Hoe serieus moet je een IQ-score nemen?
Een IQ-score als ‘120’ lijkt een vaststaand gegeven, maar dat is het beslist niet: naarmate je meer oefent, scoor je hoger. Hoeveel punten je erbij kunt oefenen hangt onder meer af van je startniveau, de gebruikte test en de taak waarmee je oefent: zo kun je cijferreeksen heel gericht trainen, maar is taalbegrip lastiger.
Maar dat oefenen wel degelijk zin heeft, staat vast. Sterker: als je het niet doet, doe je jezelf tekort. Dan weerspiegelt de uitslag alleen hoe intelligent je ‘ongetrainde’ brein is, niet de intelligentie waartoe je in staat bent: je potentie.
‘Maar die groei gaat niet oneindig door,’ zegt Dick Barelds, hoofddocent psychologie aan de Rijksuniversiteit Groningen en expert op het gebied van intelligentie- en persoonlijkheidstests. ‘Op een gegeven moment stuit je tegen het plafond van je intelligentie.’
Daar komt bij dat het effect van oefenen niet bestendig is. Barelds: ‘Door veel met dat soort IQ-vragen te oefenen, kun je bijvoorbeeld tijdelijk heel goed abstracte puzzels maken of rekenen. Maar als je die vaardigheden niet onderhoudt, verdwijnt het leereffect en val je terug naar je oude, ongetrainde niveau.’ Vergelijk het met een spier die je traint en die weer slapper wordt als je daarmee ophoudt.