De vraag

Hoe help ik mijn hoogbegaafde dochter met autisme?

Geachte heer Vermeulen,
Gaarne zou ik willen weten hoe ik mijn 20-jarige dochter kan helpen. Haar handicap is nooit herkend, terwijl ik in haar kleuterjaren al zag dat ze anders was. Ze is nooit gepest, omdat ze zo ontzettend veel weet en daarmee de nieuwsgierigheid van andere kinderen afdwong. Echter, ze hield iedereen op afstand. Aangezien haar (honger naar) kennis zo groot was, maar haar bewegingen houterig waren, werd ze op 7-jarige leeftijd het pestobject van haar onderwijzer. Ik heb haar laten observeren door een kinderpsychologe, die concludeerde dat ze geestelijk op 12-jarige leeftijd en lichamelijk op 4-jarige leeftijd functioneerde. Om haar beter in haar lijfje te krijgen, heb ik haar Cesar-therapie laten doen en op een antroposofische school gedaan. Dit ging enkele jaren redelijk.

Op 11-jarige leeftijd liep ze weer vast en heb ik haar laten testen door een orthopedagoog. Resultaat: dubbel hoogbegaafd, doch een ernstige persoonlijkheidsstoornis. Wederom ben ik naar een kinderpsycholoog gegaan. Deze meldde mij na vier behandelsessies, dat hij geen toegang tot haar kon krijgen. Hij stelde gezinstherapie voor. Dit hebben wij twee keer gedaan, daarna weigerde mijn dochter hier langer aan deel te nemen, met de opmerking ‘Ik ben niet gek en weet niet wat ik hier nog doe.’

Mijn dochter heeft altijd teruggetrokken geleefd en het leek altijd of ze geen deel van ons gezin uitmaakte. Lichamelijk heeft ze een extreem hoge pijngrens en voelt geen warmte of koude. Haar relatie met mij is opportunistisch en het ontbreekt haar aan empathische gevoelens. Ze heeft van jongs af aan iedere vorm van autoriteit naast zich neergelegd.

Op de middelbare school ging ze onderpresteren en werd door haar leraren min of meer gehaat om haar verbale kracht en respectloze houding. Ze is op 16-jarige leeftijd de punkbeweging ingedoken, heeft school losgelaten en is in een kraakpand gaan wonen. Dit is een harde, gevoelloze wereld waarin ze zich kennelijk op haar gemak voelt. Ze begreep niet dat ik bezorgd was en kwam alleen naar huis als ze doodziek was om weer een beetje bij te komen.

Mijn familie en vrienden lachen me uit als ik zeg dat ze hoogbegaafd is. Ze vinden haar eerder dom en kortzichtig. Men begrijpt niet dat ik zoveel geduld met haar heb. Maar ik heb altijd gezien dat er iets anders aan de hand was. Nu ik over hoogbegaafde autisten heb gelezen, durf ik bijna met zekerheid te zeggen dat dit mijn dochters handicap is. Als moeder zou ik zo graag willen dat mijn kind zich gelukkig voelt.

Astrid de Jong

Het advies

Expert

Peter Vermeulen

autisme

Beste Astrid,
Alleen jouw dochter kan aangeven of ze gelukkig is. Als ze autisme heeft, zal een vage vraag als ‘Ben je gelukkig?’ wellicht alleen maar tot een korte ‘Ja!’ leiden. De kans is groot dat ze zich goed voelt in een omgeving die excentriciteit hoog aanschrijft en weinig sociale eisen en normen kent. Je zou met haar, als ze tot een gesprek bereid is, eventueel een gestructureerd gesprek over haar toekomstdromen kunnen houden. Daarin stel je haar zeer concrete vragen en – als ze autisme heeft – het liefst ook schriftelijk, zodat ze de tijd krijgt om de antwoorden voor te bereiden. Mijn ervaringen zijn namelijk dat schriftelijke communicatie beter aanslaat bij mensen met autisme dan praten, zeker als het communicatie over henzelf en hun eigen gevoelens betreft.

Ik vermoed dat haar leven in het kraakpand niet echt rooskleurige perspectieven biedt en vermoedelijk is hulpverlening noodzakelijk om haar levenskwaliteit in de toekomst te verhogen. Als je hulpverlening inschakelt (en als zij dat ook wil), doe je er goed aan te praten over je vermoedens omtrent autisme en geef je de hulpverleners het advies om haar niet op de gewone manier te begeleiden, maar heel concreet en gestructureerd te werken met visuele ondersteuning, concrete plannen enzovoort. Om haar te motiveren tot hulpverlening, kun je het best uitgaan van haar concrete wensen voor de toekomst (vandaar mijn suggestie om over haar toekomst te praten), zodat de hulpverlening niet opgelegd hoeft te worden. Haar motiveren zal niet gemakkelijk zijn en dat begrijp ik, gezien haar frustraties met eerdere hulpverlening.
Veel sterkte!

Peter Vermeulen

Meer weten over dit thema? Bekijk Autisme
Training Eerste hulp bij borderline
Training

Training Eerste hulp bij borderline

  • Leer borderline beter begrijpen
  • Ontdek hoe je beter kunt leven met borderline
  • Met inspirerende video's en artikelen
Bekijk de training
Nu maar
45,-
Deel dit artikel:
28 mei 2008 | Laatst gewijzigd op 17 juni 2020

Lees ook deze artikelen

Baby in therapie
Artikel

Baby in therapie

Een baby in therapie? Het klinkt onzinnig en bovendien kan het ukkie nog niet eens praten. Toch is er wetenschappelijk bewijs dat ...
‘We bieden een luisterend oor, dat is vaak al genoeg’
Branded content

‘We bieden een luisterend oor, dat is vaak al genoeg’

Gaat het even niet zo lekker? Dan kun je als jongvolwassene bellen of chatten met de Alles Oké? Supportlijn. Geen onderwerp is te...
Onze relatie is uit evenwicht
Advies

Onze relatie is uit evenwicht

We waren altijd een dynamisch stel en reisden allebei voor ons werk. Nu kan mijn vrouw sinds anderhalf jaar niet meer werken door ...
Onze relatie is uit evenwicht
Advies

Onze relatie is uit evenwicht

We waren altijd een dynamisch stel en reisden allebei voor ons werk. Nu kan mijn vrouw sinds anderhalf jaar niet meer werken door ...
Mijn collega zegt niets meer
Advies

Mijn collega zegt niets meer

Ik werk samen met een collega (vrouw van 56 jaar) die volgens mij asperger heeft. De communicatie tussen ons is volledig vastgelop...
Pijnlijk eerlijk
Artikel

Pijnlijk eerlijk

Bij de hilarische, maar vaak ook pijnlijke verhalen in deze autobiografische roman denk je vaak: ik wil het niet weten! Dat is nat...
Praten over psychische problemen op het werk
Verhaal

Praten over psychische problemen op het werk

Gevoelig voor depressies, ooit een burn-out gehad? Tweederde van de mensen met psychische klachten zwijgt erover op het werk. Toch...
Hoezo ‘undateable’?
Artikel

Hoezo ‘undateable’?

Relatie na relatie strandde vanwege de uitdagingen die hun autisme, ADHD of bipolaire stoornis met zich meebracht. Tot ze een lief...
Mantelzorg: hoe hou je het vol?
Artikel

Mantelzorg: hoe hou je het vol?

Ze wíllen het graag, daar gaat het niet om. Maar het geduld dat mantelzorgers moeten opbrengen is soms bijna bovenmenselijk. En z...
Autistische zoon kan zich moeilijk verplaatsen in anderen
Advies

Autistische zoon kan zich moeilijk verplaatsen in anderen

Beste Sander, Hoe kan ik communiceren met mijn autistische kind van 11 jaar? Hij is een deel van een tweeling en heeft nog een bro...
7411