De vraag

Mijn moeder claimt me

Ik krijg het niet elkaar: loskomen van je ouders – lees: moeder. Niet omdat IK het niet wil, maar omdat mijn moeder mij niet los wil laten.

Mijn broer van 34 woont ‘gezellig’ naast mijn ouders. Hij eet, drinkt en ‘leeft’ mee met pa en ma. Hij slaapt wel in zijn eigen huisje, maar gaat nog steeds mee op visite naar vrienden van mijn ouders. Ik ben daarentegen op mijn twintigste het huis uitgegaan. Daarna ben ik getrouwd, heb kinderen gekregen, ben gescheiden en weer hertrouwd. Ik woon zo’n 50 kilometer bij mijn ouders en broer vandaan.

Na mijn scheiding heb ik het behoorlijk zwaar gehad, maar met mijn huidige man heb ik een stabiel bestaan opgebouwd. De basis zijn hij, ik, mijn drie kinderen en zijn twee kinderen. Eindelijk heb ik mijn maatje gevonden om mee te praten, leven, lachen, ruziën, vrijen en naar de toekomst uit te kijken.

Tot mijn grote verbazing kreeg ik nu echter van mijn moeder én broer te horen dat ik hen verwaarloos. De nodige belletjes doordeweeks en bezoekjes zijn volgens hen niet voldoende. Sinds augustus dit jaar ben ik thuis: ik heb een sabbatical om voor mezelf eens na te gaan wát ik nu eigenlijk wil (wellicht studeren). Volgens mijn moeder maak ik te weinig tijd vrij voor haar en mijn vader, om eens een dagje op bezoek te komen. Ja, u leest het goed: mijn moeder ‘praat’ namens mijn vader, hoewel de man in kwestie helemaal niet zo’n prater is…. Dan zeg ik dat we nu eenmaal een druk gezin hebben. We hebben drie inwonende (bijna) puberende kinderen en een moeizame omgangsregeling met de kinderen van mijn man. Bovendien reist mijn man vier uur van en naar zijn werk, en verbouwen we ons huis.

Maar mijn moeder lijkt dit niet te snappen en probeert me een enorm schuldgevoel aan te praten. En daarin slaagt ze kennelijk. Ze gebruikt bovendien altijd de zin: ‘Je moest eens weten hoeveel verdriet je vader hier allemaal van heeft…’. Mijn man heeft nog geprobeerd om het mijn ouders beeldend uit te leggen: in eerste instantie behoorde ik tot de eenheid van het gezin van mijn ouders. Maar door mijn huwelijk, scheiding en nieuwe huwelijk ben ik mijn eigen eenheid gaan creëren. Weliswaar met een schakel naar hun eenheid toe, maar niet meer in diezelfde eenheid als mijn jeugd.

Ook dit was vergeefse moeite, ze wil het niet snappen. Ze probeert uit alle macht om mij naar haar eenheid toe te trekken. Ik heb weleens gedacht: het ís dat mijn vader er nog is, en dat ik stapelgek ben op die man, maar anders zou ik óók een echtscheiding aanvragen met mijn moeder…. Mijn vraag is dus: hoe maak ik duidelijk aan mijn moeder én mijn broer dat mijn leven zijn eigen eenheid heeft, met hen als een ‘zij-schakel’ naar een andere eenheid? Hoe ga je om met ouders die kun kind niet kunnen loslaten?

Stel ook een vraag

Opslaan

Het advies

Jolet Plomp

Psychologie

Het is duidelijk dat jij je de laatste tijd heel anders gedraagt dan in je ouderlijk gezin gebruikelijk is. Het is op zich wel te begrijpen dat men daar heftig op reageert – mensen om je heen kunnen er vaak slecht tegen als je verandert.

Uit wat je beschrijft, krijg ik de indruk dat de rest van je ouderlijke gezin heel veel samen doet, veel meer dan in andere gezinnen. Het is goed te begrijpen dat jij daar anders over bent gaan denken.

Ouders die hun kind niet kunnen loslaten: bepaal grenzen – en houd je daaraan

Mijn voornaamste advies: stel voor jezelf vast wat je wel en niet wilt doen met je ouders – en houd je daar heel consequent aan. Zo’n plan werkt het handigst als het heel concreet is:

hoe vaak bellen;
aantal bezoekjes;
duur van de bezoekjes;
wat met verjaardagen en feestdagen.

Uitleg ja, discussies nee

Leg je ouders en broer kort uit hoe het zit. Weiger uitgebreide discussies over je manier van doen. Zodra je denkt dat je moet bewijzen dat je geen tijd hebt, ben je je eigenlijk al veel te veel aan het verontschuldigen. Bovendien is het onhandig om die ene reden te accentueren: dan gaan ze weer aan je trekken zodra ze weten dat de kinderen er niet zijn. De echte reden is immers: ‘Ik wil niet vaker dan… bij jullie zijn, omdat ik mijn energie aan mijn nieuwe leven wil geven’. Consistent gedrag is duidelijker dan steeds opnieuw uitleg en ruzies.

Overgangsfase

Bij ouders die hun (volwassen) kind niet kunnen loslaten heb je een portie geduld nodig. Zelfs als je je heel consequent aan je plan houdt, zal de familie nog wel een tijdje blijven proberen om aan je grenzen te knabbelen. Niet uit kwade wil, maar omdat ze zich niets anders kunnen voorstellen dan hoe het altijd geweest is. En omdat het zo moeilijk voor ze is om mee te veranderen terwijl ze daar zelf helemaal geen belang bij hebben. Probeer in die tijd van wennen het praten erover af te korten. Negeer als het kan de verwijten van je moeder. Indien nodig kun je iets zeggen als: ‘Ik wil jullie niet vaker bezoeken, het heeft geen zin daar steeds over te praten; laten we het gezellig houden’.

Het is jammer voor je, maar wellicht moet je de gedachte loslaten dat je ouders en broer echt begrijpen wat je bezielt en waarom je zo tevreden bent met je nieuwe leven. Dat zou nog weleens het moeilijkste voor je kunnen zijn. Maar het lijkt me dat je daarmee al een heel eind bent gevorderd.

Heb je nooit geleerd om nee te zeggen tegen je ouders? Hier lees je meer over die ‘loyaliteitsvalkuil’

Meer weten over dit thema? Bekijk Familie

Bevrijd jezelf van oude pijn

Training