De vraag

Welke ontspanningsoefeningen werken bij pijn?

Beste Han Samwel,
Beroepshalve werk ik veel met mensen met pijn (hoofdpijn, schouder-nekpijn) en probeer middels biofeedback en ontspanningsoefeningen tot meer inzicht en ontspanning te komen en waar mogelijk de pijn te verminderen.

Toch lukt dit niet altijd en merk ik dat veel factoren van invloed kunnen zijn. Graag zou ik wat meer informatie willen over ontspanningsoefeningen; welke soort oefeningen gebruiken jullie? Is het bijvoorbeeld beter om je niet te richten op de pijnplek en de aandacht af te leiden of juist wel? Graag als het kan ook literatuurtips.

Alvast hartelijk dank,
Hanneke

Het advies

Hallo Anneke,
Het werken met allerlei vormen van ontspanningsoefeningen kan heel zinvol zijn bij chronische pijnpatiënten. Maar vrijwel altijd is het een deel van een bredere behandeling. Je schrijft terecht dat veel factoren van invloed kunnen zijn op spanning en die moeten mee behandeld worden, anders behandel je alleen maar een symptoom, de spanning.

Allerlei praktische omstandigheden, zoals conflicten, financiële problemen, maar ook overbelasting, en cognitieve factoren zoals te hoge eisen aan jezelf stellen, een negatief zelfbeeld, niet “mogen” rusten van jezelf kunnen van invloed zijn op een vorm van chronische spanning of arousel. Als je ontspanningsoefeningen gebruikt, is het belangrijk om na te gaan of een patiënt daar al mee bekend is zodat je de oefening kan laten aansluiten bij de ervaringswereld van die patiënt, met woorden die hij kent.

Bij sommigen werkt het beter om van de pijn weg te gaan, bij anderen juist om je er op te concentreren, dat is vaak uitproberen. Ook kan het zijn dat patiënten bekend zijn met manieren om zich goed te ontspannen, in dat geval kun je de patiënt instrueren om dat weer op te pakken, zoals muziek luisteren.

De ontspanningsoefeningen die wij gebruiken worden beschreven in het boek:
De psycholoog als pijnbehandelaar (Han Samwel, Theo van Meer, Ben J.P. Crul), Bussum: Couthinho 2002. Je kunt vanuit die referentie eventueel verder zoeken.

Succes daarmee,
Han

Meer weten over dit thema? Bekijk Lichaam
Kalmeer je lichaam, kalmeer je geest
Training

Kalmeer je lichaam, kalmeer je geest

  • Leer je omgaan met overprikkeling en overspoeling 
  • Ontwikkel je meer lichaamsbewustzijn
  • Creëer je meer balans met behulp van de polyvagaaltheorie
Bekijk de training
Nu maar
69,-
Deel dit artikel:
24 april 2006 | Laatst gewijzigd op 23 maart 2020

Lees ook deze artikelen

Begrip voor breinstoornissen
Artikel

Begrip voor breinstoornissen

De van oorsprong Portugese neuroloog Antonio Damasio beschrijft het brein niet als een duizelingwekkend complexe materie, maar bez...
Kinderverdriet: zo kun je het beste troosten
Branded content

Kinderverdriet: zo kun je het beste troosten

Groter worden gaat met vallen en opstaan. Dus ja, daar hoort ook af en toe een geschaafde knie én een traan bij. Een ‘kusje ero...
Wat je kunt leren van je ex
Artikel

Wat je kunt leren van je ex

Kies je steeds voor de ‘verkeerde’ partner? Lijken je relaties een vast patroon te volgen? Doe er je voordeel mee, want juist ...
Wat je kunt leren van je ex
Artikel

Wat je kunt leren van je ex

Kies je steeds voor de ‘verkeerde’ partner? Lijken je relaties een vast patroon te volgen? Doe er je voordeel mee, want juist ...
Een sterke geest in een gekwetst lichaam
Artikel

Een sterke geest in een gekwetst lichaam

De manier waarop mensen reageren op een levensbedreigende ziekte, heeft consequenties voor hun welbevinden. 'Zowel het idee dat je...
Positiever op de werkvloer
Artikel

Positiever op de werkvloer

Slechts 13 procent van de mensen gaat fluitend naar het werk. Gelukkig kun je je werkplezier vergroten zonder het roer helemaal om...
Tekenfilms tegen de pijn
Kort

Tekenfilms tegen de pijn

Ontwikkeling Kinderen en bloedprikken: het is een combinatie die tot hartverscheurende taferelen kan leiden. Italiaanse onderzoeke...
Wat voelen dieren?
Artikel

Wat voelen dieren?

Heeft een hond ­genoeg hersenen om plezier te beleven, en kan een levend gekookte kreeft wel pijn ­ervaren? Het zijn omstreden v...
De helende werking van je geest
Artikel

De helende werking van je geest

Elke week verschijnt er nieuw onderzoek waaruit blijkt dat ontspanning, aandacht en vertrouwen kunnen bijdragen aan de zelfredzaam...
Nietsdoen: zo doe je dat
Artikel

Nietsdoen: zo doe je dat

Even luieren kan zo lekker zijn, maar vreemd genoeg krijgen we het zelden voor elkaar. Terwijl gas terugnemen en nietsdoen ook nog...
8927