De vraag

Wat is de grens tussen autisme en hoogbegaafdheid?

Wij zijn een gezin van zes mensen – vier daarvan hebben de diagnose autisme. Drie van hen zijn daarnaast ook hoogbegaafd, met IQ’s tussen 140 en 155. Zij hebben dus hoogintelligent autisme. De vierde heeft naast autisme de aandachtsstoornis ADD (Attention Deficit Disorder).

Voor ons is het vaak onduidelijk waarin ‘kenners’ ons menen te kunnen classificeren binnen het vakje ASS (Autisme Spectrum Stoornis). Vaak zien wij bepaalde reacties van onszelf duidelijk als typisch kenmerk van hoogbegaafdheid. Waar ligt de grens tussen autisme en hoogbegaafdheid, als sprake is van hoogintelligent autisme? Is er effectief niet een grote overlap tussen ASS en hoogbegaafdheid?

Het advies

Expert

Sander Begeer

Autisme expert

Aspecten van het gedrag van iemand met ASS (Autisme Spectrum Stoornis) kunnen inderdaad verward worden met hoogbegaafdheid.

Overlap tussen autisme en hoogbegaafdheid

Mensen met autisme zijn vaak zeer systematisch en analytisch ingesteld. Dit patroon zie je vaak ook terug bij hoogintelligente mensen zonder autisme – al hangt het wat af van de specifieke definitie van intelligentie. Bij laag intelligente mensen is het overigens óók vaak moeilijk om beperkingen met zekerheid toe te schrijven aan enerzijds autisme en anderzijds de verstandelijke beperking.

Onderscheid tussen autisme en hoogbegaafdheid

Een belangrijk verschil tussen autisme en hoogbegaafdheid is de sociale of emotionele intelligentie. Bij hoogbegaafde mensen met autisme zijn de sociaal emotionele vaardigheden vaak opvallend zwak ten opzichte van de verstandelijke vermogens. Dit is bij hoogbegaafde mensen zonder autisme niet het geval.

Daarnaast hebben mensen met autisme – hoog en laag functionerend, dus met een normale intelligentie of met een verstandelijke beperking – een andere vorm van intelligentie. Hun intelligentie is vaak disharmonisch: ze zijn bijvoorbeeld verbaal veel sterker zijn dan non-verbaal. Ook zie je bij autisme vaker ‘savant’ vaardigheden, waarbij iemand op een bepaald gebied uitblinkt, maar op andere domeinen vaak beneden gemiddeld presteert. De intelligentie van mensen zonder autisme is doorgaans harmonisch: een kind dat beter kan rekenen is bijvoorbeeld vaak ook beter in taal.

Het lastige van de diagnose ASS

Het probleem is dat een autisme diagnose gesteld wordt op basis van iemands gedrag en ontwikkeling. Hieraan kunnen natuurlijk vele oorzaken ten grondslag liggen. De vraag naar de specifieke grens tussen hoogbegaafdheid en autisme is moeilijk te beantwoorden voordat we meer te weten komen over de oorzaak van autisme. Maar voor die tijd is het ook van groot belang om de sociale problematiek van juist normaal of hoogbegaafde volwassenen beter in kaart te brengen.

Lees hier meer over de (vele) sterke punten van mensen met autisme

Meer weten over dit thema? Bekijk Hoogbegaafd
Laat familiepatronen los – maak je eigen keuzes
Training

Laat familiepatronen los – maak je eigen keuzes

  • Herken én doorbreek je belemmerende familiepatronen
  • Ontdek hoe je je eigen pad kunt bewandelen en voel je vrijer
  • Inspirerende video’s en opdrachten onder begeleiding van een contextueel therapeut
Bekijk de training
Nu maar
69,-
Deel dit artikel:
22 juni 2009 | Laatst gewijzigd op 26 september 2020

Lees ook deze artikelen

Quinten in quarantaine: ‘Krijgt mijn kind met autisme nog hulp?’ – deel 2
Column

Quinten in quarantaine: ‘Krijgt mijn kind met autisme nog hulp?’ – deel 2

Quinten (9) heeft autisme. Ga dan maar eens om met een nieuwe werkelijkheid, waarin alle structuur is weggevallen. Samen met man S...
Waarom wandelen je dichter bij elkaar brengt
Branded content

Waarom wandelen je dichter bij elkaar brengt

Wandelen helpt tegen depressieve gevoelens. En samen wandelen is als ‘sociale lijm’: je voelt meer aansluiting en verbondenhei...
Column Peggy van der Lee: Bomen snoeien
Artikel

Column Peggy van der Lee: Bomen snoeien

De meesten van ons noemen het een hofje, voor mijn oude buurvrouw was het ‘de poort’. De poort, waarachter we samen leefden.
Column Peggy van der Lee: Bomen snoeien
Artikel

Column Peggy van der Lee: Bomen snoeien

De meesten van ons noemen het een hofje, voor mijn oude buurvrouw was het ‘de poort’. De poort, waarachter we samen leefden.
Omgangstips voor autistische zoon (12)
Advies

Omgangstips voor autistische zoon (12)

Bij mijn zoon van 12 is in december 2011 Asperger vastgesteld. Hij werd heel erg gepest op school en had daardoor veel problemen. ...
Teun van de Keuken: ‘Ik heb het gevoel dat ik waardering moet verdienen’
Artikel

Teun van de Keuken: ‘Ik heb het gevoel dat ik waardering moet verdienen’

In de Keuringsdienst van waarde kiest journalist Teun van de Keuken de confrontatie, maar privé mijdt hij elk conflict. ‘Voor r...
Wel of niet scheiden?
Advies

Wel of niet scheiden?

Beste Sybille, Ik ben een man en 21 jaar getrouwd. Mijn vrouw en ik hebben drie kinderen. Al lange tijd (plm. 2 jaar) loopt onze r...
De details van Ina van Berckelaer-Onnes
Artikel

De details van Ina van Berckelaer-Onnes

IJskastmoeders. Deze term werd als terloopse observatie gebruikt in de eerste publicatie over autisme in 1943 van de eerste Amerik...
Filemon Wesselink over zijn autisme: ‘Eigenlijk iets gewoons’
Video

Filemon Wesselink over zijn autisme: ‘Eigenlijk iets gewoons’

Filemon Wesselink: 'Soms ben ik gewoon niet bereikbaar voor mensen. En dat supergefocust zijn, zo gefocust dat je niets meer in de...
Hoe werkt autisme in de hersenen?
Artikel

Hoe werkt autisme in de hersenen?

Alles letterlijk nemen, emoties niet herkennen of gek worden van de naad in een sok. Mensen met autisme hebben een net iets andere...
6253