Ernstige traumatisering kan niet alleen leiden tot PTSS, maar ook tot andere verschijnselen. Zoals emotionele instabiliteit, een negatief zelfbeeld en dissociatieve verschijnselen.
Dissociaties bij complex trauma, borderline en DIS
Daarbij kunnen soms de emoties, of zelfs hele herinneringen aan het trauma, langdurig gedissocieerd (afgesplitst) worden. Dit symptoombeeld wordt vaak met de term complex trauma aangeduid, maar de psychiatrische diagnosen die in dat geval vaak worden gesteld zijn borderline persoonlijkheidsstoornis en DIS.
In de eerste artikelen over EMDR wordt gemaand tot grote voorzichtigheid in het gebruik van EMDR bij mensen met complexe vormen van trauma. Dit geldt nog steeds. Maar door toenemende kennis van en ervaring met dissociatie én EMDR, lijkt er inmiddels toch meer mogelijk te zijn.
Eerst stabilisatie voor traumaverwerking
Maar zoals bij elke behandeling van ernstig getraumatiseerde mensen, moet eerst aandacht worden besteed aan stabilisatie en symptoomreductie (afname van de klachten, red.). Pas daarna kan traumaverwerking plaatsvinden. Er is anders namelijk grote kans op het vastlopen van de behandeling. Het onbedoelde gevolg kan dan juist een toename van klachten zijn, destabilisatie, dissociatieve periodes en weerstand tegen de behandeling.
Daarom is het belangrijk in gevallen van complex trauma de behandeling te laten uitvoeren door een uiterst deskundige psycholoog. Een psycholoog met veel ervaring in EMDR (een zogenaamde ‘practitioner’ die lid is van de Vereniging EMDR Nederland) die goed bekend is met dit type problematiek. Hij of zij zal dan eerst beoordelen of traumabehandeling geïndiceerd is en wat de mogelijke doelen van de behandeling zouden kunnen zijn. Kortom, EMDR kan wel, maar alleen in zeer ervaren handen.