De vraag

Hoe help ik mijn hoogbegaafde dochter met autisme?

Geachte heer Vermeulen,
Gaarne zou ik willen weten hoe ik mijn 20-jarige dochter kan helpen. Haar handicap is nooit herkend, terwijl ik in haar kleuterjaren al zag dat ze anders was. Ze is nooit gepest, omdat ze zo ontzettend veel weet en daarmee de nieuwsgierigheid van andere kinderen afdwong. Echter, ze hield iedereen op afstand. Aangezien haar (honger naar) kennis zo groot was, maar haar bewegingen houterig waren, werd ze op 7-jarige leeftijd het pestobject van haar onderwijzer. Ik heb haar laten observeren door een kinderpsychologe, die concludeerde dat ze geestelijk op 12-jarige leeftijd en lichamelijk op 4-jarige leeftijd functioneerde. Om haar beter in haar lijfje te krijgen, heb ik haar Cesar-therapie laten doen en op een antroposofische school gedaan. Dit ging enkele jaren redelijk.

Op 11-jarige leeftijd liep ze weer vast en heb ik haar laten testen door een orthopedagoog. Resultaat: dubbel hoogbegaafd, doch een ernstige persoonlijkheidsstoornis. Wederom ben ik naar een kinderpsycholoog gegaan. Deze meldde mij na vier behandelsessies, dat hij geen toegang tot haar kon krijgen. Hij stelde gezinstherapie voor. Dit hebben wij twee keer gedaan, daarna weigerde mijn dochter hier langer aan deel te nemen, met de opmerking ‘Ik ben niet gek en weet niet wat ik hier nog doe.’

Mijn dochter heeft altijd teruggetrokken geleefd en het leek altijd of ze geen deel van ons gezin uitmaakte. Lichamelijk heeft ze een extreem hoge pijngrens en voelt geen warmte of koude. Haar relatie met mij is opportunistisch en het ontbreekt haar aan empathische gevoelens. Ze heeft van jongs af aan iedere vorm van autoriteit naast zich neergelegd.

Op de middelbare school ging ze onderpresteren en werd door haar leraren min of meer gehaat om haar verbale kracht en respectloze houding. Ze is op 16-jarige leeftijd de punkbeweging ingedoken, heeft school losgelaten en is in een kraakpand gaan wonen. Dit is een harde, gevoelloze wereld waarin ze zich kennelijk op haar gemak voelt. Ze begreep niet dat ik bezorgd was en kwam alleen naar huis als ze doodziek was om weer een beetje bij te komen.

Mijn familie en vrienden lachen me uit als ik zeg dat ze hoogbegaafd is. Ze vinden haar eerder dom en kortzichtig. Men begrijpt niet dat ik zoveel geduld met haar heb. Maar ik heb altijd gezien dat er iets anders aan de hand was. Nu ik over hoogbegaafde autisten heb gelezen, durf ik bijna met zekerheid te zeggen dat dit mijn dochters handicap is. Als moeder zou ik zo graag willen dat mijn kind zich gelukkig voelt.

Astrid de Jong

Het advies

Expert

Peter Vermeulen

autisme

Beste Astrid,
Alleen jouw dochter kan aangeven of ze gelukkig is. Als ze autisme heeft, zal een vage vraag als ‘Ben je gelukkig?’ wellicht alleen maar tot een korte ‘Ja!’ leiden. De kans is groot dat ze zich goed voelt in een omgeving die excentriciteit hoog aanschrijft en weinig sociale eisen en normen kent. Je zou met haar, als ze tot een gesprek bereid is, eventueel een gestructureerd gesprek over haar toekomstdromen kunnen houden. Daarin stel je haar zeer concrete vragen en – als ze autisme heeft – het liefst ook schriftelijk, zodat ze de tijd krijgt om de antwoorden voor te bereiden. Mijn ervaringen zijn namelijk dat schriftelijke communicatie beter aanslaat bij mensen met autisme dan praten, zeker als het communicatie over henzelf en hun eigen gevoelens betreft.

Ik vermoed dat haar leven in het kraakpand niet echt rooskleurige perspectieven biedt en vermoedelijk is hulpverlening noodzakelijk om haar levenskwaliteit in de toekomst te verhogen. Als je hulpverlening inschakelt (en als zij dat ook wil), doe je er goed aan te praten over je vermoedens omtrent autisme en geef je de hulpverleners het advies om haar niet op de gewone manier te begeleiden, maar heel concreet en gestructureerd te werken met visuele ondersteuning, concrete plannen enzovoort. Om haar te motiveren tot hulpverlening, kun je het best uitgaan van haar concrete wensen voor de toekomst (vandaar mijn suggestie om over haar toekomst te praten), zodat de hulpverlening niet opgelegd hoeft te worden. Haar motiveren zal niet gemakkelijk zijn en dat begrijp ik, gezien haar frustraties met eerdere hulpverlening.
Veel sterkte!

Peter Vermeulen

Meer weten over dit thema? Bekijk Autisme
Training Eerste hulp bij borderline
Training

Training Eerste hulp bij borderline

  • Leer borderline beter begrijpen
  • Ontdek hoe je beter kunt leven met borderline
  • Met inspirerende video's en artikelen
Bekijk de training
Nu maar
45,-
Deel dit artikel:
28 mei 2008 | Laatst gewijzigd op 17 juni 2020

Lees ook deze artikelen

‘Ik ken het telefoonboek niet uit mijn hoofd, nee’
Artikel

‘Ik ken het telefoonboek niet uit mijn hoofd, nee’

Lange tijd zag niemand dat Landschip (47) autistisch was: zijn verbale begaafdheid maskeerde zijn handicap. Pas toen hij wist wat ...
Waarom échte aandacht zo belangrijk is voor je kind
Branded content

Waarom échte aandacht zo belangrijk is voor je kind

‘Kijk mam, dit heb ik gemaakt op school.’ Je werpt een blik op het knutselwerk van je kind, zegt dat je het prachtig vindt, en...
Het fatale moment dat je leven op z´n kop zette
Artikel

Het fatale moment dat je leven op z´n kop zette

Betrokken zijn bij de dood van een ander heeft een enorme impact – ongeacht of je er iets aan kon doen. Hoe leef je verder als j...
Het fatale moment dat je leven op z´n kop zette
Artikel

Het fatale moment dat je leven op z´n kop zette

Betrokken zijn bij de dood van een ander heeft een enorme impact – ongeacht of je er iets aan kon doen. Hoe leef je verder als j...
Het verschil tussen empathie en sympathie
Artikel

Het verschil tussen empathie en sympathie

Sommige mensen hebben heel veel empathisch vermogen, anderen juist heel weinig. Zo hebben psychopaten vaak totaal geen besef van d...
Ik schaam me voor mijn tranen
Advies

Ik schaam me voor mijn tranen

Beste Roos, Veel mededogen? Het is voor mij een ongrijpbaar begrip. Ik lijd veel om het lijden van anderen, zo zelfs, dat ik vaak ...
‘Ik heb het zenuwstelsel van een prooidier’
Interview

‘Ik heb het zenuwstelsel van een prooidier’

Zelf is ze autistisch. Daardoor begrijpt ze schrikachtige dieren als geen ander. Ze zet zich in voor hun rechten, maar adviseert o...
Mijn puber plast in bed
Advies

Mijn puber plast in bed

Dag Emmeliek, Ik heb met mijn dochter van 16 jaar, 4 gymnasium, een goede band. Ze komt bij me uithuilen, is vaak fysiek moe, plas...
Hoe werkt autisme in de hersenen?
Artikel

Hoe werkt autisme in de hersenen?

Alles letterlijk nemen, emoties niet herkennen of gek worden van de naad in een sok. Mensen met autisme hebben een net iets andere...
Kijktip: Nieuwe feelgood-dramaserie over autisme
Kort

Kijktip: Nieuwe feelgood-dramaserie over autisme

Maandagavond 21 september start de nieuwe feelgood-dramaserie 'Het A-woord' over het gezin van wie het jongste kind autisme heeft....
7411