De vraag

Wat is de grens tussen autisme en hoogbegaafdheid?

Wij zijn een gezin van zes mensen – vier daarvan hebben de diagnose autisme. Drie van hen zijn daarnaast ook hoogbegaafd, met IQ’s tussen 140 en 155. Zij hebben dus hoogintelligent autisme. De vierde heeft naast autisme de aandachtsstoornis ADD (Attention Deficit Disorder).

Voor ons is het vaak onduidelijk waarin ‘kenners’ ons menen te kunnen classificeren binnen het vakje ASS (Autisme Spectrum Stoornis). Vaak zien wij bepaalde reacties van onszelf duidelijk als typisch kenmerk van hoogbegaafdheid. Waar ligt de grens tussen autisme en hoogbegaafdheid, als sprake is van hoogintelligent autisme? Is er effectief niet een grote overlap tussen ASS en hoogbegaafdheid?

Het advies

Expert

Sander Begeer

Autisme expert

Aspecten van het gedrag van iemand met ASS (Autisme Spectrum Stoornis) kunnen inderdaad verward worden met hoogbegaafdheid.

Overlap tussen autisme en hoogbegaafdheid

Mensen met autisme zijn vaak zeer systematisch en analytisch ingesteld. Dit patroon zie je vaak ook terug bij hoogintelligente mensen zonder autisme – al hangt het wat af van de specifieke definitie van intelligentie. Bij laag intelligente mensen is het overigens óók vaak moeilijk om beperkingen met zekerheid toe te schrijven aan enerzijds autisme en anderzijds de verstandelijke beperking.

Onderscheid tussen autisme en hoogbegaafdheid

Een belangrijk verschil tussen autisme en hoogbegaafdheid is de sociale of emotionele intelligentie. Bij hoogbegaafde mensen met autisme zijn de sociaal emotionele vaardigheden vaak opvallend zwak ten opzichte van de verstandelijke vermogens. Dit is bij hoogbegaafde mensen zonder autisme niet het geval.

Daarnaast hebben mensen met autisme – hoog en laag functionerend, dus met een normale intelligentie of met een verstandelijke beperking – een andere vorm van intelligentie. Hun intelligentie is vaak disharmonisch: ze zijn bijvoorbeeld verbaal veel sterker zijn dan non-verbaal. Ook zie je bij autisme vaker ‘savant’ vaardigheden, waarbij iemand op een bepaald gebied uitblinkt, maar op andere domeinen vaak beneden gemiddeld presteert. De intelligentie van mensen zonder autisme is doorgaans harmonisch: een kind dat beter kan rekenen is bijvoorbeeld vaak ook beter in taal.

Het lastige van de diagnose ASS

Het probleem is dat een autisme diagnose gesteld wordt op basis van iemands gedrag en ontwikkeling. Hieraan kunnen natuurlijk vele oorzaken ten grondslag liggen. De vraag naar de specifieke grens tussen hoogbegaafdheid en autisme is moeilijk te beantwoorden voordat we meer te weten komen over de oorzaak van autisme. Maar voor die tijd is het ook van groot belang om de sociale problematiek van juist normaal of hoogbegaafde volwassenen beter in kaart te brengen.

Lees hier meer over de (vele) sterke punten van mensen met autisme

Meer weten over dit thema? Bekijk Hoogbegaafd
Laat familiepatronen los – maak je eigen keuzes
Training

Laat familiepatronen los – maak je eigen keuzes

  • Herken én doorbreek je belemmerende familiepatronen
  • Ontdek hoe je je eigen pad kunt bewandelen en voel je vrijer
  • Inspirerende video’s en opdrachten onder begeleiding van een contextueel therapeut
Bekijk de training
Nu maar
69,-
Deel dit artikel:
22 juni 2009 | Laatst gewijzigd op 26 september 2020

Lees ook deze artikelen

Juul durft meer met Tasha
Artikel

Juul durft meer met Tasha

Een hond kan de wereld van een kind met autisme enorm vergroten. Sinds Juul (6) een nieuw maatje heeft, is hij minder bang. Voor z...
‘Ik wil laten zien dat je altijd opnieuw kunt beginnen’
Branded content

‘Ik wil laten zien dat je altijd opnieuw kunt beginnen’

Een hersenaandoening kan je leven op z´n kop zetten. Toch hoor je mensen achteraf ook vaak zeggen dat ze een tegenslag als een ge...
Column Roos Schlikker: ‘Lange tijd heb ik me enorm verzet tegen de pluk-je-geluk-doctrine’
Artikel

Column Roos Schlikker: ‘Lange tijd heb ik me enorm verzet tegen de pluk-je-geluk-doctrine’

Roos Schlikker is schrijver, presentator, podcastmaker en vertelt in elk nummer over haar leven.
Column Roos Schlikker: ‘Lange tijd heb ik me enorm verzet tegen de pluk-je-geluk-doctrine’
Artikel

Column Roos Schlikker: ‘Lange tijd heb ik me enorm verzet tegen de pluk-je-geluk-doctrine’

Roos Schlikker is schrijver, presentator, podcastmaker en vertelt in elk nummer over haar leven.
Mijn collega zegt niets meer
Advies

Mijn collega zegt niets meer

Ik werk samen met een collega (vrouw van 56 jaar) die volgens mij asperger heeft. De communicatie tussen ons is volledig vastgelop...
Het leven van Eva, als je kind veel te vroeg geboren wordt
Verhaal

Het leven van Eva, als je kind veel te vroeg geboren wordt

Perfect was ze, en onaf: ze kwam tien weken te vroeg en woog nog minder dan een pak suiker. Nu is Eva 12 – en doof, verstandelij...
Asperger, ík? De impact van een late diagnose
Artikel

Asperger, ík? De impact van een late diagnose

Altijd knaagde het gevoel anders te zijn. Wat doet het met je als je pas als volwassene ontdekt dat je een psychische stoornis heb...
Het geheim van een geslaagde opvoeding
Interview

Het geheim van een geslaagde opvoeding

De krachtigste bron in de opvoeding is de band die we hebben met onze kinderen, laat psycholoog en hoogleraar gezinstherapie Jim F...
Paardenjongens
Artikel

Paardenjongens

Op een afgelegen hoeve in Texas hangt een blond jochie ontspannen op een paardenrug. Dit is de plek waar Rupert Isaacson, wereldb...
Quinten in quarantaine – deel 11: Een nét niet explosieve verjaardag
Column

Quinten in quarantaine – deel 11: Een nét niet explosieve verjaardag

Quinten (9) heeft autisme. Ga dan maar eens om met een nieuwe werkelijkheid, waarin alle structuur is weggevallen. Samen met man S...
6253