De vraag

Elke nacht lig ik urenlang wakker

Hallo Ad,
Ik lig bijna elke nacht wakker tussen 3 en 5 en alle taken/zorgen/verdriet tollen dan door mijn hoofd. Ik maak veel lijstjes, maar kan heel moeilijk prioriteiten stellen. Overdag rommel ik van het één naar het ander: een vrij onbevredigend bestaan. Wat is wijs?
Groeten van Karin

Het advies

Expert

Ad Kerkhof

Piekerexpert

Beste Karin, 

Je maakt veel lijstjes van taken die je nog moet doen en het is lastig om te kiezen waar je prioriteiten aan moet geven. Dat is iets wat veel voorkomt, en misschien heb je hier iets aan: Als je lijstjes maakt van dingen die je nog moet doen, en op die lijstjes komen steeds meer dingen, dan kunnen die lijstjes verlammend werken en je hoofdbrekens kosten. Dat heeft er vaak mee te maken dat je jezelf verplicht om die dingen te gaan doen omdat ze nog gedaan moeten worden.

Je maakt dan ook geen onderscheid meer tussen al die taken omdat ze allemaal gedaan moeten worden, omdat je het iemand beloofd hebt, omdat je niet verder kunt als je niet eerst iets anders geregeld hebt, etc. etc. Nu is het zo dat als je je voorhoudt dat iets moet gebeuren, dat je dan de neiging kunt krijgen te protesteren tegen de verplichtingen die je voelt. Maar daarbij vergeet je misschien dat wat je vindt dat je nog moet doen, dat dat wel je eigen keuzen zijn, en dat je dat eigenlijk in eerste instantie wilde doen voordat je het als een verplichting ging voelen.

Daarom mijn advies: maak van het lijstje van dingen die je nog moet doen een lijstje van dingen die je nog wil doen. Houd jezelf voor dat alles wat je nog moet doen in feite dingen zijn die je wil doen.
Als je zegt:
‘ik moet nog mijn huiswerk maken’, vervang dat dan door:
‘Ik wil mijn huiswerk nog maken’.

Als je zegt:
‘Ik moet nog studeren voor het tentamen’, maak er dan van:
‘Ik wil nog studeren voor het tentamen’ (want het was toch je vrije keuze om te streven naar dat diploma?).

Als je zegt: ‘Ik moet niet vergeten mijn vriendin te bellen’, vervang dat dan door:
‘Ik wil niet vergeten mijn vriendin te bellen’.

Kortom, ga voor alle dingen op je lijstje na of je ze moet doen of dat je ze wil doen. Als je je concentreert op de zaken die je nog graag wil doen, dan zul je merken dat je daar veel minder tegen op gaat zien dan wanneer je denkt dat het allemaal verplichtingen zijn (wat niet waar is). Als er op je lijstje dingen overblijven waarvan je zegt dat je ze eigenlijk helemaal niet wil doen, schrap ze dan van het lijstje, of laat ze door een ander doen.

Misschien heb je hier iets aan?

Groet,
Ad K.

Ad Kerkhof

Ad Kerkhof is hoogleraar klinische psychologie aan de Vrije Universiteit en doet daar onderzoek naar de gevolgen van overmatig tobben, zoals stress, somberheid en slecht slapen. Hij werkte mee aan de online training Stop met piekeren van Psychologie Magazine. Ad Kerkhof: ‘Daarin leg ik bijvoorbeeld in een filmpje uit hoe je je muizenissen kunt vangen, zodat je je bewust wordt van je negatieve gedachten.’

Meer lezen?
Ad Kerkhof, Piekeren, Boom

Meer weten over dit thema? Bekijk Piekeren
Deel dit artikel:
6 september 2010 | Laatst gewijzigd op 1 april 2020

Lees ook deze artikelen

Dan slaap ik wel niet
Artikel

Dan slaap ik wel niet

Na jarenlang wakker liggen en ontelbare therapieën, cursussen en zelfhulpboeken ontdekt journalist Marianne ter Mors eindelijk de...
Waarom we altijd loyaal blijven aan onze ouders
Branded content

Waarom we altijd loyaal blijven aan onze ouders

‘Jongens huilen niet.’ Of: ‘Doe maar normaal, dan doe je al gek genoeg.’ In iedere familie worden dit soort waarden en ove...
Bang voor zijn dood
Advies

Bang voor zijn dood

Mijn partner heeft een beroerte gehad en is daar redelijk goed uitgekomen. Maar mijn vader is na een beroerte overleden. Ik ben nu...
Bang voor zijn dood
Advies

Bang voor zijn dood

Mijn partner heeft een beroerte gehad en is daar redelijk goed uitgekomen. Maar mijn vader is na een beroerte overleden. Ik ben nu...
Worden we van ashwagandha meer relaxed?
Artikel

Worden we van ashwagandha meer relaxed?

Elke maand houden we een zelfhulphype tegen het licht. Journalist Anne Pek onderzoekt het wetenschappelijk bewijs. Dit keer: ashwa...
Slaap lekker
Kort

Slaap lekker

Japanse wetenschappers onderzochten welke onderdelen van cognitieve gedragstherapie bij slapeloosheid effectief zijn en welke niet...
Slimme slapers liggen op hun zij
Kort

Slimme slapers liggen op hun zij

De meeste mensen hebben de neiging op hun zij te slapen. Volgens Amerikaanse onderzoekers heeft dat een reden; het is beter voor h...
Spoken in de nacht
Kort

Spoken in de nacht

Een kind dat ‘s nachts steeds schreeuwend wakker wordt of slaapwandelt. Zorgwekkend of heel normaal? Canadese wetenschappers heb...
Ik sta ’s nachts vaak op
Advies

Ik sta ’s nachts vaak op

Geachte heer Lijzenga, Ik ben 30 jaar en slaap al zolang ik mij kan herinneren nooit langer dan een paar uur achter elkaar. Bijna ...
Beter slapen met warme voeten
Kort

Beter slapen met warme voeten

Slapen gaat beter als je koel bent van binnen en warm van buiten. Dat ontdekten onlangs slaaponderzoekers van het Nederlands Insti...
5261