Thuiswerken: zo werkt het

Zo werk je thuis ook écht

1. Maak het niet te huiselijk

   Natuurlijk is het handig dat je een wasje kunt draaien terwijl u aan een rapport werkt. Maar als je te veel aan het ‘multitasken’ slaat, is een van de grootste voordelen van thuiswerk – een betere concentratie – verdwenen. Zoek in dat geval een prettige werkplek in je omgeving, adviseert hoogleraar arbeidseconomie Joop Schippers. ‘In een rustig café of de studiezaal van een bibliotheek kom je tenminste niet in de verleiding de plantjes water te geven.’ Zo creëer je een goede werk-privébalans.

2. Weet van ophouden
   

   De meeste mensen gaan méér werken als ze thuiswerken. Dat is duidelijk gebleken uit longitudinale studies, zegt bedrijfswetenschapster Pascale Peters. Niet dat dat per definitie verkeerd is, maar pas op dat je niet te hard werkt: het is iets om in de gaten te houden. Rupsje-nooit-genoegneigingen steken vooral de kop op als het soort werk dat je doet, geen tastbare producten oplevert. ‘Ga desnoods tijd schrijven,’ suggereert Peters. ‘Zo weet je zelf tenminste zeker dat je integer hebt gewerkt.’ Aan die urenstaatjes mag je consequenties verbinden. In het weekeinde extra uren gedraaid? Dan mag je die in mindering brengen op uw thuiswerkmaandag.

3. Leg de last niet bij je collega’s
   

   Thuiswerken heeft één duidelijk minpunt: het contact met de ‘achterblijvers’ wordt vaak minder goed, zo ontdekte de Amerikaanse managementonderzoeker Ravi Gajen­­dran in zijn meta-analyse. Voorkom dus waar mogelijk dat collega’s lijden onder uw afwezigheid. ‘Schakel je telefoon naar je huis door,’ zegt Joop Schippers, ‘of zet hem in ieder geval op de voicemail.’

4. Houd feeling met je collega’s

   Laat verder geregeld merken dat je niet alleen nadenkt over je eigen takenpakket, maar ook over de organisatie als geheel. En neem eens iets over van een collega die veel restklusjes krijgt toegeschoven. Vraag eventueel na een paar maanden expliciet aan je collega’s hoe je thuiswerk hun bevalt.

5. Blijf zichtbaar op je werk
   

   Als het goed is, heb je met je baas afspraken gemaakt over de dagen en/of tijdstippen waarop je in elk geval aanwezig bent. Wees je er echter van bewust dat je je collegiale contacten niet op peil kunt houden met alleen formele bijeenkomsten. Taart eten met een jarige collega en borrels ter ere van een goed afdelingsresultaat horen erbij; ga daarvoor ook op thuiswerkdagen soms naar kantoor. Maak verder eens gericht lunchafspraken met collega’s die je weinig ziet, adviseert Pascale Peters. En vooral: handel kwesties die gevoelig liggen niet per mail af, maar bespreek ze in levenden lijve, of op zijn minst telefonisch.

Zo overtuig je je baas van het nut van thuiswerken

1. Benadruk de voordelen van thuiswerken

   Wie geregeld thuiswerkt, is productiever, loyaler aan de baas, tevredener met het werk, minder gestrest en minder vaak ziek. Dat heeft de Amerikaanse managementonderzoeker Ravi Gajendran onomstotelijk aangetoond met een recente meta-analyse. Vooral vrouwen lijken er wel bij te varen: vanaf het moment dat ze deels thuis mogen werken, krijgen ze betere beoordelingen – en stijgen hun carrièrekansen.

2. Weerleg de nadelen van thuiswerken

   Al verwoorden ze het doorgaans niet op deze manier, veel bazen zijn bang voor controleverlies. ‘Vooral de afdelingshoofden,’ zegt de Utrechtse hoogleraar arbeidseconomie Joop Schippers. ‘Die ontlenen hun status immers vooral aan het directe contact met de troepen.’ Kietel daarom het statusgevoel van uw baas: zeg direct dat je duidelijke afspraken wilt maken over je prestaties en bereikbaarheid op telewerkdagen, en dat je beslist ook geregeld wilt bijpraten over je werk.

3. Houd het teamgevoel in tact

   Een andere zorg die bazen vaak hebben: wat doet al dat thuiswerk met het team als geheel? Zolang het aantal thuiswerkdagen per persoon beperkt blijft tot één à twee dagen op een vijfdaagse werkweek en het team minstens één gezamenlijke dag per week heeft, lijkt het teamgevoel intact te blijven. ‘De bereidheid elkaar te helpen neemt door thuiswerken in ieder geval niet af,’ zegt de Nijmeegse bedrijfswetenschapster Pascale Peters, die onderzoek deed naar telewerken. ‘Ook ontdekten we dat sommige vormen van kennisoverdracht zelfs beter verlopen per e-mail. Er zijn dingen die we elkaar schriftelijk kennelijk beter kunnen uitleggen dan mondeling.’

4. Geef geen reden tot wantrouwen

   Duidelijkheid is van groot belang. Wil je graag thuiswerken om aan de terreur van de klok te ontsnappen, wees daar dan eerlijk over. Dat je op thuiswerkdagen uitslaapt of ’s middags de sauna bezoekt, betekent dat je ’s avonds in je dossiers duikt. Maak in zo’n geval wel heldere afspraken over de momenten waarop je bereikbaar bent per e-mail of gsm.

5. Regel het met de kinderen

   Heb je kinderen, laat dan weten hoe je het met hen hebt geregeld. Geen enkele werkgever gelooft dat je productief kunt thuiswerken met je kroost om je heen.

6. Kijk of er iets valt te ruilen

   ‘Vanwege de krapte op de arbeidsmarkt willen veel bedrijven graag dat hun parttimers meer uren draaien,’ zegt Pascale ­Peters. ‘Ouders met zorgtaken zijn daar vaak huiverig voor. Maar je kunt natuurlijk aanbieden dat je je contract met drie uur uitbreidt als je die uren thuis op woensdagmorgen of in de avonduren mag invullen.’ Hetzelfde geldt voor taakuitbreidingen. Wil je baas graag dat je een bepaalde klus structureel voor je rekening neemt? Prima, maar alleen als je daar thuis aan mag werken.

7. Laat zien dat je met velen bent
   

   ‘Thuiswerken scoort inmiddels hoger op het wensenlijstje van werknemers dan lease-auto’s en gulle verlofregelingen,’ zegt Joop Schippers. De kans is dus groot dat je meer collega’s hebt die zich graag een dag per week aan de filestress en het kantoorgeroezemoes onttrekken. Dien een gezamenlijk voorstel in. Kom daarin tegemoet aan alle eventuele bezwaren van de baas met betrekking tot thuiswerken en draag een oplossing aan voor specifieke hindernissen (zoals: welke informatie mag het kantoor echt niet uit?). Kenniswerkers zijn schaars en dat zullen ze blijven als de dreigende recessie doorzet. Een verstandige baas houdt zich dus niet doof voor je wensen.

Meer weten?

• De betekenis van levensverhalen. Theoretische beschouwingen en toepassingen in onderzoek en praktijk, Ernst Bohlmeijer e.a., (Bohn Stafleu van Loghum, € 39,50).

• De verhalen die we leven, een nieuw boek van Bohlmeijer over de narratieve psychologie als methode (Boom, € 32,50).