Uw moeder is een kwetsbare oudere met een verminderde regie over haar eigen leven. Bij mensen met meerdere ziektebeelden is het belangrijk om de situatie goed in beeld te brengen voordat er acties ondernomen wordt. Bij uw moeder is dit momenteel niet mogelijk, ze laat de huisarts niet toe. Maar hij is de poortwachter omtrent de zorg en begeleiding van uw moeder.
U heeft voor uw moeder een hele tijd een veilige en vertrouwde omgeving gecreëerd, met handvatten die u uzelf aangeleerd heeft. Iets waar u trots op mag zijn. Echter, gezien toename in achteruitgang, stemmingsverandering, de achterdocht naar haar omgeving die ze niet meer vertrouwt, is zij voor u minder bereikbaar. Om de situatie bespreekbaar te maken, lijkt professionele hulpverlening nodig.
Cognitieve achteruitgang
Veel van de verschijnselen zijn terug te brengen op beginnende cognitieve achteruitgang, die het effect van de stemmingsverandering en haar persoonlijkheid versterkt. Het probleem van cognitieve achteruitgang begint vaak met een faalgevoel, waarna iemand recalcitrant, opstandig, achterdochtig, boos of agressief wordt. Het besef van de achteruitgang en controleverlies verstoort de stemming en wordt vaak afgereageerd op de directe omgeving. Gezien het zorgmijdende gedrag van uw moeder is er wel sprake van een ernstig probleem. Het is voor u en uw moeder niet makkelijk en mogelijk lijdt zij onder de situatie.
Wellicht vindt u het fijn om via het RIAGG en Sociaal Psychiatrische verpleegkunde (SPV) in te schakelen. Deze adviseert hoe u goed voor uw moeder én voor uzelf zorgt. Een SPV weet ook de wegen om uw moeder te observeren en vertrouwen te winnen. Ook kan tegenwoordig de huisarts er voor kiezen om een behandelteam in te zetten. Het is de moeite waard om eerst de thuissituatie leefbaar te maken voor u beiden. Uw moeder heeft geen neiging tot weglopen wat mogelijk betekent dat ze zich ‘thuis’ voelt
Realistisch zijn
Probeer stil te staan bij de positieve contactmomenten met uw moeder, en voorkom een negatieve spiraal. Schrijf voor uzelf op wat de realistische verwachtingen in jullie (zorg)relatie zijn. Herhaal zo nodig afspraken met uw moeder.
Wellicht kunt u een afspraak maken met een woon-zorgvoorziening voor ouderen die mogelijk geschikt is voor uw moeder, om eens een bezoek te brengen. Mogelijk een instelling waar u samen kunt binnen lopen, herkend wordt en een kop koffie kan drinken of een activiteit bijwonen.
Algemene aandachtspunten:
– Kwetsbare ouderen; met veel lichamelijke klachten en cognitieve problemen hebben structuur en sturing nodig om te kunnen functioneren. Wees niet bang ze die te geven. Deze mensen hebben een vriendelijke maar besliste leiding nodig.
– Zorg voor een veilige en ontspannen sfeer. Dwing niet. Vermijd het woord ‘moeten’, dat roept alleen maar weerstand op. Gebruik de kunst van het verleiden.
– ‘Belonen’ werkt veel beter dan ‘straffen’. Beter een compliment dan een correctie.
– Soms is het liefdevol stellen van duidelijke grenzen noodzakelijk. Wees daar niet bang voor.
– Wees consequent en stem af met andere betrokken mantelzorgers en met professionals.
– Ga systematisch te werk. Maak een stappenplan.
