Pieken rond je 50ste

Wanneer voelen we ons op ons best?
‘In ons onderzoek onder 5555 Noorse volwassenen bleek dat we steeds positiever over onszelf gaan denken naarmate we ouder worden. Gemiddeld piekt onze eigenwaarde zo rond ons 50ste. Dan zijn we vaak op de top van onze carrière en hebben we het gezinsleven op de rit. De kinderen zijn niet zo jong meer, er is minder stress en ondertussen zijn we wel op allerlei fronten ervaren. Mensen waarderen wat je kunt, komen bij jou voor vragen, kijken misschien zelfs tegen je op.’

Maar eigenwaarde gaat toch juist over wie je bént, in plaats van wat je kúnt?
‘Inderdaad, eigenwaarde gaat over hoe je jezelf waardeert als persoon, onafhankelijk van wat je bereikt hebt. Máár… we zijn sociale dieren. Dus hoe je naar jezelf kijkt, wordt uiteindelijk toch ook beïnvloed door je contacten met anderen. Als je iets voor anderen kunt betekenen en goed geïntegreerd bent in de maatschappij, draagt dat sterk bij aan je gevoel van eigenwaarde.’

En als je je leven niet helemaal fantastisch op orde hebt?
‘Dan zie je dat terug in het gevoel van eigenwaarde. Dat was in ons onderzoek lager bij mensen zonder baan, partner, huis of geld, en bij mensen met gezondheidsproblemen. Vandaar ook dat het gevoel van eigenwaarde bij 60’ers en 70’ers begint in te zakken: lichamelijke klachten doemen op, vrienden of partners vallen weg en niet iedereen vindt een betekenisvolle invulling van zijn dagen. Persoonlijkheid speelt ook een rol: emotioneel stabiele types behouden langer een hoog gevoel van eigenwaarde, net als extraverte mensen.’

Wat kun je doen om je gevoel van eigenwaarde op te krikken of hoog te houden?
‘Alles waarmee je van betekenis bent voor anderen. Een team coachen, oppassen, een mentorschap, taalles geven. Je helpt een ander, maar ook jezelf. Daarnaast is het de moeite waard om je leven lang te investeren in vriendschappen. Ook als je partner wegvalt kun je relaties hebben met mensen die positief naar je kijken.’

Self-esteem across the second half of life: the role of socioeconomic status, physical health, social relationships, and personality factors, Journal of Personality and Social Psychology, 114(6), juni 2018