De vraag

Hebben linkshandigen vaker synesthesie?

Beste Reinoud,
Ik heb laatst ‘ontdekt’ dat ik synesthesie heb; ik ging er vroeger altijd vanuit dat iedereen cijfers en bepaalde letters in kleuren zag. Blijkt dat dat niet zo is en dat het dus een naam heeft 🙂 Ik heb gelezen dat dit kan komen door meer witte stof-verbindingen tussen hersenhelften.

Nu vroeg ik me af of er nog mogelijke ‘gevolgen’ zijn door meer verbindingen? En of er een verband bestaat tussen synesthesie en linkshandigheid? Ik ken namelijk twee mensen die ook synesthesie hebben en ook linkshandig zijn. Is dit gewoon een mooi toeval of bestaat er iets van literatuur over?
Groeten van Nina

Het advies

Reinoud de Jongh

Hersenwetenschapper

 

Beste Nina,
Dat is geen toeval, of in ieder niet alleen toeval: synesthesie komt vaker voor bij linkshandigen. Daarnaast heeft het een genetische basis, waardoor het in sommige families vaker voorkomt. Vroeger werd gedacht dat synesthesie veel vaker voorkomt onder vrouwen dan onder mannen, maar onderzoek uit 2006 toonde aan dat er niet of nauwelijks sprake is van een sekseverschil – vrouwen zouden er alleen vaker mee naar buiten komen.

Een populair idee is dat er in het brein van synestheten verbindingen bestaan tussen bijvoorbeeld de hersengebieden die actief worden bij het zien van letters en cijfers, en V4, het hersengebied dat kleur verwerkt. Het cijfer ‘4’ wordt daardoor bijvoorbeeld als blauw ervaren. Onderzoek laat inderdaad zien dat synestheten over meer witte massa  beschikken (de bekabeling tussen hersencellen) in bepaalde delen van hun brein, én dat letters en cijfers bij hen zorgen voor een sterkere activatie van V4 dan bij niet-synestheten.

Vanaf de geboorte neemt het aantal verbindingen tussen hersencellen explosief toe. Een groot deel daarvan wordt later niet nuttig bevonden en weggesnoeid. Mogelijk blijven er bij synestheten verbindingen behouden die bij andere mensen het veld ruimen. We zouden als het ware allemaal als synestheet ter wereld komen, maar de meeste van ons verliezen dat vermogen wanneer we opgroeien.

Hoewel synesthesie soms in verband wordt gebracht met autisme en epilepsie, en synestheten geen hoogvliegers zouden zijn als het gaat om rekenen en richtingsgevoel, lijkt het over het algemeen toch vooral een handige eigenschap te zijn. Afgezien van dat het een inspiratiebron kan zijn voor kunst, kan het ook het geheugen ten goede komen. Wanneer je bijvoorbeeld een getallenreeks probeert te onthouden, is het best handig als de getallen gepaard gaan met een fraai kleurenpalet.

vriendelijke groet,
Reinoud de Jongh

  • Reinoud de Jongh is biopsycholoog en wetenschapsjournalist. In Psychologie Magazine schrijft hij al vijf jaar de maandelijkse rubriek ‘Breinbrekers’.

Meer lezen?

  • Reinoud de Jongh, Hersenkronkels, hoe uw hersenen u maken tot wie u bent, 2006, Uitgeverij Contact
  • Reinoud de Jongh, Breinfabels, Uitgeverij Contact

 

Meer weten over dit thema? Bekijk Hersenen
Deel dit artikel:
1 april 2010 | Laatst gewijzigd op 27 mei 2020

Lees ook deze artikelen

Hulp of hype: meer ontspanning dankzij een spijkermat?
Artikel

Hulp of hype: meer ontspanning dankzij een spijkermat?

Elke maand houden we een zelfhulphype tegen het licht en gaan we op zoek naar het wetenschappelijk bewijs. Dit keer: Journalist An...
Waarom de zon ons gezonder en gelukkiger maakt
Branded content

Waarom de zon ons gezonder en gelukkiger maakt

Hoera, de zon laat zich weer vaker zien. En dat is fijn, want een dagelijkse portie zon maakt ons gezonder, gelukkiger en vergroot...
Hoarding of verzamelwoede: waarom mensen zoveel spullen bewaren
Artikel

Hoarding of verzamelwoede: waarom mensen zoveel spullen bewaren

Met oude kranten kun je nog schoenen drogen, en van lege blikken bouw je een prachtig wijnrek. Dwangmatige verzamelaars zijn vrese...
Hoarding of verzamelwoede: waarom mensen zoveel spullen bewaren
Artikel

Hoarding of verzamelwoede: waarom mensen zoveel spullen bewaren

Met oude kranten kun je nog schoenen drogen, en van lege blikken bouw je een prachtig wijnrek. Dwangmatige verzamelaars zijn vrese...
Leven volgens je bioritme
Verhaal

Leven volgens je bioritme

Steeds meer studies bewijzen hoeveel het je oplevert om je dagelijkse pieken en dips te benutten. Wetenschapsjournalist Dennis Rij...
De kunst van gezond leven
Artikel

De kunst van gezond leven

Het staat boven aan menig wensenlijstje: meer bewegen, minder snacken. Maar ingesleten patronen veranderen is niet makkelijk. Zo v...
‘Houd me vast’: Zo doorbreek je jullie ruziepatronen 
Artikel

‘Houd me vast’: Zo doorbreek je jullie ruziepatronen 

Als er ruzie wordt gemaakt in een relatie, vallen mensen vaak terug op standaard stressreacties. Nynke Kiela-Siderius, als relatie...
Moet ik de vriendschap beëindigen?
Advies

Moet ik de vriendschap beëindigen?

Een vriend die ik al heel lang ken, bekende laatst dat hij meer voor me voelt dan vriendschap. Dat liet me niet helemaal onberoer...
Mini-samenleving: de warmte van een woongroep
Artikel

Mini-samenleving: de warmte van een woongroep

De mens is van oudsher een sociaal dier. Van prehistorische jagers-verzamelaars tot de middeleeuwse klooster- en dorpsgemeenschapp...
De kleur van muziek
Artikel

De kleur van muziek

Eén op de twintig mensen heeft synesthesie: ze ervaren geuren bij geluiden, of ‘proeven’ het verschil tussen een kriebeltrui ...
5574