Ik heb de afgelopen maanden weleens gedacht, als er weer eens nieuws was over pedohunters en Twitter-fitties of als de meest vergezochte en bloederige complottheorieën de ronde deden: maken we misschien gewoon te weinig mee? Is het leven voor sommige mensen dermate vlak en eentonig geworden dat ze actief op zoek gaan naar dingen om zich boos over te maken, gewoon om maar weer eens wat te voelen?
Mensen zijn nu eenmaal niet gemaakt voor langdurige eentonigheid, zoals de experimenten met sensorische deprivatie in de jaren 50 en 60 al aantoonden. Leg proefpersonen in een geluiddichte tank met lauwwarm water, hun ogen en oren afgedekt, en het resultaat is dat ze binnen een paar uur al niet goed meer kunnen denken.
Monotonie maakt rusteloos en geïrriteerd. Sommige vrijwilligers kregen zelfs hallucinaties: ze zagen dingen die er niet waren, hoorden stemmen en muziek, en hadden letterlijk het gevoel dat ze werden aangeraakt. Allemaal het werk van hun eigen hersenen, die zich lagen te vervelen.
Een andere onderzoeker plande een zesweeks experiment waarin sociale isolatie gecombineerd werd met sensorische deprivatie. Zijn proefpersonen verheugden zich van tevoren op een paar rustige weken en dachten eens lekker wat over hun werk te kunnen nadenken in hun stille cel – maar niemand hield het langer dan een paar dagen vol.
Des te beter getimed is het boek van Russell Jones, eigenaar van een ontwerpbureau in zintuiglijke ervaringen. Hij werkte eerder samen met Oxford-hoogleraar Charles Spence voor sterrenrestaurant The Fat Duck, waar elk gerecht vergezeld wordt door een passend geur- en geluidsbehang (een van onze redacteuren was er ooit te gast voor een reportage en kreeg een koptelefoon met zeegeluiden bij haar schelpdieren-hors-d’oeuvre geserveerd – sommige gasten moesten huilen van ontroering. Eat your heart out, Ottolenghi).
Sensory experiences, noemt Jones de kleine zintuiglijke avonturen die je leven binnenshuis zomaar veel verrassender kunnen maken. Ze verrijken je dag en helpen om werk, liefde en slaap weer enigszins van elkaar te scheiden nu alle levenssferen hopeloos door elkaar lopen.
De meest effectieve en makkelijkst toepasbare trucs lees je in de nieuwste editie van Psychologie Magazine. Want als de tekenen niet bedriegen, zien we ook de komende tijd nog heel wat van onze eigen muren.
