helpen. Als jij iets eng vindt, of twijfelt of je het kunt, ga er dan maar vanuit dat anderen daar ook last van hebben. Steek ze een hart onder de riem waar dat kan. Die jongere collega mag misschien tegen mij opkijken, maar zij brengt weer een dosis zelfdiscipline en vrolijke gestructureerdheid in haar werkdagen waar ik met de grootste bewondering naar kijk. Benoem kwaliteiten waar je ze ziet. En vergelijk jezelf nooit met anderen, want dat lokt je in de krabbenmand van lelijk denken over jezelf – wat dan weer gecompenseerd moet met lelijke gedachten over die ander.
‘Vrouwen moeten allereerst elkaar sterker maken,’ schrijven twee experts in een recent boek over zelfvertrouwen. Wat mij betreft houdt die solidariteit niet op bij de rand van onze sekse. Steun elkaar, kom op voor anderen en help ze inzien dat ze zoveel groter zijn dan ze zelf denken. Al was het maar omdat de wereld moedige mensen nu harder nodig heeft dan ooit.