Psychologisch spel
Liegen, bedriegen en manipuleren: dat moet je kunnen om dit spel te spelen. De intriges, complotten en strategieën in Expeditie Robinson zijn ontgoochelend. Niet de sterkste, maar de sluwste wint.’ Een van de kandidaten van Expeditie Robinson 2004 verwoordt achteraf wat vrijwel alle deelnemers hebben ervaren: het is vooral een mentale strijd die ze moesten leveren. De honger, de hitte, de insecten en het ‘survivallen’ zijn ondergeschikt op Robinson-eiland Si Mirat. Honger went. De mentale druk niet.
Het televisieprogramma, waarin negen Belgen en negen Nederlanders op een onbewoond eiland moeten zien te overleven om kans te maken op 50.000 euro, wordt ieder jaar psychologisch interessanter. We zien hoe een stoere man in tranen uitbarst als hij een minuut met zijn familie mag bellen, hoe een sociaal onhandige deelnemer uit de groep valt, hoe een uitgemergelde kandidaat stemmen begint te horen in de wind, en hoe er ruzie gemaakt wordt over een paar rijstkorrels. Sociale vaardigheden en mentale kracht blijken van levensbelang onder extreme omstandigheden.
‘Het is een natuurlijke evolutie van het spel,’ zegt Ernst-Paul Hasselbach, presentator van Expeditie Robinson. ‘Dit wordt de vijfde keer dat we het programma uitzenden. Op een gegeven moment weten de kijkers wel hoe je vuur maakt en welke vruchten je wel en niet kunt eten. Dat blijft niet interessant.’
Dat de televisiekijker de psychologische aspecten van het overleven in een groep inderdaad boeiend vindt, blijkt in elk geval uit de kijkcijfers, die met de ‘verpsychologisering’ van het programma alleen maar zijn toegenomen. Expeditie Robinson is zelfs het enige reality-programma dat met elke nieuwe editie meer kijkers heeft gekregen. Vooral hoogopgeleiden kijken graag naar het programma.