Ik heb bijna 800 vrienden op Facebook en ruim 2000 volgers op Instagram. Dat zijn lang niet allemaal echte vrienden natuurlijk. Toch voelt het goed als ik een bericht of foto plaats en ‘mijn vrienden’ daarop reageren of een like geven.
Nu ik erover nadenk: ik zou het eigenlijk leuker vinden om in het echte leven een compliment te krijgen. Je ziet iemands mimiek, iemands houding en je hoort of iemand het echt meent. Bovendien doet iemand er meer moeite voor; zo’n duimpje of hartje is een maar makkelijk uitgedeeld. Toch maakt een like me ook blij. Hoe komt het dat ik daar zo’n goed gevoel van krijg?
Uit hersenonderzoek blijkt dat likes het beloningssysteem in onze hersenen activeren: ze geven dus inderdaad een fijn gevoel. Dit beloningssysteem speelt ook een rol bij verslavingen. Voelt het ‘vissen naar likes’ daardoor zo dwangmatig aan? Ik word onrustig als ik al een tijdje geen likes heb gekregen.
Als ik heel eerlijk ben, denk ik dat er ook wat narcisme bij komt kijken. Doordat ik niet alleen een compliment krijg, maar dat anderen dat óók zien, kan iedereen zien hoe leuk mensen me vinden – en vind ik mezelf ook leuker.
Psycholoog Robin Dunbar ontdekte dat mensen die heel veel online vrienden hebben, niet automatisch ook meer mensen hebben op wie ze konden rekenen, dus in het echte leven. Dat waren er gemiddeld namelijk slechts vier. Online vriendschappen missen volgens hem de intensiteit van offline vriendschappen doordat het face-to-face contact ontbreekt. ‘Vrienden’ uit de online wereld blijken je minder goed te begrijpen en vinden je minder belangrijk.
Misschien is het dus verstandig als ik, en velen met mij, meer investeer in mijn offline-vrienden. En ik ga ze echte likes geven in plaats van op social media. Doe je mee?
Bron: R. I. M. Dunbar, Do online social media cut through the constraints that limit the size of offline social networks?, The Royal Social, 2016
Lees ook Senna’s andere blogs over keuzestress, en waarom steeds minder twintigers een relatie hebben.