Psychiater Iris Sommer, verbonden aan de Stemmenpoli van het UMC Utrecht, doet onderzoek naar dit fenomeen. Ze schreef er een helder en interessant boek over.
Wat voor stemmen horen deze mensen zoal?
Iris Sommer: ‘Dat wisselt heel erg. Het gaat in elk geval bijna nooit over futiliteiten, er gaat een zekere urgentie van uit. Bijvoorbeeld: “Pas op”, “Je gaat dood”, of “We gaan je pakken”. Of de boodschap positief of negatief is, maakt ontzettend veel uit. Nare stemmen kunnen heel vervelend en beangstigend zijn, ze kunnen je leven ruïneren. Voor mensen die vooral geruststelling en advies krijgen van de stemmen, geeft het juist iets extra’s.’
Ben je psychisch niet in orde als je stemmen hoort?
‘Nee, dat hoeft zeker niet zo te zijn. Bij 1 à 2 procent gaat het echt om een psychiatrische ziekte. Bij stemmen horen gebeurt er wel iets in de hersenen, maar ik zou niet zeggen dat er iets mis is. Het is vergelijkbaar met dromen: je ziet iets dat er niet is. Je hersenen zijn nu eenmaal in staat om zelf dingen te produceren op basis van ervaringen en associaties.’
Kun je er ooit weer van af komen?
‘Uitleggen dat deze stemmen een product zijn van je eigen hersenen kan al enorm helpen. En van de patiënten met een psychose die stemmen horen, knapt driekwart op van medicatie. Soms werken ook bepaalde foefjes om de stemmen minder te horen, zoals een gesprek voeren, neuriën of hardop lezen. Dat houdt het taalgebied in het brein aan het werk, waardoor dat minder in staat is om ook nog stemmen te produceren.’
