Je vraag gaat over een heel fundamenteel iets in de seksualiteit. Namelijk dat seksuele opwinding in sommige situaties als vanzelf lijkt te ontstaan, en in andere omstandigheden een duw in de rug nodig heeft.
Waarom soms wel, en soms niet die opwinding
Als je partner nieuw is, of je hebt hem of haar een tijd niet gezien, dan komt de opwinding vaak makkelijk en zonder inspanning. Alleen de gedachte dat je elkaar vrijdag weer ziet heeft al een erotiserende werking op het lijf, de hersenen en de beleving.
Lig je met dezelfde man of vrouw genoeglijk een half jaartje in bed, dan komt de opwinding op duistere wijze minder vlot. En inderdaad, zoals jij opmerkt: ‘als het vertrouwd en fijn voelt heb ik minder behoefte aan bevestiging via seks’. Die bevestiging krijg je op andere manieren ook wel.
Dat verschil in opwinding heeft zowel psychologische als fysiologische oorzaken. Ook spelen je levensloop en leerervaringen een rol.
Nieuw, spannend en onzeker zetten onder andere ons stress-systeem aan het werk: ons lichaam wordt geladen, de hormonen (zoals dopamine en adrenaline) doen hun werk, we voelen ons anders.
Bij vreemdgaan is dat sterk zo, bij spannende dates op parkeerplaatsen, maar ook bij porno wordt dit ’nieuwe’ en spannende gevoel makkelijk opgeroepen.
Over het (niet vanzelfsprekende) ‘zin hebben’
De meesten met een relatie herkennen ook dat ze na verloop van tijd die gemakkelijke overgang naar vrijen en seks kwijtraken. Ze verlangen terug naar die beginperiode, in de (foutieve) gedachte dat het toen ’vanzelf ging’.
Het ging juist niet vanzelf – ze deden er alles aan om de opwinding toe te laten en op te zoeken. En precies die aandachtigheid en gretigheid verdwijnt als alles gewoner en routinematig wordt.
Zin krijg je door zin te maken
Ik probeer mijn cliënten te leren dat je seks ook voor zelfbevestiging kunt gebruiken als je langer bij elkaar blijft. En/of als je seks voorheen altijd gebruikt hebt om bevestiging via anderen te oogsten.
Mannen die veel porno hebben gekeken bijvoorbeeld, zijn geoefend in de makkelijke, snelle, dopamine-gedreven vorm van opwinding (plaatje kijken, ‘poing’: erectie).
Zij moeten leren om bij hun vaste partner opwinding op te zoeken. Om deze door eigen initiatief te creëren, in plaats van af te wachten of ze ooit zin krijgen.
Als je als vrouw minder zin hebt in seks, zou je ook moeten leren dat het (zelf) bevestiging oplevert als je kleine initiatieven neemt. Als je op seks aanstuurt ook en júist als je op dat moment geen specifieke zin voelt.
Zin in seks is, in tegenstelling tot ons gevoel aan het begin van de relatie, een product van opwinding opzoeken en niet de oorzaak. Je moet, bijna letterlijk, zin maken als je zin wilt krijgen.
Zin maken, zo doe je dat
Je kunt van alles doen om meer zin te krijgen. Fantaseer, maak plannetjes, lees een erotisch stukje, laat je vriend dingen doen die je prikkelend vindt. Als hij wil vrijen en jij voelt nog niet zo veel, accepteer dat je geen zin nodig hebt en doe gezellig mee.
Het is vaak net als naar de bioscoop gaan: als we erheen moeten hebben we geen zin (want ja: op de bank een film kijken is een stuk eenvoudiger), maar als we eenmaal zitten is het meestal de moeite waard, en achteraf denken we ‘dat zouden we vaker moeten doen’.
Hoe zit het met die weerstand?
Om even op je laatste alinea terug te komen: het is niet zozeer weerstand die je voelt, het is eerder traagheid: je bent simpelweg nog niet in de stemming.
Je moet je juist wel over die ‘weerstand’ heen zetten en het is wel een langetermijnoplossing. Gezonde, volwassen, emotioneel stevige mensen nemen hun weerstanden goed waar, maar laten zich er niet door leiden.
Anders gezegd: als je als vrouw geen zin hebt in seks moet je dat gevoel wel waarnemen, maar niet klakkeloos volgen. Dat het niet prettig voelt om je over je gevoel van het moment heen te zetten klopt, daarom leer ik mensen ook zichzelf daarvoor een belonend schouderklopje te geven.
Weinig of geen zin in seks – hoe (ab)normaal is het? Psychologie Magazine deed onderzoek – je leest het hier
