De vraag

Onze dochter is hoogbegaafd en heeft dyslectie

Onze dochter van 12 is hoogbegaafd. Op de lagere school heeft ze de derde klas overgeslagen. In de vijfde klas werd ze erg depressief. Ze zei toen dat ze niet verder wilde leven, en daarom hebben we haar destijds laten onderzoeken.

Toen bleek dus dat ze hoogbegaafd was en dat ze zich erg verveelde op school. Mijn familie doet spottend over haar hoogbegaafdheid, zeker nu ze in de eerste klas is blijven zitten. Vooral op de talen scoorde ze laag. Mijn vrouw wilde dat ze weer getest werd, toen bleek dat ze ook dyslectie heeft. Met Frans en Duits komt ze nu redelijk mee, maar met Engels heeft ze nog veel moeite.

Hoe kan dat? Frans is toch een veel moeilijkere taal dan Engels? Wat kunnen wij als ouders doen om haar hierbij te helpen? Of wat kan de school doen, qua hulp bij dyslectie? Kunnen wij hulp van de school verwachten?

Het advies

Dank voor het delen van jullie persoonlijke verhaal over jullie hoogbegaafde dochter met dyslexie. Jammer genoeg kom ik dagelijks zulk onbegrip tegen over hoogbegaafdheid. Mogelijk kunnen jullie aan de familie uitleggen dat het ècht een groot misverstand is dat hoogbegaafden, die als zeer slim worden gezien, ook altijd alles maar gemakkelijk kunnen leren.

Waar hoogbegaafde kinderen op school tegenaan lopen

Vooral ook binnen ons schoolsysteem is het voor hoogbegaafde kinderen echt heel lastig. Waar andere kinderen zonder problemen alle tafeltjes uit hun hoofd leren, of nieuwe woorden in een vreemde taal snel oppikken, blijkt dit voor veel hoogbegaafde kinderen best een hele klus. Dat zit hem (onder andere hierin:

  1. Automatiseren kan voor hoogbegaafde kinderen heel moeilijk zijn;
  2. Hoogbegaafde kinderen (en hoogbegaafde volwassenen) denken vaak op een hele andere manier. Daardoor zijn gemakkelijke dingen voor hun juist heel erg moeilijk. En begrijpen ze opdrachten op school niet meteen omdat ze bijvoorbeeld te ingewikkeld denken, of er van alles bij halen wat helemaal niet in de vraag stond. Als ze vervolgens aangeven dat ze het niet begrijpen vindt hun omgeving dat heel raar omdat alle anderen het meteen snappen. Hierdoor ontstaat er weer onbegrip en kan bij de hoogbegaafde zelfs het gevoel ontstaan dat hij/zij eigenlijk helemaal niet slim is, met alle gevolgen van dien.

Hoogbegaafd en dyslectie – en hoe het zit met Engels versus Frans

Bij hoogbegaafde leerlingen wordt vaak pas laat ontdekt dat ze dyslectisch zijn. Dat komt doordat ze een goed werkgeheugen hebben en veel verschillende dingen kunnen onthouden,. Daardoor wordt niet snel opgemerkt dat taal best lastig voor ze is.

Bij veel hoogbegaafde middelbare scholieren zie ik dat Engels meer moeilijkheden oplevert dan Frans. Dat komt omdat het Frans voor hun logische regels heeft, en minder uitzonderingen, dan het Engels. Zoals ik al eerder aangaf is het daarbij voor de meeste hoogbegaafde leerlingen moeilijk om te ‘automatiseren’- zoals bijvoorbeeld de tafeltjes leren, het alfabet, klokkijken, woordjes leren in een vreemde taal, tijdsbesef.

Jullie dochter is ‘dubbel bijzonder’, door haar hoogbegaafdheid in combinatie met dyslectie, waardoor een taal leren ineens een enorme uitdaging wordt.

Zo help je een hoogbegaafd kind

Als ouders kunnen jullie je dochter helpen met het leren van woordjes en grammatica, door het haar op verschillende manieren te laten leren. Het kost wel wat meer tijd. Deze leermethoden kunnen helpen:

  • Woorden leren via WRTS (de computer is voor dyslectische leerlingen vaak prettiger werken)
  • opschrijven en mondeling overhoren
  • woorden op plakkertjes schrijven of via de computer uitprinten (al dan niet op WRTS-kaartjes), en deze vervolgens op de voorwerpen te plakken zodat er een beeld ontstaat bij het woord
  • gekke plaatjes bedenken bij woorden
  • grammatica op muziekritmes opzeggen met in de handen klappen erbij, of rappen

Wat de school kan doen

Deze dingen kunnen scholen doen om leerlingen met dyslectie te helpen:

  • Dyslectische leerlingen al in een heel vroeg stadium een profielkeuze voor alleen de talen te laten maken. Op die manier vallen de andere talen al eerder af en ontstaat er meer studietijd voor de talen waarin uiteindelijk wordt afgestudeerd
  • Meer tijd geven aan de dyslectische leerlingen
  • De mogelijkheid om toetsen op de computer te maken
  • Eventueel voorgelezen toetsen
  • Een ‘peermentor’ (een ouderejaarsleerling, het liefst één die ook hoogbegaafd is) die goed is in talen samen met jullie dochter wekelijks taalhuiswerk laten maken op school

Heel veel succes!

Lees hier ook of we dyslectie sneller kunnen opsporen

Meer weten over dit thema? Bekijk Hoogbegaafd
Deel dit artikel:
20 januari 2015 | Laatst gewijzigd op 18 augustus 2022

Lees ook deze artikelen

Samen rekenen zet zoden aan de dijk
Kort

Samen rekenen zet zoden aan de dijk

Kinderen profiteren ervan als hun ouders thuis rekensommen met hen oefenen – júíst als hun ouders zelf eigenlijk bang zijn voo...
Waarom échte aandacht zo belangrijk is voor je kind
Branded content

Waarom échte aandacht zo belangrijk is voor je kind

‘Kijk mam, dit heb ik gemaakt op school.’ Je werpt een blik op het knutselwerk van je kind, zegt dat je het prachtig vindt, en...
Annemarieke Fleming: ‘Er hangt veel schaamte rond het nemen van rust’
Artikel

Annemarieke Fleming: ‘Er hangt veel schaamte rond het nemen van rust’

Doordat we altijd maar ‘aan’ staan, zijn we massaal moe. Gezondheidszorgpsycholoog Annemarieke Fleming pleit voor een cultuuro...
Annemarieke Fleming: ‘Er hangt veel schaamte rond het nemen van rust’
Artikel

Annemarieke Fleming: ‘Er hangt veel schaamte rond het nemen van rust’

Doordat we altijd maar ‘aan’ staan, zijn we massaal moe. Gezondheidszorgpsycholoog Annemarieke Fleming pleit voor een cultuuro...
Trek eens aan m’n staart
Column

Trek eens aan m’n staart

Amerikaanse scholen vinden het niet goed meer dat kinderen elkaar plagen, duwen, stompen, omarmen, of uitlachen. Als het ene kind ...
TIIk had kanker
Artikel

TIIk had kanker

Matijn (11): ‘In het begin was ik bang om dood te gaan. Maar bij de laatste chemo dacht ik: het komt wel weer goed.’ Vijf jong...
De ingrijpende gevolgen van pesten
Artikel

De ingrijpende gevolgen van pesten

Wat doet het met je als je van kleins af aan wordt getreiterd en uitgescholden? Op school noch thuis; nergens voelde Cheryl (33) z...
Is mijn kind wel normaal?
Artikel

Is mijn kind wel normaal?

Iedere ouder vraagt zich weleens af of zijn kind zich goed ontwikkelt. Meestal zijn die zorgen onterecht. Een geruststellend over...
Alle baby’s leren ‘wafwaf’
Kort

Alle baby’s leren ‘wafwaf’

Wat waren uw baby’s eerste tien woordjes? Die vraag stelden onderzoekers uit verschillende landen aan ouders in de Verenigde...
‘Kijk eens hoe hard ik kan rennen’
Kort

‘Kijk eens hoe hard ik kan rennen’

Kinderen Het is moeilijk bescheiden te blijven als je onder de acht bent. Pas rond die leeftijd krijgen kinderen door dat je discr...
956