De rol waarmee je je het meest verbonden voelt: zo luidt grofweg de omschrijving van wat persoonlijkheidspsychologen identiteit noemen. Dat is iets anders dan persoonlijkheid. Persoonlijkheid gaat vooral over hoe we ons verhouden tot onszelf.
De kern van je zelfbeeld
Iemands persoonlijkheid is een unieke combinatie van aangeboren en aangeleerde eigenschappen en onze waarneming en interpretatie daarvan. Identiteit wordt grotendeels bepaald door onze relatie met anderen. Heel simpel gezegd is persoonlijkheid wie we van binnen zijn en identiteit wie we van buiten zijn.
Op de vraag wat nu je identiteit bepaalt, kun je kijken naar de verschillende rollen die je vervult en welke je belangrijkst vindt. Is het je rol als vader of moeder, of liefhebbende partner? Is het je beroep – een jurist in hart en nieren? Is het je hobby – ‘Ik ben een natuurliefhebber’? Of vormt je afkomst, je geloof of politieke voorkeur de kern van je zelfbeeld?
De Amerikaanse psycholoog Jonathan Cheek, hoogleraar aan de universiteit van Massachusetts, stelt dat de kenmerken van iemands identiteit kunnen worden ingedeeld in vier verschillende categorieën. Om het in toneeltermen te zeggen: het zijn vier podia waarop je kunt schitteren. Op het eerste podium, dat van de persoonlijke identiteit, laat je zien wat je sterke persoonlijke eigenschappen en verdiensten zijn. ‘Hier sta ik, ik ben creatief, vriendelijk, rechtvaardig.’ Of: ‘Ik kan heel goed rekenen en ik ben toegewijd aan mijn werk.’
