De vraag

Complimenten die het zelfvertrouwen versterken

Ik werk in het onderwijs en heb in mijn opleiding tot remedial teacher (een leraar die hulp geeft aan leerlingen met leerproblemen of gedragsstoornissen, red.) geleerd dat gerichte feedback geven op het proces goed zou werken voor het zelfvertrouwen van een kind. Dat wil zeggen:
1. complimenteren met hoe het kind aan zijn opdracht heeft gewerkt,
2. waardering uitspreken voor de goede werkhouding en
3. vragen hoe hij/zij het voor elkaar heeft gekregen dat de opdracht goed is gelukt.
Hoe denkt u hierover?

Het advies

Bedankt voor uw vraag. Zoals u terecht aangeeft: het ene compliment is het andere niet. Niet alle complimenten geven kinderen meer zelfvertrouwen. Sterker nog, sommige complimenten werken averechts.

Sommige complimenten zijn gericht op het proces: hoe kinderen tot een bepaalde uitkomst zijn gekomen, zoals hoeveel moeite ze ergens voor hebben gedaan of welke strategieën ze hebben gebruikt. Voorbeelden zijn:
‘Wat heb je hard gewerkt!’ of ‘Wat heb je goed nagedacht over deze oplossing!’
Deze complimenten geven kinderen het idee dat ze hun vaardigheden kunnen ontwikkelen en verbeteren. Dit wordt een ‘growth mindset’ genoemd. Kinderen met deze mindset zoeken naar uitdagende taken, omdat ze hiervan kunnen leren. Als ze een taak moeilijk vinden, blijven ze doorzetten tot het is gelukt. En als ze falen, dan denken ze: de volgende keer zal ik beter mijn best doen of zal ik het anders aanpakken.

Andere complimenten zijn gericht op de persoon: op de vaardigheden en talenten van kinderen, zoals ‘Wat ben je slim!’ of ‘Wat kun je goed rekenen!’. Deze complimenten geven kinderen het idee dat hun vaardigheden vaststaan. Je kunt het, of je kunt het niet, en daar kun je niks aan veranderen. Dit wordt een ‘fixed mindset’ genoemd. Kinderen met deze mindset durven geen uitdagende taken te doen, omdat ze bang zijn om te falen en erachter te komen dat ze iets niet zo goed kunnen. Als ze een taak moeilijk vinden, geven ze snel op, omdat ze denken dat ze het toch niet kunnen. En als ze falen, dan denken ze: ik kan het niet…

Dus ik ben het met u eens. Als u kinderen wilt aanmoedigen om uitdagende taken te proberen, om door te zetten als het tegenzit, en om te leren van fouten — dan kunt u complimenten het best richten op het proces, niet op de persoon.

Meer weten over dit thema? Bekijk Opvoeden
Training Ontspannen opvoeden
Training

Training Ontspannen opvoeden

  • Ontdek hoe je als ouder positief en relaxed blijft
  • Omgaan met de emoties van je kind
  • Voor ouders met kinderen in de basisschoolleeftijd
Bekijk de training
Nu maar
79,-
Deel dit artikel:
16 november 2015 | Laatst gewijzigd op 23 maart 2020

Lees ook deze artikelen

Meningsverschillen in opvoeding: ‘Van papa mag het wel’
Artikel

Meningsverschillen in opvoeding: ‘Van papa mag het wel’

Dikke kans dat je het als opvoeders niet altijd met elkaar eens bent. Het belangrijkste advies: val elkaar niet af waar de kindere...
Waarom de zon ons gezonder en gelukkiger maakt
Branded content

Waarom de zon ons gezonder en gelukkiger maakt

Hoera, de zon laat zich weer vaker zien. En dat is fijn, want een dagelijkse portie zon maakt ons gezonder, gelukkiger en vergroot...
Je slaapt beter met een slaapmasker (al denk je zelf van niet)
Artikel

Je slaapt beter met een slaapmasker (al denk je zelf van niet)

Een slaapmasker is niet alleen handig in het vliegtuig of voor een powernap. Uit Italiaans onderzoek blijkt dat een slaapmasker ni...
Je slaapt beter met een slaapmasker (al denk je zelf van niet)
Artikel

Je slaapt beter met een slaapmasker (al denk je zelf van niet)

Een slaapmasker is niet alleen handig in het vliegtuig of voor een powernap. Uit Italiaans onderzoek blijkt dat een slaapmasker ni...
Hoe sturend moeten we zijn?
Advies

Hoe sturend moeten we zijn?

Onze zoon wil op de havo een profiel kiezen met vakken waar hij niet goed in is, ‘omdat ik er dan beter in word’. Wij hebben e...
Zo kijkt een leerkracht naar een nieuwe klas
Artikel

Zo kijkt een leerkracht naar een nieuwe klas

Gespannen koppies, vriendinnen die elkaar in de armen vallen, gestoei in de gang en gestaar uit het raam: op de eerste schooldag v...
Alice Miller draaft door
Kort

Alice Miller draaft door

Hoe vertelt u het de kinderen?
Artikel

Hoe vertelt u het de kinderen?

Scheiding, ziekte, dood – sommige situaties zijn voor volwassenen al moeilijk te begrijpen, laat staan voor kinderen. Hoe leg je...
Wanneer vertel ik mijn kinderen dat we gaan scheiden?
Advies

Wanneer vertel ik mijn kinderen dat we gaan scheiden?

Beste Nelly en Maaike, Ik overweeg een scheiding in verband met een nieuwe liefde. Mijn vraag is: hoe vroeg of laat stel ik mijn k...
Adviezen van kinderen aan ouders die scheiden
Interview

Adviezen van kinderen aan ouders die scheiden

Als deze kinderen het voor het zeggen hadden gehad, waren hun ouders nooit gescheiden. Maar dat hadden ze niet. Mogen ze dan nog w...
218