7 redenen om op vakantie te gaan

1. Op reis gaan geeft rust

Vakantie is een tijdelijke verlossing van verplichtingen van werk of studie. Voor die paar weken in het jaar gaat er geen wekker, is er geen huiswerk, geen hijgende baas in je nek, geen uitzicht op die muur die nog geschilderd moet. In plaats daarvan heb je alle tijd om naar de horizon te staren, naar een fluitende vogel te luisteren, twee uur de krant te lezen en net zo lang te lunchen als je wilt.

2. Buitenlucht is gezond

Op een doorsnee werkdag zijn we gemiddeld een klein halfuurtje buiten, maar op vakantie liggen we uren te soezen op het strand, slenteren door steegjes, struinen door de bossen en suizen van besneeuwde bergen. En dat heeft positieve effecten op ons humeur en onze gezondheid, is inmiddels gebleken uit grote stapels onderzoek. Alleen al het zien van groen werkt stressverlagend. Door de grote hoeveelheid daglicht die we vangen voelen we ons vrolijker en slapen we beter. En ook de extra dosis vitamine D die de zon ons geeft, heeft heilzame effecten voor lichaam en geest.

3. Lekker je eigen leven bepalen

Het gevoel van vrijheid, dat je zelf aan het roer staat van je leven en zelf keuzes kunt maken, is volgens psychologen een van onze basisbehoeften. Uit meerdere onderzoeken is gebleken dat een gevoel van autonomie positief werkt op ons functioneren en welzijn, en een gebrek aan autonomie verband houdt met ziekte en psychische stoornissen.

Omgevingen die autonomie dwarsbomen hebben typische kenmerken als deadlines, beloningen, gecontroleerd worden, bevelen en richtlijnen. Kenmerken waar je vaak niet onderuit komt in je werk of studie. Maar tijdens de vakantie komt die sterke behoefte om je eigen leven te bepalen eindelijk tot haar recht. Wil je links of rechts, ga je kanoën of een boek lezen, sta je op met de eerste zonnestralen of slaap je een gat in de dag? Natuurlijk moet je soms onderhandelen met reisgenoten over hoe je die dag invult, maar alleen al het gevoel dat je keuzes hebt, werkt heilzaam.

4. Tijd voor een goed gesprek

Uit de steeds groter wordende berg geluksonderzoek komt steevast één factor naar voren die ons blij maakt: andere mensen. Om te overleven zijn we lang afhankelijk geweest van andere mensen. Bijvoorbeeld om samen te werken bij de jacht, voor bescherming, om voedsel te delen en om onze kwetsbare mensenbaby’s groot te kunnen brengen. Onze hele psyche is daarom ingesteld op sociaal contact.

We voelen ons veilig en gelukkig wanneer we in gezelschap zijn van de mensen om wie we geven. En op vakantie hebben we daar meer gelegenheid voor. We praten dan meer met elkaar, en beoordelen de kwaliteit van onze gesprekken positiever dan die in ons werkende bestaan, blijkt uit onderzoek door psychologe De Bloom. Ook stelde ze vast dat hoe meer tijd mensen tijdens hun vakantie besteden aan gesprekken met hun partner, des te gezonder en gelukkiger ze zich voelen.

5. Even iemand anders zijn

Op reis gaan betekent even helemaal weg zijn van je familie, je cultuur en de verwachtingen van je omgeving. Dat schept de mogelijkheid om kortstondig iemand anders te zijn dan je degelijke, verstandige, alledaagse zelf. Dit verlangen is het duidelijkst terug te zien in het soort vakanties dat jongeren vaak kiezen: vakanties waarin ze uitgebreid kunnen experimenteren met alcohol, relaties en seks, zonder er thuis op aangekeken te worden, of hun schare vakantievlammen nog tegen te hoeven komen.

6. Je eigenwaarde opkrikken

Met reizen kunnen we onze eigenwaarde opkrikken, schrijft de Amerikaanse sociaal psycholoog Michael Brein – die zich verdiept in de psychologie van het reizen – op zijn website. ‘We stijgen even uit boven het alledaagse. De meesten van ons leven een doorsnee leven. Reizen geeft ons de kans om dat imago op te leuken en onszelf te zien als een avontuurlijk persoon, zowel in onze eigen ogen als naar de buitenwereld toe.’

7. Meer zelfkennis

Je leert jezelf tijdens de vakantie op heel andere manieren kennen. Dat komt doordat je jezelf blootstelt aan allerlei nieuwe situaties, aldus sociaal psycholoog Brein. Op het moment zelf is het soms vervelend of eng om buiten je veilige zones te treden, maar juist het overwinnen van moeilijke situaties geeft ons een geweldig gevoel dat we dingen kunnen. En dat geeft de meest intense ervaringen én herinneringen achteraf. Op de kaart ontcijferen waar je naartoe moet, die zwarte piste nemen en merken dat het lukt, onderhandelen op de Turkse markt, in je beste Spaans naar de weg vragen.