7 tips voor je eigen ritueel

7 tips voor je eigen ritueel

1. Gebruik vaste tijdstippen en volgorden

De Texaanse onderzoekers Christine Legare en André Souza deden een uitgebreide studie naar simpatias, Braziliaanse rituelen voor een hele reeks problemen en ziekten. Ze knutselden daarna hun eigen simpatias in elkaar en testten die uit op Braziliaanse en Amerikaanse proefpersonen, om te zien welke aspecten ze voor ons gevoel effectief maken.

Het bleek dat we rituelen het best vinden werken als ze een aantal keer worden herhaald (bijvoorbeeld zeven dagen achter elkaar), als ze bestaan uit meerdere stappen of handelingen, en als ze worden uitgevoerd op een vast tijdstip, zoals elke zondag of elke avond voor het slapengaan.

2. Spreek zo veel mogelijk zintuigen aan

Onze zintuigen hebben een sterke verbinding met onze emoties en herinneringen. De geur van de eerste oliebollen van het jaar roept een hele wereld aan winterherinneringen en associaties op.

Het geluid van kerkklokken kan ons tot tranen roeren. Kleed rituelen daarom aan met geur, geluid, muziek, licht en smaak, voor een diepere beleving én herinneringen voor het leven.

3. Geef betekenis met symbolen

Symbolen geven betekenis en kracht zonder woorden. Daarbij is het effect vooral sterk als de symbolische en de letterlijke betekenis op elkaar lijken. Water om te zuiveren, een kaars voor warmte en licht.

Een geliefd voorwerp van een overledene kan helpen om diegene te herdenken: bijvoorbeeld een oude kerstbal van opa en oma in de boom hangen. Eten is ook erg geschikt als symbool: kerstbrood heeft een zoet hart, glühwein geeft warmte.

4. Betrek iedereen bij het ritueel

Limonade smaakt een stuk lekkerder wanneer er een ritueel aan voorafgaat, ontdekte de Amerikaanse onderzoeker Kathleen Vohs. Maar als de experimentleider het ritueel uitvoerde in plaats van de proefpersoon zelf, was het effect veel minder sterk.

Geef iedereen daarom een taak in het ritueel, voor meer betrokkenheid. Of nog beter: doe allemaal hetzelfde. Een synchrone handeling met een groep, zoals gezamenlijk dansen of zingen, maakt dat je elkaar leuker vindt. En dat kan ook prima op afstand.

5. Laat wat tijd zitten tussen het ritueel en de ‘consumptie’ ervan

Kathleen Vohs ontdekte in haar eetonderzoek ook dat een pauze tussen het uitvoeren van het ritueel en het opeten een nog sterker effect gaf: nóg meer voorpret, smaak en plezier bij het opeten. Bak de jaarlijkse kerstkoekjes dus in de ochtend, en serveer ze pas plechtig in de middag of avond.

6. Bied ruimte aan verandering, aanpassing en spontaniteit

Oude rituelen kunnen veel glans geven aan gebeurtenissen. Maar als je er te star aan vasthoudt, worden ze rigide en saai en verliezen ze hun betekenis. Laat dus ruimte voor improvisatie.

7. Houd het klein

De Amerikaanse onderzoeker Ellen Galinsky vroeg in haar onderzoek Ask the children aan duizend kinderen wat ze het meeste zou bijblijven aan hun jeugd. Het bleken niet de vakanties en grote cadeaus te zijn die de meeste indruk hadden gemaakt. Juist de kleine, alledaagse rituelen sprongen eruit voor de kinderen.

Zelfbedachte verhaaltjes die hun ouders vertelden voor het slapengaan, speciale familiebegroetingen, grapjes en liedjes. Kleine maar persoonlijke gebaren, die hun het gevoel gaven dat ze een gezin waren, en waardoor ze zich veilig en geliefd voelden.